سعید عسکر زاده، دبیر کل انجمن سنگ آهن ایران در گفتگو با خبرنگار ایراسین به تاریخچه طرح جامع فولاد پرداخت و گفت: برنامه ریزی برای طرح جامع فولاد در زمان خیلی سابق بر این مطرح شد و بعد از یک فاصله ای در سال 1383 یکبار دیگر به تصویب شورای اقتصاد رسید و نهایتا بعد از آن چند سالی است که مجدد مطرح شده است. این طرح توسط شرکت فولاد تکنیک آماده شده و مسئولیت نظارت و به روز آوری آن هم با این شرکت است و این شاید بزرگترین مزیت آن باشد که هرساله و مرتباً به روزآوری می شود و نظارت پایش روی آن صورت می گیرد.

عسکرزاده در ادامه به برنامه ریزی اختصاصی حول موضوع فولاد در این طرح اشاره کرد و افزود: در طرح جامع فولاد از ابتدا موضوع، موضوع فولاد بوده است یعنی از سال 1383 که این طرح توسط شرکت مطالعات طرح های جامع فلزات ایران مطرح شد و من در آن زمان مدیر عامل آن شرکت بودم، تمام مطالعات حول و حوش موضوعات فولادی بنا شد و از فولاد به بقیه مولفه ها و ملزمات آن رسیدیم و محور کل زنجیره در طرح جامع فولاد، فولاد است و حتی نام آن را طرح جامع آهن و فولاد هم نگذاشتند. یعنی از سنگ آهن به عنوان ابتدای زنجیره و بالادست ترین نقطه آن تا مرحله گندله سازی، آهن سازی و بعد از آن  فولاد سازی آنچه که در جامع فولاد مد نظر قرار گرفته شده است، فولاد است لذا بر همین اساس ملزمات فولاد سازی در این طرح تدوین شده است.

دبیر کل انجمن سنگ آهن ایران به میزان توجه به سنگ آهن در طرح جامع فولاد اشاره کرد و گفت: همانطور که میزان زیر ساخت ها، آب، برق، گاز و بقیه عناصر در این طرح بررسی شده است به همان میزان می گویند مواد اولیه آن چگونه تهیه شود و به چه میزانی به آهن اسفنجی نیاز است یا با چه ضریبی به گندله نیاز داریم زیرا این مهم است که همه دست به دست هم دهند تا فولاد تولید شود. پس ما نباید انتظار داشته باشیم که در طرح جامع فولاد به موضوع سنگ آهن به آن شکل پرداخته شده باشد. بلکه به موضوع سنگ آهن به عنوان یک عامل کمکی برای تولید فولاد نگاه شده است.

وی به اهمیت معادن و زیربناها در تهیه فولاد پرداخت و افزود: اگر فرض بر این باشد که برای معادن و صنایع معدنی برنامه ریزی در همین حد کفایت می کند، موضوع منتفی است اما اگر زیربناها را در نظر بگیریم و میزان نیاز ما در این بخش ها مشخص شود باید دنبال طرح جامعی برای این زیربناها در نظر گرفته شود تا پیش بینی شود که چه میزانی از این زیربناها برای تامین  فولاد کشور نیاز است. پس به همان نسبت ما نیازمند یک طرح جامع در سنگ آهن کشور هم هستیم که در آن دقیقا مشخص شود در طول یک برنامه بلندمدت و جامع چه میزان ماده اولیه نیاز داریم و برای معادن کشور برنامه ریزی صورت گیرد.

عسکرزاده در ادامه به موضوع مغفول مانده اکتشاف معادن سنگ آهن پرداخت و افزود: باید برای اکتشاف معادن برنامه ریزی شود و متاسفانه هیچگاه بنای طرح جامع فولاد بر اکتشاف نبوده و در هیچ طرح مطالعاتی دیگری هم به شکل جدی مورد بررسی قرار نگرفته است. ما هیچگاه بررسی نکردیم که آیا این نیازی که برای تولید فولاد در سال 1404 هدفگذاری شده است با این مواد اولیه محقق خواهد شد یا خیر؟ ما باید طرح جامع سنگ آهنی داشته باشیم که در آنجا برای اکتشاف برنامه ریزی کنیم، برای آن متولی و سرمایه گذار پیدا کنیم و بر اساس اکتشافات تصمیم بگیریم که اگر واحدهای فرآوری بخواهند شکل بگیرند؛ در کدام نقطه بهتر و به صرفه تر خواهند بود. اینکه فقط الزام کنیم کنار معادن شکل بگیرد خیلی کلی است. حرف درست تر این است که در بسیاری از نقاط در کنار معدن به لحاظ ذخیره، موقعیت و زیربناها امکان شکل گیری واحدی فرآوری وجود ندارد لذا مثلا بهتر است که واحد فرآوری در وسط چندین معدن در نظر گرفته شود و به عنوان یک کلونی به آن نگاه کنیم.  

وی در خاتمه افزود: برای اینکه ما از صفر شروع کنیم خیلی دیر شده است چون خیلی از واحدها الان احداث شده اند. بهتر این است که یک پایشی انجام شود و به عنوان یک طرح مستقل تحت عنوان طرح جامع سنگ آهن ایران این موارد بررسی شود تا اگر احیانا قرار است از اینجا به بعد مجوزی برای توسعه معادن و واحدهای فرآوری اتفاق بیفتد در چارچوب یک برنامه استراتژیک مدون صورت گیرد تا بیشترین بهره برداری از منابع ملی با حفظ مولفه های موثر بر توسعه ملی اتفاق بیفتد.