مسعود دانشمند در گفتگو با ایراسین گفت: وقتی صحبت از توسعه صادرات می‌کنیم باید توجه ویژه به یک زنجیره فرآیندی داشته باشیم که از ابتدای خطوط تولید تا نهایتاً تحویل کالای با کیفیت و شرایط مورد نیاز خریدار در محل و مورد نظر است، نه اینکه تنها درباره یک بخش خاص صحبت کنیم.

دانشمند در ادامه افزود: دید مقطعی و همچنین کوتاه مدت در زمینه توسعه صادرات و البته تولید باعث شده تا آنطور که شایسته پتانسیل‌ها است دستاوردهایی قابل ملاحظه نداشته باشیم. البته نه به این معنا که دستاوردی نبوده، اما در مقایسه امتیازات و دستاوردها می‌بینیم که هنوز جا برای دستاوردهای بیشتر بوده است.

وی معتقد است شاید توجه به توسعه صادرات غیر نفتی در بخش‌های مختلف اکنون یک واجب غیر قابل انکار است، چون در دو دهه اخیر دیدیم که اقتصاد تک محصولی و وابسته به دلارهای نفتی چه تبعاتی برای اقتصاد کشور دارد و خوشبختانه در عین حال دیدیم که تنوع محصولات صادراتی چه امتیازاتی برای ایران زمین به ارمغان خواهد آورد.

به گفته دبیر خانه اقتصاد هرچه سبد صادراتی ایران متنوع تر باشد قطعاً در عین حال شرکای تجاری کشورمان نیز گسترش خواهند یافت و کارشکنی در اقتصاد ایران سخت‌تر، چون منافع اقتصادی امروز در روابط سیاسی اثرگذاری بالایی دارد و به نوعی می‌تواند تعیین کننده باشد.

دانشمند با اشاره به مشکلات تولید و صادراتی کشورمان به خبرنگار ایراسین گفت: طی یک دهه گذشته و تشدید موضوع تحریم‌ها تحقیقاتی انجام شده که به این نتیجه رسیدیم بخش کوچکی از مشکلات تولید و صادرات ایران به این موضوع مرتبط است و بیشتر ناهمواری‌ها در داخل کشورمان و مرتبط با قوانین نامناسب است که باید برای رفع آنها برنامه ریزی دقیقی انجام دهیم، اگر واقعا تصمیم‌گرفته‌ایم توسعه صادرات غیرنفتی را تجربه کنیم.

وی همچنین تأکید کرد: برای اینکه به واقعیت این روند برسیم فقط کافی است روند فعالیت‌های تجاری برخی از شرکت‌های تولید و بازرگانی را در سه سال اخیر مدنظر داشته باشیم تا به این نتیجه برسیم که در همین دوران، شرکت‌هایی که اصولی عمل کردند علی‌رغم تمام مشکلات تحریمی بازهم توانسته‌اند در زمینه توسعه بازارهای صادراتی خود موفق عمل کنند؛ پس تحریم مانع اصلی مقابل آنها نیست.

دبیر خانه اقتصاد در ادامه افزود: البته این پایان کار نیست و در عین حال که سیستم نقل و انتقال مالی بین المللی مشکلات عمده‌ای برای جابجایی ارز صادرکنندگان ایجاد کرد بازهم این شرکت‌ها که اصولا شرکت‌های با سابقه و شناخته‌شده‌ای هم هستند توانستند 100 درصد از ارز حاصل از صادراتشان را به داخل کشورمان بازگردانند و خبری از سوء استفاده یا مشکلاتی که بعضا مطرح شده نبوده است.

دانشمند در ادامه به خبرنگار ایراسین گفت: اینکه در رسانه‌ها برای موضوع بازگشت ارز و فعالیت‌های تجارت خارجی جریان‌سازی‌های مختلف شده واقعاً حاشیه سازی بی‌مورد برای انحراف افکار عمومی بوده چون تمام صادرکنندگان با سابقه و شناخته شده بدون اینکه مشکلی داشته باشند مشغول به فعالیت‌های اقتصادی هستند، ولی می‌بینیم که قوانین نامناسب داخلی باعث شده تا این فرایند مناسب به مشکل تبدیل شود و به قول معروف به جای اینکه صادرکنندگان تشویق قانونی شوند دائم تهدید به برخورد قانونی می‌شوند.

وی تصریح کرد: این نوع برخورد با فعالان اقتصادی نه تنها منجر به رونق تولید و صادرات نمی‌شود بلکه فقط و فقط به زمینگیر شدن آن کمک می‌کند، چون تولیدکنندگان و صادرکنندگان نمی‌توانند برای آینده فعالیت‌های خود برنامه‌ریزی کنند و همواره افق‌های مقابلشان غبارآلود و ناپیداست که این مناسب تولید و تجارت نیست.

این عضو اتاق بازرگانی همچنین اظهار کرد در پنج سال اخیر بخش خصوصی برآوردهایی در زمینه مشکلات موجود تولید و صادرات داشته که همگی به این نکته تاکید دارند که اصولا مسئولان و قانونگذاران نتوانسته‌اند متناسب با شرایط سرعت عمل داشته باشند و فعالیت‌های تولیدی و تجاری را تسهیل کنند و در مقابل تنها با بخش‌نامه‌های خلق‌الساعه بازگشت به عقب را در بازار اجباری امری غیرقابل اجتناب کرده‌اند.

وی در این زمینه با اشاره به موضوع بازگشت مبالغ مربوط به مالیات بر ارزش افزوده تاکید کرد: یکی از این موارد که تولیدکنندگان را زمینگیر کرده درست در مورد مالیات بر ارزش افزوده است که براساس قانون باید به تولیدکنندگان بازگشت داده شود و امروز که همه مسئولان و البته نهادهای خصوصی اعلام می‌کنند کمبود نقدینگی باعث زمینگیر شدن تولید شده می‌بینیم سازمان امورمالیاتی بجای اینکه این مبلغ قانونی را در کمترین زمان ممکن به تولیدکنندگان بازگرداند کاملا بی‌تفاوت به قانون روزگار سپری می‌کند.

دانشمند معتقد است امروز خودتحریمی‌های گسترده در اقتصاد و تولید کشور بیشتر از تحریم های خارجی و کارشکنی‌های آمریکا علیه اقتصاد کشورمان آزار دهنده شده درحالی که همه صحبت از رونق تولید و حمایت از تولید کرده‌ایم و مسئولان هم در جلسات با این استفاده از این موارد تلاش می‌کنند اقدامات خود را در همین راستا جلوه دهند.

دبیر خانه اقتصاد تصریح کرد: امروز توجه به موضوع صادرات و اهمیت آن شاید نکته‌ای است که باید به تمام احاد جامعه گوشزد شده و برای آن برنامه‌ریزی کنیم، نه اینکه مثلا به بهانه تامین نیاز داخلی مانع از این اتفاق باشیم و شاهد مثال آن هم در صنعت فولاد یا در بخش کشاورزی دیده می‌شود.

وی تاکید کرد: این نوع برخورد با موضوع صادرات دقیقا حکایت از سوء مدیریت در این زمینه داشته و در واقع پاک کردن صورت مسئله بوده، نه اینکه به عنوان راه حل مناسب از آن یاد شود.

به گفته وی صادرات، فرآیندی یک روزه  و کوتاه مدت نیست، پس وقتی با این بخش‌نامه‌ها و تصمیم‌های غیرکارشناسی بدنه صادرات غیرنفتی کشورمان را هدف قرار می‌دهیم نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم در آینده بازهم این روند ادامه داشته باشد یا اینکه روند روبه رشد صادرات بازهم در بازارهای هدف مورد نظرمان تجربه شود.

دانشمند در پایان ضمن تاکید مجدد براینکه صادرکنندگان واقعی تنها نیازمند حمایت‌های قانونی هستند تا بتوانند فرآیند تجاری خود را مدیریت کنند گفت: بهترین حمایت از تولید داخلی تسهیل صادرات است چون به این ترتیب است که تولید می‌تواند به حیات اقتصادی خود ادامه دهد، با توجه به اینکه آمارهای امروز نشان می‌دهد در بسیاری از موارد به خصوص در صنایع بالا دستی مازاد تولید داریم و راهی جز صادرات این محصولات برای بقاء تولید نداریم.