پایگاه خبری تحلیلی ایراسین- محمدجواد قائدی: قیمت هرتن سنگ آهن از بالاترین سطح سالانه خود یعنی ۱۷۱ دلار، در ماه مارس ۲۰۲۲ به ۸۱ دلار که پایین‌ترین قیمت از اوایل سال ۲۰۲۰ بوده، کاهش یافته است. معاملات آتی در سنگاپور نیز برای هفت ماه متوالی نسبت به زمان آغاز قرارداد در سال ۲۰۱۳ به کمترین میزان قیمت رسیده است.

کارشناسان بر این باورند که به دلیل محدودیت‌های اعمال شده از سوی دولت چین برای کنترل کرونا ، بازار مسکن این کشور که مهم‌ترین محرک برای افزایش تولید فولاد به شمار می‌رود با رکود موجه شده است.

بخش املاک چین تقریباً ۴۰ درصد از مصرف فولاد این کشور را تشکیل می‌دهد و این بخش بیش از یک سال است که در بحبوحه ادامه تشدید تدابیر مسکن در سراسر چین از ماه مارس ۲۰۲۲ در حال رکود بوده است. فروش خانه در این کشور در ماه اکتبر نیز دوباره کاهش یافت که این امر نشان‌دهنده تنها یکی از مشکلات پیش روی بازار املاک است، زیرا رکود در اقتصاد و شیوع مداوم کووید-۱۹، تقاضای خرید مسکن را کاهش داده است.

بر اساس داده‌های اداره ملی آمار چین، در ۱۰ ماه ژانویه تا اکتبر امسال، فروش مسکن ملی در این کشور ۲۵.۶ درصد از نظر متر مربع و ۲۸.۲ درصد از نظر ارزش کاهش یافته است. همچنین از سرمایه‌گذاری در بخش املاک این کشور نیز ۸.۸ درصد در طول دوره مشابه کاسته شده است. طبق آمارهای موجود، میزان شروع ساخت‌وسازهای جدید توسط سازندگان انبوه املاک در این کشور بین ژانویه و اکتبر نیز ۳۷.۸ درصد کاهش یافته است.

انجمن جهانی فولاد پیش‌بینی می‌کند تقاضای فولاد ساخت چین در سال آینده در بحبوحه افزایش تورم و افزایش نرخ بهره در این کشور، ۴ درصد کاهش یابد که این موضوع باعث کاهش ۲.۳ درصدی تقاضای جهانی می‌شود. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۳، پروژه‌های زیرساختی جدید شروع می‌شود که به همین خاطر بهبود جزئی در بازار املاک و مستغلات در این کشور می‌تواند از انقباض بیشتر تقاضای فولاد جلوگیری کند.

سیاست‌های مبارزه با کووید-۱۹، مؤثر در قیمت‌گذاری سنگ آهن

کارشناسان معتقدند چشم‌انداز سنگ آهن تا حد زیادی به نحوه برخورد چین با شیوع بیشتر کووید-۱۹ و رویکردهای آن برای تحریک بازار فولادی بستگی دارد. پیش‌بینی می‌شود با توجه به تصمیمات دولت چین برای رونق دوباره بازار مسکن و ارائه تسهیلات به فعالین این عرصه، تا حدی این مشکل حل شود.

بر اساس داده‌های اداره ملی آمار چین، کل تولید فولاد این کشور از ژانویه تا اکتبر به ۸۶۰.۵۷ میلیون تن رسید که ۲.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته است. تأثیر رکود در بازار مسکن چین و تعهد این کشور برای کاهش ردپای کربن از دلایل این میزان از جمله دلایل کاهش تولید به شمار می‌رود.

به همین خاطر بر اساس پیش‌بینی‌های اقتصاددانان چینی، انتظار می‌رود تولید ناخالص داخلی چین در سال جاری به ۳.۳ درصد کاهش یابد که این میزان بسیار کمتر از هدف‌گذاری دولت، یعنی ۵.۵ درصدی است. همزمان با تشدید سیاست های پولی بانک‌های مرکزی دنیا در راستای افزایش سیاست‌های انقباضی، تقاضای جهانی برای فولاد نیز در حال تضعیف است. در سال ۲۰۲۳، صندوق بین‌المللی پول رشد تولید ناخالص داخلی چین را ۴.۴ درصد پیش‌بینی کرده بود که البته مشاوران دولت چین اهداف رشد اقتصادی متوسط را برای سال آینده از ۴.۵٪ تا ۵.۵٪ پیش‌بینی می‌کنند.

کاهش تقاضای خارجی، مشکل چین را دوچندان می‌کند

همزمان با چین، تقاضای فولاد در سایر نقاط جهان کاهش یافته است که این موضوع، منعکس‌کننده تاثیر قیمت‌های بالای انرژی و همچنین افزایش نرخ بهره بانک‌های مرکزی در سراسر دنیا است.

بر اساس گزارش انجمن جهانی فولاد، انتظار می رود در اتحادیه اروپا تقاضای فولاد در سال ۲۰۲۲ به میزان ۳.۵ درصد کاهش یابد. همچنین با توجه به اینکه بهبود فوری وضعیت عرضه گاز امری به دور از تصور است، در سال ۲۰۲۳ در صورت بروز آب و هوای سخت زمستانی یا اختلالات بیشتر در عرضه انرژی، تقاضای فولاد در اتحادیه اروپا رو به کاهش خواهد بود.

این در حالی است که در سمت عرضه، در دوره ژانویه تا سپتامبر سال جاری، تولید فولاد خام در اتحادیه اروپا ۸.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافت. بر اساس داده‌های انجمن جهانی فولاد به ۱۰۵.۸ میلیون تن رسید. تولید ژاپن نیز ۶ درصد کاهش یافت و به ۶۷.۸ میلیون تن رسید. همچنین میزان تولید کره جنوبی با ۴.۴ درصد کاهش به ۵۰.۵ میلیون تن رسید.

افزایش ظرفیت فولاد هند ت اسال ۲۰۳۰

هند نقطه درخشان در بازار جهانی فولاد است که تولید این کشور در دوره ژانویه تا سپتامبر به ۹۳.۳ میلیون تن رسیده و این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶.۴ درصد افزایش داشته است. ایران نیز با رشد ۹ درصدی تولید فولاد خام در ۱۰ ماهه اول سال ۲۰۲۲ در وضعیت خوبی به سر می‌برد.

به طور کلی در بازار فولاد دنیا پیش‌بینی می‌شود که کل تولید در سال ۲۰۲۲ به ۶.۱ درصد و در سال ۲۰۲۳ به ۶.۷ درصد افزایش یابد. این برآورد با توجه به هدف دولت هند برای دو برابر کردن ظرفیت تولید ملی به ۳۰۰ میلیون تن تا سال ۲۰۳۰-۲۰۳۱ انجام شده است.

به دلیل مصرف زیاد در حوزه شهری و زیرساختی در این کشور، تولید فولاد در هند افزایش خواهدیافت. این در حالی است که میزان تقاضا برای کالاهای سرمایه‌ای و خودرو، رشد هند را در میان مصرف‌کنندگان فولاد جهانی به بالاترین میزان در بین دیگر کشورهای دنیا رسانده است.

کاهش تعرفه‌های صادرات سنگ آهن در هند

نکته مهم در مورد اقتصاد بخش فولاد چین این است که اخیراً هند به طور غیرمنتظره‌ای تعرفه‌های صادراتی تعدادی از محصولات فولادی و سنگ آهن را که در ماه می اعمال شده بود را حذف کرده است. این شامل سنگ‌آهن و ریزدانه‌های سنگ آهن با درصد خلوص کمتر از ۵۸ درصد آهن است. این بدان معناست که تولیدکنندگان سنگ آهن هند به بازار صادراتی باز خواهند گشت و اما میزان واردات به تقاضای واردکننده اصلی یعنی چین بستگی دارد.

اما مشکلات در کارخانه‌های چین به کرونا و رکود مسکن ختم نمی‌شود و سرمای هوا کارخانه‌های تولید فولاد را بر آن داشته است تا کاهش تولید را قبل از فرارسیدن زمستان تشدید کنند. در همین راستا حدود ۲۰ کوره بلند برای تسریع تعمیرات سالانه در پایان سال میلادی در دستور کار قرار گرفته که به همین خاطر کاهش حداقل ۱۰۰۰۰۰ تن تولید روزانه فولاد در این کشور به‌وقوع پیوسته است. این میزان از کاهش تولید به دلیل این است که معمولاً دولت این کشور به فولادسازان دستور می‌دهد تولید خود را در ماه‌های زمستان کاهش دهند تا آلودگی شهرها را کاهش دهند.

کاهش قابل توجه تولید فولاد در چین

بر اساس داده‌های اداره ملی آمار چین، کل تولید فولاد این کشور از ژانویه تا اکتبر به ۸۶۰.۵۷ میلیون تن رسید که ۲.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشت و در مقایسه با ژانویه تا سپتامبر، ۳.۴ درصد از این میزان کاسته شده است. در عین حال، محدودیت چین بر تولید سالانه فولاد برای محدود کردن انتشار کربن، تصویری تلخ را برای تقاضای سنگ آهن در آینده را ترسیم می‌کند.

به گزارش خبرنگار ایراسین، اداره کل گمرک چین اعلام کرد این کشور به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده سنگ آهن جهان در ماه اکتبر ۹۴.۹۸ میلیون تن از این کالا وارد کرده است که نسبت به سپتامبر امسال حدود ۵ میلیون تن کاهش یافته است. این در حالی است که این میزان در ۱۰ ماهه اول امسال ۱.۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته و به ۹۱۷ میلیون تن رسیده است.

موجودی سنگ آهن در بنادر چین از اواسط اکتبر در حال رشد بوده و در اواسط نوامبر به ۱۳۶ میلیون تن رسیده است. به طور کلی موجودی بندر سنگ آهن چین یک شاخص کلیدی است که منعکس‌کننده تعادل عرضه و تقاضا و همچنین پایداری یا عدم تعادل بین عرضه سنگ آهن و تقاضای کارخانه فولاد است.

شایان ذکر است چین به تنهایی حدود دو سوم تقاضای سنگ آهن جهان را از طریق حمل دریایی را تشکیل می‌دهد.