به گزارش ایراسین، ابعاد اقتصادی و تجاری سفر رئیس‌جمهور به چین در برنامه میز اقتصاد شبکه خبر مطرح و بررسی شد. در این برنامه رئیس سازمان توسعه تجارت و معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه حضور داشتند.

سئوال: یکی از اهداف سفر رئیس جمهور به چین اجرایی کردن توافق جامع بود. این توافق در چه مرحله ای است و در این سفر چه تصمیماتی راجع به آن گرفته شد ؟

علیرضا پیمان پاک رئیس سازمان توسعه تجارت: این اسنادی که تعریف می شود به صورت یک برنامه های اجرایی و عملیاتی می آید و آن سند را پوشش می دهد.

تفاوت این سفر با سفرهای دیگر و نکته مهمی که داشت پیش از سفر و چند هفته قبل از سفر هیئت های تخصصی، شرکت ها و بنگاه ها و حوزه های فعالیت تخصصی حضور داشتند و با شرکای شان مذاکرات جدی داشتند و برخی وزیران از جمله فاطمی امین چند روز زودتر به چین رفته و نه تنها در پکن بلکه در شهرهای مختلف در کارخانجات و واحدهای بزرگ و مجموعه های بزرگ صنعتی حضور داشتند و مذاکرات جدی صورت گرفت و در حوزه صنعت، معدن و تجارت ۱۹ سند، قرارداد و موافقت نامه غیر از بیست سند اصلی را امضا کردیم. برخی از آن ها قرارداد و برخی ها موافقت نامه بود. این قراردادها، قراردادهایی با رقم حداقل سه و نیم میلیارد دلار بود.

در حوزه معدن مذاکرات جدی و دستاوردهای خیلی خوبی داشتیم. در حوزه صنعت، مشارکت های صنعتی، بحث انتقال تکنولوژی و بحث همکاری های مشترک چین و ایران، در حوزه خودرو مطرح شد.

در حوزه تجارت الکترونیک و در حوزه احیای تعرفه ترجیحی و توافقات ترجیحی و در حوزه مربوط به مسایل برگزاری نمایشگاه ها و حضور جدی شرکت های ایرانی و به عبارتی شرکت های چینی در بازار ایران توافقاتی صورت گرفت.

در حوزه مربوط به بحث های مارکتینگ و موضوع بازاریابی ها و ارتباط پلتفرم های بزرگی که این پلتفرم در چین ۵۰_۸۰ میلیارد دلار گردش مالی دارند، این ارتباط دنبال شد. برای این که بتوانیم با استفاده از ظرفیتی که وجود دارد و بازار بزرگی که چین بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ میلیون دلار واردات هست و سهم ما از این بازار علی رغم تعاملات نزدیک سیاسی و بحث های بین المللی ما چیزی حدود ۱۴_۱۳ میلیارد دلار از بازار چین استفاده می کنیم.

اقدامات بسیار خوبی در حوزه خشکبار، لبنیات، محصولات مختلف کشاورزی که با استفاده از این پلتفرم عرضه خرده فروشی را در چین دنبال کرده و ارزش افزوده بیشتری به ارمغان بیاوریم.

حتی در زمینه محصولات خام و نیمه خام مذاکرات جدی صورت گرفت که بتوانیم از ظرفیت فروش مویرگی در چین استفاده کنیم؛ برای این که از همان کالای مشخصی که صادر می کنیم با تناژ مشخص ارزش افزوده بیشتری در طی زنجیره تامین به دست آوریم.

سئوال: این مذاکرات چقدر به عملیاتی شدن نزدیک است؟

پیمان پاک: در برخی حتی از این مذاکرات، حتی مدیران عامل شرکت ها و اعضای هیئت مدیره حضور داشتند. نفرات حقوقی و نفرات فنی بخشی از این ها از چند ماه پیش شروع شده بود من جمله در حوزه خودرو. دو سه قرارداد خیلی خوب داشتیم که به مرحله قرارداد نهایی رسید که وارد فرآیند عملیاتی و اجرایی شد.

در حوزه فولاد اقدامات خوبی انجام دادیم که همه اجرایی و عملیاتی می شود و قرار بر سفارشات خرید و سفارشات حوزه مشارکت و عملیاتی گذاشته شد.

همانطور که رئیس جمهور اشاره کردند این اقدامات باید پیگیری شود. در برخی از این حوزه ها و بنگاه ها نفرات تخصصی در چین ماندند که پیگیری های لازم را داشته باشند و برنامه اجرایی و عملیاتی را تعریف کنند.

در موضوعی که با وزارت بازرگانی داشتیم، ما کمیته مشترکی تشکیل داده و نفرات معاون وزیر و بنده از سمت وزیر صمت معرفی شدیم که یک نقشه راه تعریف کنیم و مرتب و مداوم ماهانه پیگیری و پایش شود و بتوانیم از این توافقات بسیار خوبی که به وجود آمد بتوانیم دستاوردها و خروجی های ملموسی داشته باشیم.

سئوال: فکر می کنید ما الان در کشور خودمان زیرساخت لازم را برای عملیاتی شدن این توافقات داریم یا باید یک سری اقدامات جدید انجام شود؟

پیمان پاک: این مذاکرات صورت گرفته و توافقات صورت گرفته به صورت کلی و جامع بود و بخشی از این ها در فرآیند تولید بود. در موضوع توسعه تجارت و موضوع روابط اقتصادی یکی از کارهای خوبی که در این سفر دنبال شد این بود که یک هیئت خوب تجاری و فعالین اقتصادی حضور داشتند. با توجه به این که هنوز چین از فضای قرنطینه خارج نشده ما بیش از ۵۰ فعال و بیش از ۵۰ بنگاه خصوصی تجاری بخش خصوصی را در این هیئت همراه داشتیم. یک نشست خیلی خوبی به همت مرکز توسعه تجارت چین که ارتباط برقرار کردند و ارتباطات و نشست های یوتیوبی داشتند. در این مذاکرات تولید مشترک، در این مذاکرات سرمایه گذاری حتی برای صادرات به کشورهای ثالث صحبت شد. در مذاکرات جدی قرار شد از ظرفیت حضور ایران در بازار اوراسیا با استفاده از تولید مشترک با چین استفاده شود.

یکی از نکات ویژه ای که اتفاق افتاده است افزایش هزینه های حمل و نقل باعث شده است که بازارها عموما به سمت منطقه ای سیر کنند. این که یک کالا از چین به سمت ایران بیاید و یا سمت عراق یا آسیای میانه.

سئوال: در این سفر چه تصمیماتی راجع به اجرای این توافق گرفته شد؟

مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه: این ۲۲ سند که امضا شد، تمام اسنادی بوده است جزو آیتم های این توافق نامه ۲۵ ساله است. مثلا گردشگری و میراث فرهنگی و حمل و نقل. نکته مهم این است که پس از امضا همان طور که رئیس جمهور گفته اند باید با آرامش پیگیری و اجرایی کنیم.

جامع بودن قرارداد ۲۵ ساله با این ۲۲ سند اجرایی شده است و باید پیگیری کنیم. وزرایی که در این سفر حضور داشتند، ملاقات های دو جانبه خاص خودشان را برگزار کردند.

در همه حوزه های همکاری، باید انتقال تکنولوژی انجام شود نه این که برای ما کار کنند و به ما انتقال تکنولوژی دهند و از متریال های جمهوری اسلامی ایران استفاده شود در این جهت که بتوانیم سرعت دهیم به تعهداتی که دولت به مردم دارد.

سئوال: از جاده ابریشم چه خبر؟ کشور ما چه اقداماتی انجام دادند؟

صفری: این تئوری شی جین پینگ که رئیس جمهور تاکید کردند به خاطر صلح جهانی است. جمهوری اسلامی نیز پیگیری صلح جهانی است. این مسیر را حمایت می کنیم که یکی از مسیرها قطارهای سریع السیر بود.

بذرپاش وزیر مسکن و شهرسازی بازدیدهایی داشتند و به توافقات بسیار خوبی رسیدند. ترانزیت علاوه بر کار اقتصادی یک فعالیت سیاسی است.

سئوال: در رابطه با عضویت ایران در بریکس بحثی مطرح شده بود؟

صفری: در مورد شانگهای، الحمدالله در هند با امضاهایی تصویب شده است. رئیس جمهور چین نظر مثبت شان را دادند که موافق هستیم و حضور جمهوری اسلامی ایران در بریکس که تحولی در روابط اقتصادی ما ایجاد کند. قدم بعدی عضویت ما در آن جا خواهد بود.

سئوال: در بحث بریکس فکر می کنید چین بتواند کمک کند در این حوزه ؟

پیمان پاک: حضور ایران در این مجموعه ها و تجارت جهانی هم از نظر وجه بین المللی موثر هست. حضور ایران در این مجموعه ها و اتحادیه بزرگ جهانی هم از نظر وجه بین‌المللی مهم است و ارتباط ما با کشورهای عضو آن اتحادیه بسیار نزدیک می کند.
شورای بازرگانان و شورای تجار این کشورها وجود دارد و پیوستن ایران ارتباط نزدیک بین تجار این کشورها و تجار ایرانی برقرار می کند. همچنین در کمیته علم و فناوری سازمان شانگهای ارتباط نزدیکی در حوزه علم و فناوری برقرار می کنند.
نهادها و مجموعه های حوزه علم و فناوری عضویت شان در این مجموعه قطعا باعث ارتقای بهره وری و راندمان و افزایش ارتباط دو جانبه در صادرات فناوری و اخذ و پذیرش توانمندی ها و دانش فنی و توانمندی های فناورانه کشورهای عضو دارد. در حوزه تولید، تلاش داریم صادرات مان را افزایش دهیم.
در حوزه صنعت و بحث های مورد تاکید خود رئیس جمهور و نخست وزیر چین بود. ارتباط بین شرکت های کوچک متوسطه ایرانی و کوچک متوسطه چینی بود و این که یک شهرک صنعتی مشترک را در ایران با هدف همکاری، توسعه و رونق تولید برای صنایع کوچک و متوسط ایجاد کنیم.

سئوال: چه اقداماتی باید انجام شود که وقتی فضا مساعد شد از این ظرفیت ها استفاده کنیم؟

پیمان پاک: اصلی که وجود دارد در کل زنجیره تجارت یعنی از تولید بحث فرآوری و بسته بندی و بستر نشان تجاری، مسئله بسیار مهمی که روی آن ضعف داریم و عقب تر از سایر حوزه ها و بذرپاش بحث لجستیک و حمل و نقل است.
باید بحث افزایش راندمان تولید کالاها را افزایش دهیم و باید پکالا به سمت مقصد حمل شود که ضعف داریم. در حوزه گمرکات اقدامات خوبی شد و ظرفیت آن افزایش داده شده است و سعی شده ۲۴ ساعته شود.

گمرکاتی که فعال نبوده باز شده و ظرفیت بنادری توسعه پیدا می کند و در زمینه نوسازی تجهیزات جدی سازمان بنادر توجه ویژه ای وجود دارد.