به گزارش ایراسین، این ماجرا به سالهای خیلی دور بر می گردد که اسباب بازی به سبد خرید خانواده های ایرانی که کودکی در خانه داشتند وارد شد. زمانی اسباب بازی لوکس و تزیینی بود اما، همین کالا که لوکس و تزیینی به حساب می آمد خیلی زود به کالایی ضروری تبدیل شد. حالا دیگر، کم یا زیاد، هر کودکی اسباب بازی هایی دارد و فراگیر شدن استفاده از اسباب بازی در ایران و دنیا همانطور که به بازار این کالای دیروز لوکس و امروز ضروری رونق بخشیده است و دغدغه های زیادی را برای پدران و مادران ایجاد کرده است .

واردات میلیون دلاری

در ایران این دغدغه ها زمانی جدی تر می شود که بدانیم به طور میانگین ماهیانه بیش از 2/6 میلیون دلار عروسک وارد کشور می شود .

بازار اسباب بازی دنیا دست چینی ها است و بر اساس اظهار نظرات رسمی بیش از 95 درصد اسباب بازی هایی که در ایران به فروش می رسد از چین وارد می شود و حدود سه درصد از کشور های دیگر مانند آلمان، ایتالیا و ژاپن میآید و تنها دو تا سه درصد اسباب بازی هایی که در دست کودکان ایرانی است در داخل کشور تولید می شود.

گذشته از این قاچاق اسباب بازی یکی از موارد بحث برانگیز است. قاچاق این کالا از نظر پولی برابر با قاچاق اسلحه است و یکی از پردرآمدترین قاچاق ها به حساب می آید. ایران نیز از سالها پیش با واردات قاچاقی اسباب بازی ها دست به گریبان بوده است .هم اکنون شرکت های تولیدکننده اسباب بازی در ایران تنها حدود 10 درصد از نیاز بازارهای داخلی را پاسخ می دهند و مابقی این نیاز توسط واردات اسباب بازی از سایر کشورها تامین می شود.علاوه بر استان های تهران و آذربایجان غربی که بیشترین سهم تولید اسباب بازی کشور را دارا هستند، استان های قزوین، یزد، اصفهان و آذربایجان شرقی نیز در این زمینه فعال هستند.

امیر صداقت، یکی از فعالان بازار اسباب بازی در اصفهان ،در این رابطه می گوید: میزان تولید سالانه کارگاه های عروسک در ایران حدود سه میلیون عدد عروسک است، اما واردات انبوه عروسک های چینی در بازار کشور، تولیدکنندگان داخلی این کالارا در معرض خطر ورشکستگی قرار داده است.

 وی در مورد وضعیت فعلی بازار اسباب بازی می افزاید: با وجود تنوع فراوانی که در این بازار وجود دارد، هم اکنون بازار اسباب بازی در رکود به سر می برد.

به دلیل قیمت مناسب و تنوع تولیدات چینی 95 درصد اسباب بازی های وارداتی به ایران ازاین کشور است.به گفته مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان کشور حمایت ویژه از تولید اسباب‌بازی‌های ملی که امکان رقابت در بازارهای بین‌المللی دارند در کنار توجه ویژه به نظارت ضابطه‌مند بر اصول و ارزش‌های فرهنگ ایرانی در ارتباط با این صنعت را یکی از هدف‌های اصلی پیش‌روی است.

اما فعالان این بازار نظر دیگری دارند آنها عدم وجود اتحادیه یا صنفی برای نظارت بر بازار اسباب بازی و همچنین عدم نظارت بر واردات بی رویه این کالا را موجب آشفتگی بازار و نیز ورشکستگی و تعطیلی برخی کارخانجات داخلی می دانند.

در حالی که تقریبا تمامی کارشناسان بر وجود آلودگی در مورد برخی از اسباب بازی های وارداتی تاکید می کنند نظارت دقیقی در این مورد وجود ندارد و نهاد های مسئول در این زمینه یا سکوت کرده اند یا در مقابل اجناس قاچاقی که هرچند آمار دقیقی از آنها در دست نیست اما در مورد اسباب بازی ها زیاد است سلب مسوولیت می کنند.

در بازار اسباب بازیها اما غوغای خرید فوران می کند بدون اینکه خانواده ها آگاهی درستی از استاندارد بودن بازیچه های کوچک لوکس داشته باشند .حسینی مادر جوان دو کودک 4 و دو ساله است با دقت به رنگ زرد یک کامیون اسباب بازی خیره می شود ومی گوید: متاسفانه قیمت اسباب بازی خوب در ایران بالاست. بسیاری از اسباب بازی فروشی ها ماشین و توپ و تفنگ با قیمت 30 تا 50 هزار تومان و حتی بیشتر می فروشند که ما توان خرید آنها را نداریم. اسباب بازی های طلقی و پلاستیکی ایرانی و چینی هم بسیار کیفیت پایینی دارد و چون بچه های من دایم با این وسایل مشغولند، برای سلامتی شان نگرانم.

خیلیهای دیگر هم که آمده اند تا اسباب بازی بخرند نگرانند چون دست های بچه ها مدام در تماس با اسباب بازی ها است. آنها حتی اسباب بازی ها را وارد دهان شان می کنند و معتقدند:هنگام خرید تنها به این موضوع توجه می کنند که اسباب بازی خریداری شده قسمت های تیز و ضربه زننده نداشته باشد اما تخصص این را ندارد که آلودگی شیمیایی آنها را تشخیص بدهد.

یک مشاور تربیتی و مربی کودک در این مورد می گوید: تا آنجا که امکان دارد والدین اسباب بازی خیلی ارزان نخرند،به ویژه اگر قرار است بچه این اسباب بازی ها را به دهان ببرد. دست کم وجود نشان استاندارد را چک کنند یا در نهایت وسایل چینی نخرند.

سپیده ساداتی ادامه می دهد: والدین اسباب بازی های خشن و شوک دهنده نخرند. بعضی عروسک ها جنس نامرغوبی دارند، بدون بسته بندی هستند و موهایشان زبر است، سعی کنند در خرید عروسک دقت کنند.

او به والدین پیشنهاد می کند از خرید تفنگ ها و ماشین های پرسر و صدا که آستانه شنوایی کودک را آزار می دهد، خودداری کنند. ضمن اینکه بعضی اسباب بازی ها از سرب و مواد شیمیایی تهیه می شوند که بوی تند و زننده ای دارند، این وسایل بازی، مشکوک به وجود مواد سمی است.

دست کوتاه قانون در تقلب در بازار

با اینکه اسباب بازی از جمله کالاهای مشمول مقررات استاندارد اجباری است و مطابق ماده 9 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران هرگاه اجرای استاندارد در مورد کالاهایی اجباری اعلام شود، تولید، تمرکز، توزیع و فروش اینگونه کالاها با کیفیت پایین تر از استاندارد مربوطه یا بدون علامت استاندارد ایران ممنوع بوده و با رعایت شرایط و امکانات خاطی، مطابق قانون باید با تولید کنندگان و عرضه کنندگان متخلف برخورد شود اما همچنان تقلب در بازار اسباب بازی وجود دارد.

به گفته کارشناسان عمده واردات اسباب بازی از کشور چین است که به طرق قانونی و غیرقانونی از مرزهای مشترک کشور با امارات و عربستان به بازارهای مصرف داخلی تزریق می شود. این اسباب بازی ها عموما به نام کمپانی های معتبر تولیدکننده خارجی به مصرف کنندگان عرضه می شود.

با وجود اینکه از زمان وارد شدن اسباب‌بازی از کشوری مثل چین، رعایت این استانداردها اجباری شده، هنوز هم بسیاری از کالاهای غیراستاندارد دور از چشم کارشناسان در بازار توزیع می‌شوند.

در میان کالاهای قاچاق شاید بیشترین آمار را اسباب‌بازی‌های غیراستاندارد به خود اختصاص می‌دهند و جالب آن است که با وجود این مسئله هنوز هیچ ارگانی مسئولیت نظارت بر کیفیت کالاهای قاچاق را بر عهده نگرفته و این در حالی است که کالاهای قاچاق از چشم ستاد مبارزه با قاچاق کالا نیز به دور مانده‌اند.

چینی نازک کودکانمان نشکند

اما اسباب‌بازی‌های غیراستاندارد علاوه بر آمار زیادشان، ناقل بیماری‌های عفونی در میان کودکان هستند و از این رو از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.

با این حال مؤسسه ملی استاندارد که به نظر می‌رسد عالی‌ترین نهاد نظارتی در کشور است به بهانه ورود قاچاق این اسباب‌بازی‌ها ادعا می‌کند که هیچ‌گونه وظیفه‌ای در قبال نظارت بر آن‌ها ندارد.

این چنین به نظر می رسد که در نبود نهاد های نظارتی یا ضعف در نظارت باز هم بار مشکلات بر دوش مردم افتاده است و این پدر و مادر ها هستند که باید وسواس و دقت بیشتری در مورد خرید اسباب بازی به خرج دهند.