به گزارش خبرنگار ایراسین، محمدیاسر طیب‌نیا مدیرعامل شرکت فولادمبارکه، پیش از ظهر دوشنبه ۲۷ شهریورماه در پنل تخصصی همایش تاب‌آوری در صنعت فولاد ضمن تبریک حلول ماه ربیع‌الاول اظهار داشت: مشکلات و چالش‌های صنعت فولاد تنها مختص به کشور ایران نیست و در همه دنیا با چنین چالش‌هایی روبه‌رو هستیم.

وی با بیان اینکه چنانچه نگاهی به چند دهه گذشته صنعت فولاد در دنیا بیندازیم، شاهد شرایط بدتری در زمینه نوسانات ارز، افزایش قیمت نهاده‌ها، افزایش قیمت انرژی، مشکلاتی در زمینه تامین مواد اولیه و ... هستیم، افزود: نکته مهم، نحوه برخورد با این چالش‌ها است که میزان تاب‌آوری هر صنعت در برابر این چالش‌ها را نشان می‌دهد.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه ادامه داد: تاب‌آوری توانایی یک ماده برای بازگشت به حالت عادی بعد از قرارگرفتن در هر بحران و فشار را نشان می‌دهد؛ در جدیدترین تعریف برای تاب‌آوری مهم‌ترین نکته این است که ابعاد و شاخص‌های ایجادکننده تاب‌آوری را شناسایی و برای حالات مختلف آن سناریونویسی کنید تا در صورت بروز شوک انعطاف‌پذیری داشته باشید.

وی با بیان اینکه نقطه مقابل تاب‌آوری، خستگی است، گفت: این شرایط در صورت بارگذاری و یا تکرار بیش از حد ظرفیت به وجود می‌آید که اگر این تنش بیش از حد تکرار شود وارد مرحله گسیختگی می‌شویم.

طیب‌نیا با بیان اینکه صنعت فولاد در ایران از موفق‌ترین صنایع است، ابراز داشت: امروز به عنوان نماینده این صنعت می‌توانم بگویم صنعت فولاد ایران به منطقه خستگی نزدیک شده است، این اظهارات من نه جنبه ناامیدی دارد و نه انتقاد بلکه نقاط آسیب این موضوع را اعلام می‌کنم.

وی تصریح کرد: چنانچه بارگذاری‌هایی که بر روی صنعت فولاد در حال انجام است، تداوم پیدا کند مانند مشکلات برق، گاز، مواد اولیه، حمل و نقل، سیاست‌های ارزی، سیاست‌های قیمت گذاری و ... صنایع ما را به نقطه خستگی نزدیکتر می‌کند.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه با اشاره به اینکه امسال فولاد مبارکه در اردیبهشت‌ماه ۸۰۰ هزارتن فولاد تولید کرده است، گفت: این در حالی است که در مردادماه به دلیل مشکل برق ۳۶۲ هزارتن تولید داشتیم و این یعنی در مجموع بیش از ۷۰۰ هزارتن فولاد و حدود ۳۵۰ میلیون دلار ارزآوری از دست رفته است.

وی ادامه داد: این در حالی است که در شرایط فعلی، کشور نیاز به ارز دارد و اگر این اتفاقات صورت نمی‌گرفت، ما امسال به رتبه هشتم جهانی در زمینه تولید فولاد می‌رسیدیم و امروز بیم آن می‌رود که ایتالیا سال آینده جایگاه دهمی ما را بگیرد چرا که سال گذشته تفاوت ما با ایتالیا به دلیل جنگ اوکراین ۴ میلیون تن بود.

طیب‌نیا با بیان اینکه ما برای تاب‌آوری در برابر مشکلات نگاهی جهانی داریم، گفت: باید توجه داشت که ما امروز حدود ۶۵ میلیون تن ظرفیت تولید و در دست احداث داریم و این در حالی است که بالای ۵۰ درصد این ظرفیت‌ها صادراتی است و باید ببینیم که دنیا در برابر شرایط سخت چکار کرده و ما باید چه اقدامی را انجام دهیم.

حد خستگی صنعت فولاد در سند راهبردی تاب‌آوری دیده شده است
وی با اشاره به سند راهبردی تاب‌آوری صنعت فولاد و اصلاح حامل‌های انرژی ابراز داشت: بر اساس این سند سهم هزینه حامل‌های انرژی در ۲ شرکت فولاد مبارکه و فولاد خوزستان در سال ۹۸ تنها حدود ۷ درصد بود که اختلاف معناداری با دیگر شرکت‌های دنیا دارد؛ هزینه انرژی ۳ شرکت فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و فولاد خراسان به نحوی اصلاح می‌شود که سهم هزینه منابع تامین انرژی و ماده احیا کننده از بهای تمام شده تولید فولاد خام از حدود ۷ درصد به ۱۸ درصد افزایش یابد.

مدیرعامل فولاد مبارکه با اشاره به اینکه بر اساس این سیاستگذاری مابقی شرکت‌ها در این هدفگذاری نابود خواهند شد، افزود: در این سند حد خستگی دیده شده است و گفته شده ما تا ۱۸ درصد به نقطه تاب‌آوری می‌رسیم، همچنین در این سند آورده شده مدل کسب و کاری که بر مبنای آن واحدهای مختلف نوردی ایجاد شده، منقضی شده و تعطیلی بسیاری از این واحدها در آینده نزدیک اجتناب‌ناپذیر است.

وی اضافه کرد: ما می دانیم که مدل کسب‌وکار راه‌اندازی واحدهای متعدد نوردی منقضی شده اما باید بدانیم که این سرمایه‌گذاری میلیارد دلاری که انجام شده به جای نابودی باید تاب‌آور شود؛ ما شاهد اجرای سیاستگذاری‌هایی در حوزه تقسیم سود، ارزآوری و ... هستیم و در بسیاری از شرکت‌های فولادی ما و در کلان‌صنعت فولاد این روند مشاهده می‌شود.

طیب‌نیا با بیان اینکه دولت هند به عنوان دومین فولادساز دنیا، وزارت‌خانه مستقلی با ۶ ماموریت اصلی برای صنعت فولاد خود تعریف کرده است، افزود: ماموریت‌های این وزارتخانه با تسهیل امور تعریف شده که اولین آن تسهیل افزایش ظرفیت و رشد تولید فولاد است و این در شرایطی است که گفته می‌شود تقاضا در دنیا رو به کاهش است.

وی گفت: دیگر ماموریت‌های این وزارتخانه تسهیل تامین هزینه‌های سرمایه‌ای و برنامه‌های نوسازی و توسعه صنعت، تسهیل در دسترس بودن مواد خام و نظارت بر پارامترهای عملکرد تولید آهن و فولاد، تسهیل ترویج تحقیق و توسعه در فولاد، تسهیل ادغام‌ها، تملک‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در صنعت و تسهیل پاسخگویی سریع و رفع مشکلات مشتریان و ....است.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه با بیان اینکه مجلس انگلستان مصوبه‌ای به دولت ابلاغ کرده است که اگر تامین انرژی برای فولادسازان انجام نشود، دولت باید به این شرکت‌ها غرامت دهد، تصریح کرد: این شرایط همانند خسارت نکشت به کشاورزان در کشور است.

وی همچنین با اشاره به روند حمایت از صنعت فولاد در کشور چین گفت: چین از سال ۲۰۰۰ به صنعت فولاد ورود کرد و اولین تولیدکننده فولاد در دنیا به لحاظ مقیاس بود و تنها ۲۰ میلیون تن با تولیدکننده دوم فولاد در دنیا (ژاپن) فاصله داشت. در سال ۲۰۰۵ چین حدود ۳۴۸ میلیون تن فولاد تولید کرد و این میزان معادل تولید سه کشور برتر در زمینه تولید این محصول بود؛ امروز تولید چین به اندازه ۲۰ کشور برتر تولیدکننده این صنعت است.

طیب‌نیا با بیان اینکه چین بر این باور است که حتی قوانین جهانی را برای حفظ صنعت فولاد نقض خواهد کرد، گفت: این در حالی است که قوانین داخلی نمی‌تواند مانعی برای تولید فولاد در چین باشد و باید توجه داشت که تنها در سال ۲۰۰۰ دولت چین ۷ میلیارد دلار به صنعت فولاد کمک کرده است.

وی با بیان اینکه دولت چین برای حفظ صنعت فولاد ۸۰۰ میلیارد دلار تسهیلات غیرجاری و معوق داده است، افزود: این کشور همچنین به صادرکنندگان فولاد تسهیلات داده و برای تامین انرژی شرکت‌های تولیدکننده این صنعت نیز یارانه انرژی در نظر گرفته است، همچنین این کشور عوارض مالیاتی سنگین برای صادرکنندگان مواد اولیه خام در نظر گرفته است و با دستکاری ارز کاری می‌کنند که صادرات برای صادرکننده توجیه‌پذیر باشد و یارانه دریافت کند؛ کاری که ما عکس آن را در ایران انجام می‌دهیم.

وی گفت: کشور ترکیه انجمن صادرکنندگان فولاد دارد و بزرگترین صادرکننده میلگرد جهان است و ۷۰ درصد تولید فولاد آن از طریق کوره قوس صورت می‌گیرد. این کشور از سال ۲۰۱۴ زمین و معافیت‌های مالیاتی را تنها برای فولادسازان خود در نظر گرفته و در سال جاری سه بار قیمت گاز را برای فولادسازان کاهش داده است و باید توجه داشت که در دیگر کشورهای دنیا حمایت‌هایی دارند که ما نداریم.

مدیرعامل فولاد مبارکه ادامه داد: مشکلات و چالش‌هایی که ما برای صنایع فولادی خود داریم، کشورهای دیگر نیز دارند اما نحوه نگاه ما به صنعت و نگاه ما به تاب آوری متفاوت است. 

طیب‌نیا با بیان اینکه قصه پرغصه فولاد تمام شدنی نیست و ما دهه پرچالشی را پیش رو داریم، گفت: اما با سیاستگذاری درست و تعریف اتاق وضعیت صنعت فولاد و تحلیل و سیاستگذاری درست و آینده‌پژوهی و آینده‌نگری، موفق خواهیم شد و باید توجه داشت در صورت عدم توجه به این مسائل، دنیا منتظر ما نخواهد ماند و ما از دولت انتظار داریم که سیاست‌های مناسبی در این زمینه اتخاذ کند.

مسیر آینده صنعت فولاد دنیا حرکت به سمت فولاد سبز است

مدیرعامل فولاد مبارکه در ادامه با بیان اینکه بحران انرژی، تورم، مسائل زنجیره تامین، هزینه‌های کربن زدایی به عنوان رویکرد جدید، واردات ارزان از کشورهای ثالث و ... سهم مهلک برای صنعت فولاد است، گفت: بقای صنعت فولاد کشور به تصمیمات امروز ما وابسته است، هرچند شرکت‌های بزرگ همواره در جهت کاهش ریسک‌ها تلاش کرده‌اند و برای مثال فولاد مبارکه برای بقای خود نیروگاه سیکل ترکیبی احداث کرده و نیروگاه خورشیدی را نیز در دستور کار دارد یا برای تامین آب خود بر روی خرید و بازچرخانی پساب و انتقال آب از دریا سرمایه‌گذاری کرده‌ است اما  ۹۰ درصد شرکت‌های صنعت فولاد کشور که اکثرا شرکت‌های کوچک این صنعت هستند امروز به مرز خستگی رسیده‌اند.

طیب نیا در ادامه با بیان اینکه ما برای فعالیت در میادین گازی نیز مجوز سرمایه‌گذاری گرفته‌ایم، اضافه کرد: در این حوزه دومیلیارد دلار سرمایه‌گذاری در دستور کار است و تاکنون فاز مهندسی آن انجام شده و نیاز به حمایت دارد.

وی تصریح کرد: البته بسیاری از شرکت‌های فولادی در کشور توان انجام پروژه‌های مشابه فولاد مبارکه را ندارند و این شرکت‌ها در آستانه خستگی هستند و توان تاب‌آوری ندارند. 

مدیرعامل فولاد مبارکه با بیان اینکه دنیا در سیاستگذاری‌های خود مسائل مرتبط با تاب‌آوری صنعت فولاد را حل کرده است، افزود: صنعت فولاد در جهان به سمت حرکت برای تولید فولاد سبز است و اگر ما این روند را دنبال نکنیم محکوم به فنا خواهیم بود. 

وی تصریح کرد: فولاد سبز طی یک دهه آینده یک چهارم اقتصاد جهان را در بر می‌گیرد و تقاضای جهانی برای این فولاد ۱۰ برابر خواهد شد. 

طیب نیا گفت: فولادسازی در کشور بر پایه صادرات بنا نهاده شده و توسعه داده شده است، از تولید ۱۵ میلیون تولید فولاد سبز در ۲۰۲۱ به ۲۰۰ میلیون تن به ۲۰۳۰ خواهیم رسید و اگر ما برای این رقابت‌ها آماده نشویم از گردونه حذف خواهیم شد و باید توجه داشت که هزینه سرمایه‌گذاری برای فولاد سبز دو برابر روش‌های متداول است. 

وی با بیان اینکه گفتمان سازی در صنعت فولاد باید مورد توجه باشد، ادامه داد: ما امروز عدم همراهی ذی‌نفعان از جمله دولت، سهامداران، مردم، کارکنان و مشتریان را داریم، امروز در رسانه‌ها شاهد انتقاد به چرایی سوددهی صنعت فولاد در کشور هستند. 

مدیرعامل فولاد مبارکه با بیان اینکه کم‌کاری ما امروز باعث شده تا مزیت‌های صنعت فولاد یعنی برق و گاز هدف قرار گرفته شود تصریح کرد: ما باید گفتمان‌سازی کنیم، گفتمان سازی وظیفه همه واحدهای تولید کننده فولادی در کشور است، آگاهی‌بخشی و آموزش باید در دستور کار ما باشد تا همراهی و همکاری به وجود بیاید و جذب همکاری همه جانبه را شاهد باشیم به همین جهت به گفتمان‌سازی میان دولت، مردم، سهامداران، مجلس، بخش خصوصی، مشتریان و... علی‌الخصوص توسط روابط عمومی‌ها نیاز داریم.