به گزارش خبرنگار ایراسین، عمل به مسئولیت اجتماعی در ابتدا باید در میان مردم تعریف شود تا آنها از حق و حقوق خود در این قبال آگاهی پیدا کنند و سپس فرهنگ‌سازی شود. در این صورت می‌توان صنایع و شرکت‌ها را نسبت به مسئولیت اجتماعی مکلف کرد که به عنوان یک ضابطه و قانون به آن توجه داشته باشند. در این راستا و برای آشنایی با ابعاد مختلف مسئولیت اجتماعی با مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران به گفت و گو پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛

مسئولیت اجتماعی به نوعی انضباط اجتماعی به شمار می‌رود؟

ضوابط و قواعد نوشته شده و انضباط اجتماعی دسته‌ای از مسائل و ضوابطی است که افراد هر جامعه بر اساس این قواعد، از برخی حق و حقوق برخوردارند. برای مثال حق و حقوق کسانی که در خیابان راه می‌روند، به عهده شهرداری است و اگر بخاطر مشکلات خیابان، شهروندی دچار مشکل شود، شهرداری موظف است و باید بتواند خسارت او را پرداخت کند یا در صورتی که من خلاف راهنمایی و رانندگی داشته باشم، پلیس باید با احترام با من صحبت کرده و من طبق قانون باید متوجه اشتباه خود شده و بار دیگر آن را تکرار نکنم. در واقع مسئولیت اجتماعی پایبندی به اصولی برای منفعت رسانی به جامعه است که در قبال مصرف منابع برای مردم نیز آورده داشته باشد.

مسئولیت اجتماعی کارخانه‌ها به عنوان بخشی از جامعه در چه چیزی تعریف می‌شود؟

یکی از این ضوابط در کارخانه‌ها مربوط به حق و حقوق کارگر و کارفرما است که مشخص بوده و باید توسط دو طرف رعایت شود. برای رسیدگی به حق و حقوق کارگران در کارخانه، بخشی به نام مددکاری اجتماعی تعریف شده اما مددکار هم استخدام شده و در صورتی که کارفرما در حق کارگر عمل خلافی انجام داده باشد، این مددکار نمی‌تواند به کارفرما چیزی بگوید.

مسئولیت اجتماعی کارخانه در قبال مشتریان و خریداران نیز بر اساس مجوزها و پروانه‌هایی که دریافت کرده، تعریف می‌شود و در قبال این مجوزها مسئولیت دارد. اگر محصول کارخانه بر اساس استانداردهای موردنیاز نباشد، حق خریدار را از بین برده است. از طرف دیگر نیز گارانتی‌ها و ضمانت‌نامه‌ها است که باید به درستی اجرا شود. اگر محصول یک کارخانه دچار مشکل شده و مردم پس از آن از کارخانه خرید نکنند، مجبور است مشکل را برطرف کرده و این موضوع را تکرار نکند اما در جامعه ما متأسفانه اگر پس از ارائه جنس بی‌کیفیت یک محصول با قیمت کمتر ارائه شود، مردم با وجود خرابی باز هم محصول را خریداری می‌کنند. یکی از مشکلات موجود نیز در هین حیطه تعریف می‌شود و عدم توجه برخی کارخانجات به حقوق خریدار و عدم رسیدگی دستگاه مربوطه به تخلف کارخانه و شکایت مشتریان، باعث ایجاد بی اطمینانی شده و مشتریان می‌دانند که برای شکایات، جوابگویی ندارند. به همین دلیل مردم بیشتر به سمت خرید بعضی محصولات خارجی می‌روند زیرا حداقل این اطمینان را دارند که ازنظر کیفیت و ارائه خدمات بهتر از محصول ایرانی است. در این موضوع مقصر تنها کارخانه‌ها نیستند بلکه کسانی که اجازه تخلف به آن‌ها را می‌دهند نیز مقصر هستند.

آیا انضباط اجتماعی تنها به صنایع و شرکت‌ها ختم می‌شود؟

انضباط اجتماعی برای کل افراد جامعه بوده و مخصوص یک مؤسسه و سازمان نیست. تا زمانی که من به عنوان یکی از افراد و ارکان جامعه، قواعد اجتماعی را رعایت نکنم، بقیه هم رعایت نمی‌کنند و انضباط اجتماعی من، انضباط اجتماعی بقیه است. باید با کسانی که در این حوزه دچار اشکال هستند، برخورد شود زیرا همه بخش‌های جامعه به هم مربوط بوده و اگر تنها روی یک بخش تمرکز کرده و آن را درست کنیم و سایر بخش‌ها مشکل داشته باشند، همه دچار مشکل خواهند شد.

درنهایت چه پیشنهادی برای حل مشکلات انضباط اجتماعی دارید؟

راهکار و درمان اصلی وضع کنونی، فرهنگ‌سازی صحیح است، ابتدا من به عنوان یکی از ارکان جامعه باید آدم درستی باشم. این ضروری است که فرهنگ کل جامعه بالا رفته و قوانین به قدری قوی باشد که افراد به جای فکر به منفعت خود، به ضرر چند برابر آن فکر کنند و حق کسی را پایمال نکنند. صاحبان صنایع هم مانند من و شما هستند و تا زمانی که تک تک افراد به حقوق یکدیگر احترام نگذارند، صاحبان صنایع هم به اجرای مسئولیت اجتماعی اهمیت نمی‌دهند.