پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، مهنور گیتی‌فر: جهان این روزها وارد عصر جدیدی شده است و پا به انقلاب صنعتی چهارم گذاشته است. انقلاب اول صنعتی که اولین بار از انگلستان در قرن ۱۸ با دگرگونی‌هایی در زمینه صنعت، کشاورزی و ترابری شروع شد با گذشت زمان به سایر کشورهای دیگر هم رسید. پس از آن انقلاب صنعتی دوم در قرن نوزدهم رخ داد و ماشین‌های بیشتری به این جهان عرضه شدند و عصر تولید انبوه و صنعتی شدن علم رقم خورد. انقلاب سوم در دهه هفتاد قرن بیستم اتفاق افتاد که به عصر انقلاب دیجیتال شهرت یافت. در این انقلاب به دنیا کامپیوتر معرفی شد که به ما در پردازش اطلاعات کمک می‌کند، اینترنت و تلفن‌های همراه به وجود آمدند که ما را در بهبود ارتباط مؤثر یاری می‌کنند و به طور کلی، ما را قادر می‌سازند تا بهره‌وری بیشتری داشته باشیم. در این عصر فاصله بین مردم در دنیا کوتاه شد. فرهنگ‌های مختلف شناخته و معرفی شدند و سبک زندگی مردم در دنیا تغییرات زیادی داشت. اکنون جهان انقلاب صنعتی چهارم را نظاره‌گر است. این انقلاب توسط اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و غیره به وجود آمده است. فناوری که در این انقلاب در حال رشد و گسترش است شامل فناوری‌های رایانش ابری، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و رباتیک، بلاک‌چین، مواد پیشرفته و چاپ چندبعدی، عصب فناوری‌ها، زیست‌فناوری‌ها، واقعیت‌های افزوده و مجازی، ذخیره‌سازی و انتقال انرژی، استحصال، مهندسی اقلیم و فناوری‌های فضایی است. در انقلاب سوم و چهارم سرعت انتقال و همه‌گیری آن در جهان با دو انقلاب قبلی قابل مقایسه نیست و پیامدهای این دو انقلاب با قابل توجه است. به اعتقاد کلاوس شواب نویسنده کتاب «انقلاب صنعتی چهارم»، مهم‌ترین پیامد انقلاب صنعتی چهارم شاید این باشد که همه عرصه‌های زندگی از اقتصاد، شغل مدیریت و حتی چگونگی سکونت و زیست فرهنگی را به شکلی فراگیر و پیوسته تحت تأثیر قرار می‌دهد.

این انقلاب که با هوشمندسازی همراه است و ربات‌ها و ماشین‌های هوشمند را شامل می‌شود قرار است در آینده در بسیاری از بخش‌ها جای انسان‌ها را بگیرد. صنعت نسل ۴ می‌تواند افراد را به شبکه‌های هوشمندتر با پتانسیل کار با بهره‌وری بیشتر بکشاند.

دیجیتالی شدن محیط تولید برای رساندن اطلاعات مناسب به فرد مناسب در زمان مناسب، با استفاده از روش‌های انعطاف‌پذیرتری کار را انجام می‌دهد. این انقلاب اهمیت و نیاز یکسری از مهارت‌ها را بیش از پیش نمایان کرده است. اگرچه در گذشته نداشتن سواد خواندن و نوشتن، افراد را از امکانات و زندگی رو به رشد دور می‌کرد امروزه علاوه بر سواد خواندن و نوشتن که سواد پایه‌ای محسوب می‌شود موارد دیگری نیز اضافه شده است. انقلاب صنعتی چهارم از طریق بهبود فناوری تولید، ایجاد چارچوب‌های سیاست استراتژیک و غیره اجرا می‌شود. وجود ربات‌ها، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، بیوتکنولوژی، بلاک‌چین، اینترنت اشیا (IoT) و وسایل نقلیه بدون راننده اهم این تغییرات است. در این دوره برای رویارویی با انقلاب صنعتی چهارم، چندین مهارت برای موفقیت در رویارویی با پویایی دنیای کار، مورد نیاز است.

چهار مهارت مورد نیاز در انقلاب صنعتی چهارم

ابتدا باید مهارت‌های اطلاعاتی، رسانه‌ای و فناوری داشته باشیم. منظور از مهارت‌های اطلاعاتی، رسانه‌ای و فناوری شامل سواد رسانه‌ای، سواد بصری، سواد چندفرهنگی، آگاهی جهانی و سواد فناوری است. دوم، مهارت‌های یادگیری و نوآوری که شامل خلاقیت و کنجکاوی، حل مسئله و ریسک پذیری است. سوم، مهارت در زندگی و یادگیری مانند داشتن قدرت رهبری و مسئولیت‌پذیری، داشتن ارزش‌های اخلاقی، انعطاف پذیری و سازگاری، تبادل اجتماعی و بین فرهنگی، ابتکار عمل و خودراهبری است. چهارم، داشتن توانایی برقراری ارتباط مؤثر مانند توانایی کار در تیم و همکاری، داشتن مسئولیت فردی و اجتماعی و برقراری ارتباط تعاملی است.

اگرچه این انقلاب توسعه و هوشمندسازی ابزار و ربات‌ها و پیش بینی جایگزین شدن آنها به جای انسان‌هاست اما آنچه که باعث بقای افراد در شغل و کسب کارشان می‌شود آموزش و یادگیری مهارت‌ها به ویژه مهارت سواد رسانه‌ای و فناوری است.