به گزارش ایراسین، عباس شیخ‌الاسلامی در نشستی با موضوع «فیلترینگ و عقب افتادگی جهانی ایران از مسیر توسعه»، اظهار کرد: فیلتر کردن نمی‌تواند تنها راهکار باشد، می‌توانیم به جای فیلتر کردن، به فکر راهکارهای مؤثرتر باشیم. باید توجه داشته باشیم که آسیب‌های اجتماعی ناشی از این فضا قابل جبران نیست و ما باید به آن‌ها رسیدگی کنیم.

شیخ‌الاسلامی در ارتباط با ساختار شفافیت قوانین بیان کرد: از منظر شورای امنیت ملی، تصمیمات اتخاذ شده در این حوزه به صورت مستقیم در اختیار سایر نهادها مانند پلیس، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و قوه قضائیه نبوده است. در این راستا، پرسش اصلی این است که ساختار شفافیت قوانین از کجا صادر می‌شود و واقعاً حقوق کاربران در این میان چگونه نادیده گرفته می‌شود.

وی در ادامه با تاکید بر لزوم افزایش آگاهی اجتماعی در مورد قوانین گفت: اگر قانونی در این حوزه وجود دارد، باید آگاهی اجتماعی در مورد آن افزایش یابد. ما باید بدانیم که قوانین ما در این زمینه به چه صورت است. در ایران، اینترنت جدیدی وجود دارد که به‌تدریج در حال شکل‌گیری است و کشورهای دیگر سال‌هاست که بر روی قوانین مربوط به فضای مجازی کار کرده‌اند. به همین دلیل، سردرگمی‌ای که ما داریم، تقریباً جهانی است.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه مردم و مسئولان باید بدانند که اگر وارد این حوزه شوند، با جرایم دولتی مواجه خواهند شد عنوان کرد: در کل، آزادی رسانه و اینترنت یک اصل استثنا است که مجلس شورای اسلامی می‌تواند آن را محدود کند.

شیخ‌الاسلامی با تاکید بر اینکه مجلس باید مبانی قوی داشته باشد و حق واگذاری این امور را ندارد، گفت: برخی از کشورها از سمن‌ها و جامعه مدنی برای توجیه مردم در زمینه فیلترینگ استفاده می‌کنند. در برخی کشورها، مانند کشورهای اروپایی، اختلاف‌نظرهایی درباره محدودیت‌های سنی و فیلترینگ وجود دارد. فیلترینگ نامحدود، آثار منفی دارد و ممکن است مردم را به استفاده از فیلترشکن‌ها سوق دهد. فلسفه فیلترینگ در برخی کشورها به بحث‌های امنیتی مربوط می‌شود، اما باید دقت کرد که دامنه محدودیت‌ها از استثنا به اصل تبدیل نشود. در موارد خاص امنیتی و سایت‌های خاص، می‌توان فیلترینگ را توجیه کرد اما باید مراقب بود که این محدودیت‌ها به حقوق فردی آسیب نرساند.

لزوم نوشتن قانون منطقی برای فضای مجازی نه براساس محدودیت

وی در ارتباط با اثرات مثبت فضای مجازی بیان کرد: به عنوان وکیلی که پرونده‌های متعددی را بررسی کرده‌ام، می‌دانم که این فضا آسیب‌هایی نیز به همراه دارد. بنابراین، لازم است قانونی منطقی برای فضای مجازی نوشته شود که اساس آن محدودیت نباشد، بلکه بر مسئولیت اجتماعی تأکید کند.

به جای فیلتر کردن، به فکر راهکارهای مؤثرتر باشیم

عضو هیأت علمی حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با تاکید بر لزوم آموزش کودکان از دوران دبستان گفت: ما باید از دوران دبستان آموزش‌های لازم را درباره استفاده صحیح از فضای مجازی دریافت کنیم. این فضا در حال حاضر به عنوان یک ابزار اقتصادی و ارتباطی مطرح است، اما در عین حال می‌تواند آثار منفی نیز داشته باشد. به عنوان مثال، افزایش آمار طلاق یکی از نتایج منفی این فضاست. هنگامی که درباره فیلترینگ صحبت می‌کنیم، به این معنا نیست که راه را اشتباه می‌دانیم. بلکه ما معتقدیم که باید به جای فیلتر کردن، به فکر راهکارهای مؤثرتر باشیم. باید توجه داشته باشیم که آسیب‌های اجتماعی ناشی از این فضا قابل جبران نیست و ما باید به آن‌ها رسیدگی کنیم.

شیخ‌الاسلامی در نهایت با اشاره به ضرورت تصویب مصوبه‌ای برای کنترل فضای مجازی و دیجیتال افزود: قانون‌گذار باید به این موضوع توجه کند و مصوبه‌ای برای کنترل فضای مجازی تصویب کند. مجلس شورای اسلامی باید تعیین کند که کدام موارد نیاز به فیلتر دارند و این کار نباید به مراجع دیگر واگذار شود. فیلتر کردن نمی‌تواند تنها راهکار باشد. کشورهای مختلف مانند ترکیه و آمریکا نیز فیلترهایی دارند، اما باید با دقت و با دلایل منطقی این کار را انجام دهند. ما باید به دنبال راهکارهای دیگری برای کنترل این فضا باشیم و تنها به فیلتر اکتفا نکنیم. ما نیاز داریم تا قوانینی وضع کنیم که استفاده از ابزارهای دیجیتال را در چارچوب قانونی قرار دهد و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کند.