محمد حسن کرمانی درباره مشکلات فعلی صنعت گردشگری به خبرنگار ایراسین گفت: گردشگری ایران در اوایل دهه 90 شمسی تقریبا رونق گرفته بود و برخی فعالان این عرصه چشم اندازی هم برای آینده فعالیت‌هایشان ترسیم کرده بودند به‌صورتی که پذیرش از 20 میلیون گردشگر در سال برای صنعت گردشگری کشورمان هدفگذاری شده بود.

کرمانی در ادامه افزود: با توجه به برآوردها و شرایطی که در پیش داشتیم بسیاری از فعالان عرصه گردشگری اقدام به توسعه سرمایه‌گذاری‌های خود کرده و تازه‌واردهایی هم با برنامه‌های جدید از راه رسیدن که حاصل آن در سال 1395 سهم قابل توجه گردشگری از اشتغال و تولید ناخالص ملی کشورمان شد.

وی تاکید کرد: اگرچه همواره در دوره‌هایی موضوع آمارهای گردشگری ایران زیر سئوال می‌رفت اما بالاخره رونق و گردش مالی مناسبی که در این بخش وجود داشت حکایت از حرکت روبه‌جلو داشت و می‌توانستیم برای رسیدن به اهداف تعیین شده امیدوار باشیم در صورتی که امروز از برنامه‌های فعلی عقب هستیم و بعضا دسترسی به این برنامه‌ها ناممکن شده است.

به گفته رئیس اسبق انجمن دفاتر خدمات مسافرتی ایران در سال 1395 شمسی سهم اشتغال گردشگری ایران از کل مشاغل موجود کشور رقمی نزدیک به 6/5 درصد بود چیزی معادل یک میلیون و چهارصد هزار نفر و به دلیل رونق موجود و اهداف تعیین شده همه برآورد می‌کردند که تا قرن این رقم معادل 1/6 درصد باشد یعنی رشدی حدود 600 هزار نفری درحالی که اتفاقات مختلفی از جمله کرونا باعث شد تا همان مشاغل قبلی هم که داشتیم از دست برود.

کرمانی با اشاره به موضوع مشاغل رسمی و غیر رسمی در صنعت گردشگری گفت: در بخش گردشگری ایران بخش عمده‌ای از فعالان فاقد بیمه تامین اجتماعی هستند بنابراین آمار دقیقی از موضوع بیکاری در این بخش نیست اما آنطور که وزارت‌خانه اعلام کرده است آمارهای رسمی حذف یک چهارم مشاغل رسمی را تایید می‌کند.

این کارشناس صنعت گردشگری تاکید کرد: صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی جهانی که اکنون در تور کرونا قرار گرفته است، کاملا وابسته به فعالیت بخش خصوصی است و اتفاقا بخش خصوصی ایران در این زمینه قدرت مانور بالایی نداشته و آسیب فرآوانی دیده است به صورتی که مثلا در بخش تشکیل پرونده‌های دریافت وام کرونا چیزی حدود 600 میلیارد تومان بوده و محدودیت‌های مالی دولت فقط به یک سوم آنها پاسخ داد.

وی تصریح کرد: ارایه وام به این بخش واقعا کارآمد نیست چون وقتی یک فعال در عرصه گردشگری تقاضای سفری ندارد یا امکان فروختن پکیجی ندارد چطور قرار است اقساط وام را پرداخت کند؟ آیا تصمیم به ارایه وام در این بخش به حجم بدهی‌ها نمی‌افزاید و مشکلات را دامن نخواهد زد؟

کرمانی با اشاره به کاهش شدید تقاضای سفر داخلی و خارجی ایران از ابتدای سال تا اکنون گفت: بسیاری از فعالان عرصه گردشگری اکنون نزدیک به 8 ماه است که اصولا فعالیتی نداشته و هرآنچه پس انداز داشته‌اند را بکار بسته تا از تعطیلی فعالیت خود جلوگیری کنند، اما از این پس درصورت بی‌توجهی به این بخش از اقتصاد کشورمان باید شاهد تعطیلی گسترده‌تر دفاتر خدمات مسافرتی و بیکاری گروه کثیری در این بخش باشیم.

به اعتقاد وی این اتفاق درحالی روی می‌دهد که قبلا بسیاری از کارشناسان سخن از جایگزینی درآمدهای این صنعت به‌جای دلارهای نفتی کرده بودند و برای آن راهکارهای متفاوت ارایه داده‌اند بنابراین نباید اجازه دهیم زیرساخت‌ها و سرمایه گذاری‌های انجام شده در این بخش پرسود و اشتغالزا در کشورمان تخریب و از بین بروند یا اینکه جذابیت سرمایه‌گذاری در این بخش برای صاحبان سرمایه از بین برود.

تورهای قسطی هم دردی دوا نکرد

وی همچنین با اشاره به سیاست‌های اجرایی توسط فعالان عرصه گردشگری در مدت همه‌گیری کرونا تاکید کرد: در این دوره همه فعالان برای جلوگیری از زیان بیشتر و بسته شدن آژانس‌ها تلاش کردند با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بسته‌های گردشگری خود خدمات اقساطی ارایه کنند تا به‌این ترتیب زمینه مشارکت حداکثری مردم در این برنامه‌ها مهیا شود.

این کارشناس صنعت گردشگری در ادامه افزود: اما از آنجا که در دوران همه‌گیری کرونا درآمد اغلب اقشار جامعه نیز کاهش چشمگیری داشت این سیاست‌هم کارکرد چندانی برای جبران هزینه‌های فعالان عرصه گردشگری بخصوص هتل‌ها، آژانس‌ها و مراکز تفریحی را نداشت و رفته رفته مشکلات عمیق‌تر از گذشته شد.

کرمانی به خبرنگار ایراسین گفت: این مشکل در سراسر جهان ایجاد شده و اتفاقا کشورهای توسعه یافته در بخش گردشگری راهکارهای مختلفی برای جذب مسافر بکار گرفته‌اند که یکی از آنها معافیت‌های مالیاتی و بسته‌های حمایتی بلاعوض یا تسهیلات تبلیغاتی دیگر است که تقریبا بخش عمده‌ای از این سیاست‌ها در ایران کاربردی نیست و تنها ارایه تسهیلات نهایت همکاری مسئولان بوده است.

تیرخلاص گرانی بلیت هواپیما

به گفته کرمانی اگرچه موضوع افزایش قیمت بلیت هواپیما تا حدودی منتفی اعلام شده اما همه می‌دانیم که در آینده نزدیک دوباره همین بحث باز شده و ایرلاین‌ها مجبور به افزایش قیمت می‌شوند درست نقطه‌ای که می‌توانیم از آن به عنوان تیرخلاص به صنعت گردشگری کشورمان اشاره کنیم.

رئیس اسبق انجمن دفاتر خدمات مسافرتی تاکید کرد: صنعت گردشگری حاصل کنار هم قرار گرفتن زنجیره‌ای از فعالیت‌ها، کسب‌وکارها و خدمات است که درصورت تعطیلی آن طیف گسترده‌ای از مشاغل تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و مشکلاتی را متحمل می‌شوند به این ترتیب اقتصاد ایران در این موارد واقعا آسیب دیده و بیکاری تصاعدی بالا خواهد رفت، چون زنجیره‌ای که از ان صحبت می‌کنیم از مشاغل خدماتی تا تخصصی بوده و احیاء و مدیریت دوباره انها تقریبا غیر ممکن است.

کرمانی در پایان تاکید کرد: اگر از همین امروز برای صادرات نامرئی کشورمان جهت مقابله با مشکلات حاصل از همه‌گیری کرونا برنامه‌ارایه نکنیم بدون تردید 5 سال آینده سهم بالایی از صادرات نامرئی کشورمان به دلیل نبود زیرساخت و عدم انگیزه سرمایه‌گذاری در این بخش حذف می‌شود و برای جبران این مشکل هزینه بالایی باید بپردازیم که در رقابت نزدیک کشورها دربخش گردشگری حتی ممکن است قابل جبران نیز نباشد.