یادداشت

*دکتر طاهره صاحب/ عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

در حال حاضر تحول تکنولوژیکی در صنعت فولاد جهان توسط هفت محرکه انجام می شود:

 1. تولید پیشرفته (صنعت 4.0)

 2. توسعه مواد پیشرفته

 3. زنجیره تأمین پیچیده

 4. رقابت در بازار و ظرفیت بیش از حد

 5. طراحی چرخه زندگی، پیشگیری از آلودگی و قابلیت بازیافت محصول

 6. کربن زدایی و بهره وری انرژی

 7. تکامل نیاز مشتری

با این حال، دیجیتالی شدن را می توان محرک اصلی دانست که مستقیماً بر تولید پیشرفته و به طور عرضی بر سایر موارد تأثیر می گذارد. در نتیجه، می توان گفت که تحول فناوری در صنعت فولاد با هدف اصلی، دیجیتالی شدن و افزایش کارایی و پایداری تولید به منظور کاهش اثرات زیست محیطی انجام می شود.

 تحول دیجیتال تولید فولاد، عمدتاً مربوط به کاربرد فن آوری های موجود در فرآیندهای تولید است که در آن از پیشرفت فن آوری های در حال ظهور استفاده می شود و بر دو موضوع اصلی متمرکز شده اند:

1.  ابزار پیشرفته برای بهینه سازی کل زنجیره تولید
2.  فن آوری های خاص برای تولید کم کربن.

همچنین در حال حاضر صنایع مختلف و به طور خاص صنعت فولاد کشور با چالش هایی متعددی روبرو هستند. چالش هایی مانند اطمینان از پاسخگویی مداوم برای تحقق تقاضای آینده و امنیت، موقعیت بازار، حفظ رقابت از طریق فرآیند کارآمد و ساختارهای هزینه ای با صرفه جویی در منابع، دستیابی به سطح بالاتری از کیفیت محصول، به حداکثر رساندن عملکرد نیروگاهها  با به حداقل رساندن هزینه تعمیر و نگهداری وبرنامه ریزی برای تولید انعطاف پذیر با تضمین به موقع بودن تحویل و... که این چالش‌ها را می توان از طریق ویژگی های اصلی صنعت 4.0 ، مانند قابلیت بهنگام بودم ، قابلیت همکاری و یکپارچه سازی افقی و عمودی سیستم های تولیدی از طریق سیستم ICT برطرف نمود. همچنین در صنعت4.0  مزایای معمول زنجیره ارزش بهبود یافته و تعامل بهتری با مشتری ایجاد می شود و افزایش دو برابری سطح خدمات را در پی خواهد داشت.

اما  تولید انعطاف پذیر منوط به داشتن نیروی کار انعطاف پذیر خواهد بود. در نتیجه تحول دیجیتال تأثیرات قابل توجهی بر محتوای نیروی کار و سازماندهی کار در آینده نزدیک خواهد داشت. در این راستا، با توجه به ابتکارات آموزش و یادگیری مادام العمر برای ارتقا مهارت های موجود، نیروی کار باید از خود سازماندهی قوی و مهارت های چند وظیفه ای برخوردار باشد. در نتیجه تحول دیجیتال، هزینه جمع آوری، ذخیره سازی و تجزیه و تحلیل داده ها را به طرز چشمگیری کاهش خواهد داد.

در تحول دیجیتال فولاد، تجزیه و تحلیل های پیش بینی شده موجب ایجاد انقلابی در مدل عملیاتی، از نظر سرعت، هزینه و سهولت اجرا خواهد شد.  از الگوریتم های پیشرفته و خودآموز برای غربالگری حجم زیادی از داده ها و شناسایی الگوها استفاده می شود و همین امر مزیت و قدرت رقابتی شرکت فولاد را بالا خواهد برد.

در فروش، تحول دیجیتال سازمان فولاد این امکان را فراهم می کند تا با  پیش بینی تقاضا - بر اساس درک دقیق نیازهای مشتری و محرک های تقاضا - سازمان بتواند موجودی کالا را کاهش دهد و ضمن ارائه خدمات بهتر حاشیه سود خود را بالا ببرد.

در زمینه عملیات هم، موارد استفاده از تعمیر و نگهداری پیش بینی شده به سازمان این امکان را می دهد تا خرابی تجهیزات و دستگاههای خود را در کارخانه ها پیش بینی کرده و تعمیر و نگهداری را بهینه کند زیرا روش پیش بینی سنتی به تجربه افراد بستگی دارد، جایی که داده های محدودی جمع آوری و تجزیه و تحلیل می شود. لذا با استفاده از سنسورها و الگوریتم های یادگیری ماشین، راه حل های دیجیتالی می توانند دقت پیش بینی را تا حد زیادی بهبود بخشند.