به گزارش ایراسین، شاید نکته مهم و جالب هفته گذشته افزایش هزارتومانی قیمت انواع میلگرد و آهن نسبت به هفته قبل از آن باشد. این افزایش قیمت در شرایطی رخ داده که ساخت و ساز و صنعت ساختمان با رکود مواجه بوده و تغییراتی در تقاضا در بازار به وجود نیامده و فعالان بازار هم دلیل روشنی برای این افزایش قیمت ها پیدا نکرده اند.

خبر مهم دیگر هفته مربوط به گزارش انجمن جهانی فولاد بود. انجمن جهانی فولاد اعلام کرد که ایران از ابتدای ژانویه تا پایان ماه نوامبر ۲۰۲۰میلادی، ۲۶میلیون و ۳۶۹هزار تن فولاد خام تولید کرد. رقم تولید مدت مشابه سال گذشته میلادی، ۲۳ میلیون و ۳۸۵ هزار تن بود که این رشد 12 درصدی را نشان می دهد. همچنین، میزان تولید فولاد خام ایران در ماه نوامبر ۲۰۲۰ میلادی، با ۱۴ درصد افزایش به ۲ میلیون و ۵۷۵ هزار تن رسیده است. این در شرایطی است که در شرایط کرونایی؛ تولید جهانی فولاد در 11 ماه گذشته کاهش ۱.۳ درصدی را شاهد بوده است و این افزایش تولید خبر خوبی برای این صنعت پیشرو کشورمان است. 

البته اگرچه این گزارش انجمن جهانی فولاد کام همه را شیرین کرد، اما از طرفی ابتدای هفته گذشته انجمن تولید کنندگان فولاد ایران آمار صادرات و واردات محصولات فولادی را منتشر کرد و آمار واردات محصولات فولادی از خبر خوب گزارش انجمن جهانی کاست. این آمار نشان می دهد از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، واردات محصولات فولادی ۶۹ درصد افزایش داشته است. یعنی مقاطع تخت فولادی ۸۸ درصد و شمش فولادی ۳۳درصد افزایش یافته و در مقابل واردات مقاطع طویل فولادی 15 درصد کاهش یافته است.

میزان صادرات فولادی‌ها نیز طی مدت هشت ماهه امسال نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. صادرات شمش فولادی در هشت ماهه امسال به رقم سه میلیون و ۷۸۷ هزار تن رسید که در مقایسه با مدت مشابه پارسال کاهش ۱۳ درصدی را نشان می دهد. همچنین براساس این بررسی، در بخش صادرات شمش در حوزه اسلب، صدور ۹۱۴ هزار تن ثبت شده که در مقایسه با هشت ماهه ابتدایی ۹۸ که رقم یک میلیون و ۴۱۸ هزار تن بود، کاهش ۳۶ درصدی را ثبت کرده است.

اتفاق ویژه دیگر در هفته گذشته در اول هفته رخ داد این بود که اول هفته گذشته شاهد اولین عرضه اختصاصی ورق سرد در بورس کالا بودیم. عرضه‌ ای که جایگزین معاملات مچینگ شد تا شفافیت به معاملات ورق بورس کالا بازگردد. در این عرضه اختصاصی، ورق مورد نیاز صنایع خودروسازی و لوازم خانگی با قیمت پایه 173.491 ریال در نظر گرفته شد. قرار است علاوه بر ورق سرد به زودی ورق گالوانیزه هم در این سیستم معامله شود.

موضوع دیگر هفته شیوه نامه فولاد بود که همچنان خبر ساز و داغ است. داریوش اسماعیلی، معاون امور معدن و صنایع معدنی وزارت صمت در گفتگویی از عزم قاطع وزارت صمت در اجرای شیوه‌نامه خبر داد و گفت ما در اجرای شیوه نامه کاملا مصر هستیم و قدمی به عقب برنمی‌دارد. هرجا لازم باشد اصلاح می کنیم یا افراد را اقناع می کنیم. همچنین با توجه به محور شیوه‌نامه و حمایت از صادرات، به شرکت‌هایی که به صورت هفتگی 15 درصد از محصولات خود را در بورس کالا عرضه نکرده باشند، اجازه صادرات نخواهیم داد.البته اسماعیلی انتقادهای جدی را به  اعضای هیات مدیره انجمن فولاد وارد کرد که چرا بعد از توافق و امضای پیش نویس شیوه‎نامه، شروع به نقدها و  مصاحبه‌های تند علیه شیوه‌نامه کردند.

اما این فقط شیوه نامه نبود که نقل بازار تحلیل ها و گفتگو ها بود. «طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد با رویکرد اصلاح سیاست‌های تنظیم بازار» کمیسیون صنایع مجلس نیز با مخالفت جدی مرکز پژوهش‌های مجلس روبه‌رو شد. در گزارشی که بازوی پژوهشی مجلس شورای اسلامی آن را منتشر کرد، این مرکز به‌طور جامع به نقد و بررسی طرح کمیسیون صنایع مجلس پرداخته و ضمن موافقت با برخی از مواد آن، طرح را نیازمند اصلاح در چهار مساله مهم دانسته است.

مرکز پژوهش های مجلس یادآور شده است که «بی‌توجهی به ضرورت ثبات در صادرات» در کنار « نحوه تامین پایدار نیاز داخل»، «الزام به عرضه محصولات همه تولیدکنندکان در بورس کالا» و «ایجاد کمیته جدید برای سیاست‌گذاری در صنعت فولاد» مهم‌ترین مواردی است که عدم اصلاح آنها می‌تواند آتیه صنعت فولاد را با مخاطراتی روبه‌رو کند. این گزارش اذعان می‌کند عدم اصلاح رویکردهای مذکور در طرح مجلس، بازار را مستعد مشکلاتی جدید برای زنجیره تولیدکنندگان فولاد خواهد کرد.

از این منظر مرکز پژوهش‌های مجلس نیاز صنعت فولاد را در قالبی متفاوت از طرح‌های مجلس و دولت برای اصلاح بازار فولاد دیده است. این مرکز با یادآوری خطاهای سیاستی دولت در زمینه تورم و سیاست پولی، دلیل اشتیاق تولیدکنندگان فولاد به صادرات را مداخلات پیوسته دولت در بازار و پافشاری سیاست‌گذار برای تنظیم بازار فولاد اعلام کرده است.  بر همین مبنا هم مرکز پژوهش‌های مجلس سیاست‌های فعلی در زمینه ممانعت از صادرات را نه تنها راهگشا ندانسته که آنها را غیرکارشناسی و مخاطره‌آمیز اعلام کرده است.

این مرکز برای اصلاح آیین‌نامه مجلس در ۱۶ بخش مختلف این پیشنهادها را ارائه کرده است. همچنین این مرکز با یادآوری مشکلات اصلی صنعت فولاد و چالش‌های پیش روی بازیگران کوچک و بزرگ این بخش، هشت چالش عمده این صنعت را «عدم توازن زنجیره»، «ابهام در تحقق برنامه‌های توسعه صنعت فولاد»، «عقب‌ماندگی در زمینه اکتشافات معدنی و چالش تامین مواد اولیه»، «فراهم نبودن زیرساخت‌ها اعم از تامین آب، بنادر، راه‌آهن و...»، «ساختار معیوب تعیین قیمت حامل‌های انرژی»، «بهره‌وری پایین»، «بی‌توجهی به ارتقای فناوری» و «فقدان سامانه‌های آماری و اطلاعاتی جامع در زنجیره فولاد» اعلام کرده است. در عین حال بررسی مسائل حاکم بر چرخه سیاست‌گذاری بازار فولاد دیگر موردی است که در نگاه کارشناسان این مرکز جایگاه ویژه‌ای داشته است.