به گزارش ایراسین؛ بررسی روند معاملاتی شمش آلومینیوم در بورس کالا را از ابتدای امسال جاری نشان می دهد خریداران اصلی این محصول نقره ای که عمدتا تولیدکنندگان صنایع تکمیلی آلومینیوم هستند در ابتدای سال جاری برای خرید این محصول تقاضای زیادی داشتند و در اغلب موارد تقاضا بیشتر از عرضه بود. اما این تقاضا برای خرید شمش آلومینوم از بورس کالا در پاییز و در روزهای ابتدایی آبانف سیر نزولی پیدا کرد که انتظار بازار برای کاهش قیمت ها یکی از دلایل اصلی آن به شمار می رود و این برخلاف روند صعودی ایجاد شده در بازارهای جهانی آلومینیوم است.

این فلز این هفته ها در بازارهای جهانی روی مرز 2 هزار دلار معامله می شود و حتی در روز 24 دسامبر به قیمت 2022 دلار به ازای هر تن در بورس فلزات لندن رسید. این در حالی است که در نیمه نخست سال 2020 و همزمان با شیوع بیماری کرونا شاهد کاهش قیمت آلومینیوم بودیم. شیوع کرونا تمامی صنایع ازجمله خودروسازی، ‌ساختمان و هوا-فضا را با رکود مواجه کرد و همین باعث کاهش تقاضا و مصرف فلز آلومینیوم در جهان شد.‌ اما در سه‌ماهه سوم سال،‌ با افزایش قابل توجه تقاضای چین، انتظار بهبود وضعیت اقتصادی دنیا با انتشار اخبار موفقیت‌آمیز واکسن کرونا و آرام شدن اوضاع سیاسی آمریکا با مشخص شدن نتیجه انتخابات و پیروزی بایدن مهم‌ترین دلایلی بود که باعث رونق گرفتن بازارهای کالایی از جمله آلومینیوم شد.

اما این مسیر در ایران روند دیگری را طی می کند. در پاییز تقاضا برای خرید شمش آلومینیوم و بیلت آلومینیومی در بورس کالا در مقایسه با تابستان، کاهشی بالای 65 درصد داشته است و از خرید حدود 90 هزار تنی در تابستان به حدود 55 هزار تن در پاییز رسید. تحلیل ها نشان می دهد مهمترین دلیل این اتفاق وجود کاهشی شدن نرخ ارز در آبان ماه، انتظارات تورمی و همچنین به مدار تولید بازگشتن شرکت سالکو است. نوسانات نرخ ارز باعث به وجود آمدن یک جو روانی در بازار شده است و این توقع برای تولیدکنندگان محصولات مختلف آلومینیومی به وجود آورد که با توجه به تحولات سیاسی و امکان گشایش‌هایی وجود داشت و نرخ ارز بازهم کاهش پیدا می کند لذا شرکت‌های پایین‌دستی تصمیم گرفتند برای خرید مواد اولیه مورد نیاز خود دست نگه دارند.

مجموع این دلایل باعث شد از 3 آبان در هفت هفته متوالی یعنی 50 روز، خرید انواع شمش و بیلت آلومینیومی از بورس کالا در هر هفته به رقمی کمتر از هزار تن برسد. در صورتی که در هفته های ابتدای سال شاهد ثبت تقاضاهای بالای 15 هزارتن هم برای شمش و بیلت آلومینیومی بودیم. البته بخشی از این افت تقاضا به دلیل رونق گرفتن معاملات خارج از بورس، با قیمتی کمتر از بهای پایه عرضه انواع شمش و بیلت آلومینیومی در بازار فیزیکی بورس کالا هم هست.

البته باید گفت این رکود سنگین به دلیل اتفاقات در بازارهای جهانی در دو هفته پایانی آذر شکسته شد و در هفته آخر آذر  تقاضای 10 هزار و 500 تن برای شمش و بیلت آلومینیوم در بورس کالا به ثبت رسید و میانگین بهای پایه عرضه این محصولات برابر 53 هزار و 800 تومان به ازای هر کیلوگرم  شد و میانگین قیمت شمش آلومینیوم در بورس کالا در روز 31 آذرماه به 52 هزار و 900 تومان رسید.

البته بررسی ها نشان می دهد قیمت شمش آلومینیومی عرضه شده در بورس کالا از نرخ‌های بورس جهانی و بازار آزاد بالاتر است و صنایع آلومینیومی پایین‌دستی باید با 10 درصد بالاتر از نرخ‌های جهانی، شمش آلومینیومی مورد نیاز خود را تامین ‌کنند که همین امر باعث شده است تا بسیاری از صنایع پایین‌دستی آلومینیوم، دست از خرید شمش بردارند و با افت تولید، بازار صادراتی خود را به طور کامل از دست بدهند.

این در حالی است که محصولات در انتهای هر زنجیره ارزش افزوده بالاتری دارد و صادرات آن می‌تواند به واسطه ارزآوری، نقش اساسی در اقتصاد کشور ایفا کند، اما عمده صادرات صنعت آلومینیوم معطوف به صنایع بالادستی می‌شود که معمولا جهت تامین آلومینا صورت می‌پذیرد.