به گزارش خبرنگار ایراسین، سمینار تخصصی چالش برق در زنجیره فولاد امروز( یکشنبه، ۱۴ شهریور) برگزار شد. در پنل تخصصی سرمایه گذاری صنایع معدنی و فولادی در صنعت برق (چشم انداز، موانع و راهکارها) این سمینار بزرگان عرصه فولاد و مسئولان صنعت برق به سخنرانی پرداختند که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

باید مباحث برق، محیط زیست و گاز را به صورت همزمان در صنعت فولاد حل کرد

در این پنل عباس اکبری محمدی، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه، اظهار کرد: در مدتی که گذشته و با اقداماتی که از سوی وزارت نیرو انجام شده، صنعت حکمرانی در برق نزول پیدا کرده و در گام نخست باید این اعتماد از دست رفته مجددا به صنعت برق بازگردد.

وی ادامه داد: چندبرابر شدن یک شبه هزینه برق صنایع فولادی یکی از این اقدامات است که توسط وزارت نیرو صورت گرفت، در حالی که این وزاتخانه می‌توانست به شکل بهتری نسبت به افزایش قیمت ها اقدام کند.

اکبری محمدی افزود: شرایط فعلی یک فرصت برای ماست که با تمرکز روی این کار و تولید برق، مشکل را برای بلند مدت حل کنیم؛ البته باید مباحث برق و محیط زیست و گاز را به صورت مشخص و در کنار هم قرار دهیم و روی آن تمرکز کنیم. در واقع این موضوع را می توان با توجه به تغییرات تکنولوژی که در دنیا در حال رخ دادن است و مواردی مانند کربن زدایی مطرح و اجرایی کرد. از سوی دیگر شرایط نه چندان خوبی برای گاز وجود دارد، پس لازم است مباحث گاز، برق و محیط زیست به صورت بالانس در کنار هم قرار گرفته و فکری برای آنها اندیشیده شود.

وی گفت: برای رسیدن به این هدف در گام اول باید دیدگاه وزارت نیرو اصلاح شود. اکنون شرکت فولاد مبارکه آمادگی خود را برای احداث نیروگاهی به ظرفیت حداقل ۱۵۰۰ مگاوات اعلام کرده و برای تملک نیروگاه های که سیکل کامل نداشته و باید تکمیل شوند، اعلام می کند اما نکته اینجاست در مذاکراتی که طی این مدت انجام دادیم به نظر می رسد رویکردها به گونه ای است که در گذشته هم وجود داشته و باعث به وجود آمدن شرایط فعلی و بحران برق شده است. برای مثال یکی از نیروگاه هایی که به فولاد مبارکه معرفی شده قیمت آن دوبرابر قیمت نیروگاه جدید است.

به گفته معاون بهره‌برداری، در این میان مهمترین موضوع که باید اصلاح شود، مشارکت با ذی نفعان است، زیرا در غیر این صورت و فعالیت به صورت یکطرفه نتیجه ای در بر نخواهد داشت.

قطع برق ۱۰ واحد فولادی دور از انصاف است

ناصر تقی زاده، مدیرعامل شرکت صنعتی و معدنی چادرملو، نیز در این پنل تخصصی گفت: شرکت معدنی و صنعتی چادرملو برای نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی سرمایه گذاری کرده است اما اکنون به دلیل قوانین وزارت نیرو فعالیت مجموعه متوقف شده است.

به گفته وی، چادرملو قصد دارد که عملیات اورهال برای نیروگاه خود انجام دهد اما وزارت نیرو این کار را مستلزم جریمه کرده؛ چراکه هزینه اورهال بسیار بالاست، با این حال شرکت چادرملو حاضر است این هزینه را پرداخت کند اما در مقابل وزارت نیرو به ما تضمین عدم قطعی برق را بدهد.

تقی زاده با بیان اینکه برای ادامه فعالیت نیازمند ارز هستیم و باید آن را تامین کنیم در ادامه گفت: یکی دیگر از مباحث در خصوص استفاده از انرژی های تجدید پذیر است که بازهم برای تولید آن برای ما محدودیت گذاشته اند و تنها اجازه تولید ۱۰ مگاوات را داده‌اند.

به گفته وی، چادرملو به عنوان یک سرمایه گذار در حوزه صنعت و تولید برق است و باید مورد تشویق قرار گیرد. این درحالی است که سوء مدیریت در این زمینه وجود دارد. چرا که برای ساعت های مصرف برق هم می بینیم با وجود اینکه از ۱۰ شب تا ۸ صبح پیک مصرف برق نداریم اجازه فعالیت داده نمی شود.

وی با بیان اینکه اکنون تنها به صنایع فولادی فشار وارد شده و اجاره فعالیت شبانه به آنها داده نمی شود گفت: در حال حاضر چادرملو برای مصارف آینده و طرح های توسعه ای خود برق تولید می کند که با مشکلات بسیاری از طرف وزارت نیرو مواجه شده، حال اگر نیروگاه جدید نیز ساخته شود چه تضمینی وجود دارد که به دلیل کمبود برق در منطقه مجددا جلوی استفاده از این برق برای چادرملو گرفته نشود؟

تقی زاده گفت: در حال حاضر برق ۱۰ واحد فولادی پر مصرف قطع شده که دور از انصاف است و همچنین تشویقی برای سرمایه گذاری وجود ندارد.

به عقیده مدیرعامل چادرملو، بزرگترین سد مقررات وزارت نیروست که تا ۵ سال آینده هم این مشکلات حل نمی‌شود؛ بنابراین تامین برق صنایع جز با تشویق انجام نمیشود و ما امیدواریم آقای محرابیان روند خوبی برای تعامل با صنایع در پیش بگیرد.

سرمایه‌گذاری بر تولید فولاد سبز باید توجیه پذیر باشد

اسدالله فرشاد، عضو هیئت مدیره انجمن فولاد، نیز اظهار کرد: مجموع سرمایه گذاری های صنعت فولاد از بدو آغاز سرمایه گذاری در ذوب آهن و خوزستان تا به امروز نزدیک به ۲۵ میلیارد یورو است که آمار درستی است. در سال گذشته ۱۰۰ هزار میلیارد دلار در بخش فولاد سود حاصل شده بنابراین پتانسیل ارزآوری ملی صنعت فولاد ایران بالاست.

وی افزود: در بخش انرژی در سه بخش احداث نیروگاه، تولید و انتقال انرژی، ۱۰۰ میلیارد یورو سرمایه گذاری داشتیم. این مقدار بر اساس آمار رسمی وزارت نیرو ۲۲ هزار میلیارد است در حالی که کل درآمد وزارت نیرو ۲۵ هزار میلیارد تومان است. مقایسه این دو نشان می دهد ادامه این روند باعث یک بازی دو سر باخت برای صنعت فولاد و برق خواهد بود. در افق ۵۵ میلیون تن حداکثر انرژی که صنعت فولاد می تواند از همه نیرگاه های کشور دریافت کند، ۱۰ هزار مگاوات است و اگر به فرض این اجازه داده شود که نیروگاه احداث شده و صنعت فولاد به سرمایه‌گذاری در این بخش ترغیب شود، تضمینی هست که صنایع فولاد ایران از برق تولیدی خود بهره‌مند شده و برق مستمر و پایدار داشته باشند؟

عضو هیئت مدیره انجمن فولاد تصریح کرد: باید به سمت تکنولوژی تولید فولاد سبز پیش رفت؛ فولادی که کشور سوئد آن را تولید کرد و برنامه توسعه آن را در دست کار دارد. این در حالی است که ۶۵ درصد از تولید ۲ میلیون تن تولید فولاد در دنیا از طریق فناوری کوره بلند تامین می شود. باید سرمایه‌گذاری در بخش متودولوژی تولیدی انرژی غیرفسیلی و عاری از کربن از لحاظ فنی و اقتصادی توجیه پذیر باشد.

همه محدودیت‌های انرژی تا پایان شهریورماه حذف می‌شود

مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران، نیز در این بخش ضمن تشکر از صنایع بابت همکاری در کاهش مصرف برق گفت: میزان انرژی تحویلی در فروردین ماه ۲۴ درصد رشد داشته است. در حال حاضر چالش انرژی اولیه است. در تابستان بحث نیروگاه های برق آبی و در زمستان با کمبود سوخت مواجه هستیم. باید به ناچار به سمتی پیش رویم که علاوه بر نگه داشت سطح تولید، برق سایر بخش‌ها را نیز تامین کنیم.

وی افزود: اکنون از ساعت ۲۴ تا ۱۰ صبح هیچ محدودیتی برای تامین انرژی نیست و بعد از آن بسته به شرایط پیش می رویم. تا پایان شهریور ماه کلیه محدودیت ها را بر می‌داریم تا برق مورد نیاز همه صنایع به ویژه فولادی ها را داشته باشیم.

مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران درباره وضعیت زمستان اظهار کرد: اگر سوخت به میزان مورد نیاز تامین نشود ( در شرایطی که حجم سوخت مخازن حدود ۲۰ درصد کمتر از سال گذشته است) احتمال خاموشی‌های زمستان بیش از ۲۵ روز خواهد بود اما اگر جبران شود در محدودیت های ناشی از سوخت مشکلی نداریم یکی از اقدامات که در دستور کار صنعت برق و انجمن این است که میزان انرژی قابل تحویل به فولادی‌ها اعلام شود و سپس این میزان سهمیه بندی شود.

رجبی مشهدی اضافه کرد: آنچه بسیار واضح است این است که روند پیش روی صنعت برق با توجه به رشد حداقل در یکسال اخیر و رشد انرژی تقریبا ۱۰ درصد وضعیت خوبی نیست. این میزان رشد در سال های گذشته به صورت متوسط ۵ درصد بوده حال اگر ۱۰ درصد باشد احتمال محدودیت‌ها همچنان وجود دارد. بهترین راه حل همکاری وزارت صمت و وزارت نیرو است. در بحث قوانین و اتصال به شبکه نیز وزارت  نیرو برای همکاری آمادگی دارد.

وی افزود: متاسفانه وقتی نگاه می کنیم به ازای هر تن فولاد تولیدی، چقدر برق مصرف می شود متوجه می‌شویم به دلیل ارزان بودن انرژی در ایران واحدهای تولیدی جدیدالاحداث به سمت فناوری هایی می روند که مدیرت مصرف برق در آن لحاظ نمی شود.

تملک نیروگاه‌های دولتی به شرط نوسازی و افزایش راندمان تولید

محسن طرزطلب، مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی، نیز اظهار کرد: صنعت برق باید سود ده باشد. نباید انتظار داشته باشیم که محصولی در صنایع فولاد داشته باشیم که زیان ده باشد و بار این زیان را صنعت برق بخواهد به دوش کشد. حداکثر میزان تولید نیروگاه‌های حرارتی در بهترین شرایط، بیش از ۵۱ هزار مگاوات نیست در حالی که نیاز صنعت بیش از این مقدار است.

وی افزود: اگر فولادی ها فکر می‌کنند وزارت نیرو در سال های آینده می‌تواند مشکل را حل کند، اشتباه فکر می‌کنند. بیشتر گاز مصرفی در کشور در بخش های غیرنیروگاهی مصرف می‌شود و آن بخش که در نیروگاه ها مصرف می‌شود بسیار اندک است. این مسئله نشان می دهد در سال های آینده هم باید نگران تامین گاز نیروگاه ها باشیم.

مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی تصریح کرد: در حال حاضر این امکان برای شرکت برق حرارتی وجود دارد که مالکیت نیروگاه های در اختیار خود را که راندمان ۳۲ درصد دارد را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد مشروط بر اینکه آن را تجهیز کرده و راندمان آن را به ۴۸ و ۵۰ درصد افزایش دهند. حاضریم نیروگاه های فرسوده در اختیار دولت را در اختیار فولادی ها قرار دهیم که نوسازی آن را انجام دهند. در این شرایط دولت و حاکمیت و دولت تضمین می دهد که وقتی این واحدهای سرمایه‌گذاری کنند از برق تولیدی آن استفاده کنند.

طرزطلب افزود: برای حل این معضل چاره ای جز بهینه سازی همراه با ساخت نداریم. همچنین اگر واحدی نیاز به ارز داشت، وزارت نیرو می تواند با هماهنگی بانک مرکزی ارز حاصل از صادرات فولاد را در اختیار آن‌ها قرار دهد. در حال حاضر ما ۴ هزار مگاوات نیروگاه گازی، ۳ هزار مگاوات ساهکار و ۳۵۰۰ مگاوات نیروگاه فرسوده در اختیار داریم که حاضریم همه را در اختیار بخش صنعت قرار دهیم.

شرکت‌های معدنی ۷ میلیارد دلار در زمینه زیرساخت نیروگاهی سرمایه‌گذاری کنند

مدیر اقتصادی و سرمایه‌گذاری ایمیدرو اظهار کرد: در حوزه فولاد و معدن و صنایع معدنی رشد اقتصادی بیشتر  از رشد اقتصادی متوسط کشور بوده است و هر زمان این اتفاق رخ دهد با مشکل کمبود زیرساخت مواجه می شویم. این مسئله حداقل ۴ سال طول می کشد اصلاح شود و به نظر نمی رسد وزارت نیرو توان فنی و مالی کافی برای جبران آن داشته باشند.

امیر صباغ افزود: فروش ۹۹ شرکت معدنی امسال ۲۶ میلیارد دلار فروش دارند بنابراین اگر طی ۴ سال آینده رشد فروش هم نداشته باشند، در مجموع ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد خواهند داشت. از این مبلغ هیچ ایرادی ندارد اگر ۷ میلیارد دلار در حوزه زیرساخت نیروگاهی طی ۴ سال سرمایه‌گذاری کنند تا توان نیروگاهی مورد نیازشان را جبران کنند.‌

وی افزود: ما در ایمیدرو دو روش برای پاسخدهی به بحران برق داشتیم. یک ایده افزایش تعرفه برق بود تا از محل درآمد حاصل از این افزایش قیمت اقدام به تاسیس نیروگاه کند. بر اساس ایده دوم، تجربه سرمایه‌گذاری وزارت نیرو در نیروگاه تجربه منفی است. صنعت فولاد حدود ۹.۸ هزار مگاوات برق خریداری کرده در حالی که در پیک مصرف حدود یک هزار مگاوات از آن را در اختیار داشتیم. این مسئله در صنعت سیمان هم وجود دارد. در این صنعت هم مجموعا ۱۶۰۰ مگاوات برق دیماندی خریداری شده که تنها ۱۶۰ مگاوات در پیک برق تحویل گرفته است.

مدیر اقتصادی و سرمایه‌گذاری ایمیدرو تصریح کرد: به طور کل بخش صنعت ۱۹ هزار و ۸۰۰ مگاوات دیماند خریداری کرده است در حالی که به صورت متوسط کمتر از ۴۰ درصد آن تامین شده است بنابراین اگر شرکت های در این خصوص سرمایه گذاری کنند وضعیت بهتری در افق بلندمدت خواهند داشت. در این خصوص شرکت‌هایی که ایمیدرو در این خصوص هدفگذاری کرده، سود عملیاتی ۱۴۰ هزار میلیارد تومانی در سال گذشته داشتند که با احتساب قیمت ۲۳ هزار تومانی سود نزدیک به ۷ میلیارد دلاری داشته‌اند.

صباغ ادامه داد: در همین خصوص تفاهم نامه ای با این شرکت‌ها در تیرماه به امضا رسیده تا در تولید ۱۱ هزار مگاوات سرمایه‌گذاری کنند اما ساختار وزارت نیرو چندان در این راه همراه نیست.

وی خاطرنشان کرد: با ورود وزرای جدید صمت و نیرو وضعیت نسبت به گذشته بهتر شده است. دیروز نیروگاه چابهار هم برای حوزه معدن و صنایع معدنی اضافه شد. تفاهم نامه تقریبا نهایی شده است. بر این اساس قیمت گاز نیروگاهی تثبیت شده برای صنعت برق، هزینه ترانزیت برق هم به حالت ویژه‌ای محدود شده و بخشی از مشوق‌ها هم قرار است در هیئت دولت تصویب شود.

مدیر اقتصادی و سرمایه‌گذاری ایمیدرو اظهار کرد: مشکلی که ممکن است در ادامه به وجود آید، محدودیت در تولید گاز طبیعی در کشور است. وزارت نفت اعلام کرده که سقف تولید گاز در کشور روی یک هزار میلیون متر مکعب در روز در حال بسته شدن است. صنعت فولاد ایران عمده انرژی خود را از روش احیا در گاز طبیعی دیده است. اگر در این بخش مشکل تامین داشته باشیم، هم در حوزه تولید فولاد و هم در حوزه برق با مشکل مواجه می شویم. اگر این مسئله در یک برنامه جامع در برنامه هفتم توسعه دیده شود می‌تواند چشم انداز تولید ۵۵ میلیون تن می‌تواند بهتر شود.

صنایع باید سبد انرژی داشته باشند

رییس هیات مدیره انجمن انرژی تجدید پذیر در پنل تخصصی سرمایه گذاری صنایع معدنی و فولادی در صنعت برق (چشم انداز، موانع و راهکارها) در سمینار تخصصی چالش برق در زنجیره فولاد گفت: همسایگان ما برنامه انفجاری برای تولید انرژی های تجدید پذیر و استفاده از منابع انرژی ارزان را در دستور کار قرار داده اند.  

به گزارش ایراسین، داود مددی در این پنل تخصصی که در سمینار تخصصی چالش برق در زنجیره فولاد برگزار شد، اظهار کرد: میزان تولید انرژی تجدیدپذیر بسیاری از کشورهای صنعتی از تولید انرژی فسیلی پیشی گرفته است.

وی ادامه داد: در ایران ظرفیت ۲۰هزارمگاوات بازیافت حرارتی و ۷۰۰ مگاوات انرژی زیست توده، ۷ هزارمگاوات انرژی بادی و ۱۵۰ هزارمگاوات ظرفیت تولید انرژی خورشیدی و هزار مگاوات ظرفیت آبی کوچک مقیاس را داریم. اما آنچه از تولید ۹۰۳ مگاوات تولید انرژی تجدید پذیر اتفاق افتاده این است که ۶هزارو ۵۵۶ میلیون کیلو وات ساعت برق تولید شده ؛ ۱۸۶۲میلیون متر مکعب گاز صرفه جویی شده و ۴۴۲ میلیون لیتر آب صرفه جویی شده و... در نهایت منجر با کاهش میزان تولید گازهای گلخانه ای شده است.

مددی با بیان اینکه تولید انرژی تجدید پذیر باعث توسعه می شود گفت: بر اساس قوانین وقت در کشور تا سال ۹۶ توسعه کمی در احداث نیروگاه تجدید پذیر داشتیم، اما با توجه به تغییر سیاستها در سالهای بعد از تولید انرژی تجدید پذیر کاسته شد.

وی افزود: البته بر اساس قانون ۵ ساله پنجم و ششم باید هر سال ۵ هزارمگاوات انرژی تجدید پذیر تولید میشد که اکنون نزدیک ۹۰۰ مگاوات تولید شده است.

به گفته وی لازم است که صنایع ما در ایران همچون دیگر کشورها سبدی از انرژی داشته باشند.

وی گفت: انرژی های تجدید پذیر در پیک مصرف برق در کشور، در اوج تولید قرار میگیرند؛ نکته مهم دیگر اینکه بعد از برجام، ۴۷ درصد سرمایه های جذب شده در کشور در حوزه انرژی تجدید پذیر بوده است.

برای توسعه صنعت برق از ظرفیت بازار سرمایه استفاده شود

مدیرعامل هلدینگ توسعه و سرمایه‌گذاری ماهتاب نیز اظهار کرد: باید برآورد دقیقی از خسارت هایی که در قطعی برق داشته باشیم. من به نوبه خود نسبت به حل مسائل حوزه برق در این دولت خوشبینم. به تجربه دریافتیم هر صنعتی که سعی کرده بیشتر از سازوکارهای بازار محور استفاده کند موفق تر بوده است. صنعت نیروگاهی هم از این مسئله مستثنی نیست. این صنعت باید بخشی از مشکلات خود را از طریق سازوکارهای بازار محور حل کند.

علی حسینی افزود: پیشتر قرار بود بخش انتقال برق در اختیار دولت باقی بماند اما در دو بخش تولید و توزیع از بخش خصوصی استفاده شود. این در حالی است که تاکنون دولت در تصمیم گیری در این خصوص ناموفق بوده است. اگرچه صنایع بسیاری از قطعی برق ضرر کرده‌اند اما در آینده میزان مصرف برق افزایش خواهد یافت بنابراین باید سهم برق در سبد انرژی کشور افزایش یابد و به سمت انرژی تجدیدپذیر حرکت کرد. شایان ذکر است، هزینه فرصت برای صنعت فولاد در بخش برق نسبت به سایر صنایع بیشتر است.

وی ادامه داد: نکته بعدی این است که ظرفیت بخش غیردولتی در تولید برق بالاست و صنعت فولاد هم می‌تواند از این مسئله استفاده کند. در حوزه تامین مالی در بازار سرمایه امکانات زیادی وجود دارد. دولت باید به جای اینکه به صورت مستقیم ورود کند، ذی نفعان مختلف را در کنار هم جمع کرده و برای تولید برق استفاده کند. در این میان باید مواردی چون سیاستگذاری توسط وزارت نیرو، قیمت گذاری، سرمایه گذاری، چارچوب حکمرانی و مرز دولت و بخش خصوصی باید مورد توجه قرار گیرد.

وضعیت فعلی در صنعت برق ناشی از اقدامات وزارت نیرو است

اسدالله صبوری، عضو هیئت مدیره سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق نیز گفت: حتی اگر مسائلی مانند رمزارز هم نبود باز هم به شرایط فعلی می‌رسیدیم. عواملی مانند خشکسالی این مسئله را تشدید کرده اما چندین سال است که به وزارت نیرو هشدارهای لازم داده شده است اما به آن توجه نکرده و کشور را به شریط فعلی کشاندند.

صنعت برق در ایران در ابتدا خصوصی بوده اما پس از اینکه کشور مسیر توسعه را در پیش گرفت به دلیل حجم سرمایه مورد نیاز قانون جدیدی تصویب شد و صنعت برق دولتی شد.

شرایط که اکنون گرفتار آن هستیم، پیشتر دو بار رخ داده یک بار در سال های ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ و یک بار پس از قطع نامه رخ داده است. به تصمیم گیری صحیح نیاز داریم؛ وضعیت به سرعت تغییر پیدا نخواهد کرد. این ۱۰ هزار و ۵۰۰ مگاواتی که از آن سخن به میان آمد حتی ۱۰ درصدش هم در ۴ سال اول به تولید نمی‌رسد. باید یک اتاق فکری تشکیل شود تا مسائل را حل کند.

مپنا می‌تواند در حوزه حل معضل برق شرکت‌های فولادی وارد شود

عبدالرحیم کاظمی، معاون بازاریابی و فروش بخش برق گروه مپنا نیز اظهار کرد: گروه مپنا در سال های گذشته بیشترین تاثیر را در توسعه صنعت برق داشته است. اکنون دامنه محصولات این شرکت افزایش یافته و دست کم ۸ توربین گازی در توان های مختلف دارد. امیدواریم بر اساس یک پلن مشخص، در تولید حدود ۶ هزار مگاوات کمک کنیم. شرکت مپنا می‌تواند در حوزه حل معضل برق گروه های فولادی نیز وارد شود. در این خصوص می‌توانیم نیاز تولیدکنندگان کوچک فولادی را به صورت یکپارچه حل کنیم که منافع بسیاری از جمله کاهش بهای تمام شده برق تولیدی به دنبال خواهد داشت.

وی ادامه داد: در حال حاضر برخی نگرانی‌ها از توان شرکت مپنا برای پوشش نیاز داخلی مطرح می‌شود. در پاسخ به این مسئله باید گفت ما در سال ۸۸ رکورد تحویل ۵۲۰۰ مگاوات در یک سال را به ثبت رساندیم. اکنون هم مپنا آمادگی رسیدن به ظرفیت‌های مشابه را دارد.