به گزارش ایراسین، ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮبه خصوص آنها که قدمتی طولانی تر دارند در اﺛﺮ ﮔﺬﺷﺖ زﻣـﺎن، ﺷـﺮاﻳﻂ اﻗﻠﻴﻤی و ﺣﻮادث ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن طبیعی وغیرطبیعی دﺳﺖﺧﻮش ﻓﺮﺳﻮدگی وکهنگی می شوند واگراین فرسودگی در میان آثاروبناهای ارزشمند وتاریخی آن دیار اتفاق افتد، قطعا نیازمند ﺑﻬﺴﺎزی و ﻧﻮﺳﺎزی هستند، چرا که این بخش ازﻓﻀﺎﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد ﺟﺎذﺑـﻪ ﻫـﺎی ﻣﻌﻤـﺎری، ﻓﺮﻫﻨﮕی و وجود آثار وﺑﻨﺎﻫﺎی ارزﺷﻤﻨﺪ از ﻣﻘﺎﺻـﺪ ﻣﻬـﻢﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣی روﻧﺪ.

گردشگران علاقه ای به مشاهده بافت فرسوده ندارند

شهرﺗﺎرﻳﺨی اﺻﻔﻬﺎن ﺑﺎ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ای ﻏﻨی ازﺗﺎرﻳخ، تمدن وفرهنگ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﺎی دورهمواره ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ بوده است. ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ اﺻﻔﻬﺎن ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺗﺎرﻳﺨی اﺳﺖ ﻛﻪ آوازه ای درکل جهان دارد؛ ﺷـﻬﺮ - ﻣـﻮزه ای ﻛـﻪ همچون گنجینه ای دﺳﺘﺎوردﻫﺎی ارزﺷﻤﻨﺪ دوره ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎرﻳﺨی را به صورت محسوس وﻣﻠﻤﻮس ﺑﻪ ﻧﻤـﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷـﺘﻪ است وازاین رواین شهر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜی از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎ و ﻣﻘﺎﺻﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی مهم نه تنها درکشور بلکه دردنیا مطرح است و ﻫـﺮ ﺳـﺎﻟﻪ ﭘـﺬﻳﺮای ﺗﻌـﺪاد زﻳﺎدی ﺗﻮرﻳﺴﻢ داﺧﻠی و ﺧﺎرﺟی اﺳﺖ. با این اوصاف است که بسیاری از کارشناسان مربوطه براین باورند که ﻣﺮﻣﺖ ﺷﻬﺮی، ﻧﻮﺳﺎزی و اﺣﻴﺎء ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺗـﺎرﻳﺨی این شهر ﺟﻬـﺖ ﺑﺎزﮔﺮداﻧـﺪن اﻳـﻦ ﻣﺤﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺮﺧﻪ زﻧﺪﮔی ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﺗﻮرﻳﺴﻢ ﻣﺤﻮری ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ به عنوان یکی ازاقدامات مهم، مد نظر ﻗـﺮارﮔﻴﺮﺪ .به عبارتی ﻣﺤﻮرﻫﺎی ﺗﺎرﻳﺨی، ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ازتوان وپتانسیل  ﺑـﺎﻻﻳی ﺟﻬـﺖ ﺟـﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮ برخوردارند واﮔﺮ ﺑﺎ چنین روﻳﻜﺮدی دراین محل ها اﻗﺪاﻣﺎت ﻧﻮﺳﺎزی و اﺣﻴﺎ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻓﻀﺎیی ﭘﻮﻳﺎ وزنده، ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ.دراین میان آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار گیرد، آن اﺳﺖ ﻛﻪ لازم است این ﻧﻮﺳﺎزی و اﺣﻴـﺎ ﺷـﻬﺮی ﻫﻤـﺮاه با ﺣﻔـﻆ هویت اﺑﻨﻴﻪ ﻫﺎی ﺗﺎرﻳﺨی در ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺗﺎرﻳﺨی باشد تا آسیبی بر روح اصیل وباارزش این نوع از آثار وارد نشود.

دراین باره محسن سمرقندی، مدیر موسسه میراث پژوهان مهربین وبنیانگذار سابق گروه اصفهان شناسی زنده رود با بیان اینکه تعریف بافت فرسوده به دو گونه است می افزاید: شاید برخی ازافراد وسازمان ها هرمکان مخروبه ای را بافت فرسوده تعبیرکنند، ولی سازمان میراث فرهنگی، بافت تاریخی شهر را از بافت فرسوده تفکیک می کند.

وی تصریح می کند: به هر خانه ای با ساخت بالای ۳۰ سال بافت فرسوده گفته می شود والبته این موارد چندان جذابیت دیداری برای یک گردشگر ندارد. به گفته این مسئول، آنچه باارزش است، خانه های تاریخی مخروب شده ای هستند که نیازمند مرمتند. این کارشناس بیان می کند: البته قشر خاصی که علاقه مند وآشنا به تاریخ هستند بحث های متفاوت دارند ومتمایل به دیدن آثارواماکن تاریخی درهربافتی حتی بافت های درحال تخریب هستند، چون گمان می کنند که اگراین آثار را دراین زمان نبینند تا چند ماه آینده از بین می رود، اما  آنچه که بین اغلب گردشگران مشترک است این است که آنها علاقه ای به مشاهده مکان های مخروبه وبدون امکانات ندارند، به طوری که آثاراین چنینی مانع  جذب گردشگر می شوند.

وی خاطرنشان می کند :این مسئله قابل توجه است که اغلب گردشگران با تاریخ، آشنایی ندارند وعلاقمند به بازدید از مکان های امروزی ومدرن هستند، بنابراین لازم است که مکان های تاریخی مرمت شوند تا افراد متمایل به ورود به آنها نیز باشند. اگرهم امکان مرمت آنها وجود ندارد پاک سازی ومحدوده بندی شوند تا زمان مرمت آنها فرا رسد. به علاوه آثار تاریخی مخروبه دارای وجه ناخوشایندی هستند چون گردشگرانی که وارد شهر می شوند وجود این آثار را حمل بر بی مسئولیتی فعالان این عرصه می دانند وازطرفی هم خود این بافت ها آسیب رسان هستند به طوری که با فروریزی آنها وقوع هراتفاقی امکان پذیر است.

مدیر موسسه میراث پژوهان مهربین درپاسخ به این سوال که آیا مرمت، باعث دور شدن آثار از هویت اصلی نمی شود می گوید: مرمت اگر اصولی انجام گیرد، باعث تخریب هویت نمی شود به هرحال همین که مانع تخریب شود ونمادی ازگذشته را نشان دهد خود اقدامی شایسته است: مانند پروژه میدان عتیق که بحث های زیادی بر روی آن بوده، ولی مرمت وبازسازی آن حداقل نشان می دهد این محل در گذشته ارزشمند بوده است.

سمرقندی اظهار می کند: تعداد آثار تاریخی اصفهان که ارزش معماری بسیار دارند  فراوان است، به طوری که فقط دربازار بزرگ اصفهان سه هزار اثر شناخته شده وجود دارد، ولی فقط چند مورد از آنها به ثبت رسیده اند.

وی می افزاید :اصفهان از لحاظ تعداد آثار تاریخی در دنیا رتبه اول را دارد ولی متاسفانه به دلایلی چون بی توجهی، تعصبات، عدم شناخت آثار، دخالت ارگان ها واقشار مختلف  آن گونه که سزاوار است از قابلیت های گردشگری آن استفاده نشده است.

ضرورت ﺑﻬﺴﺎزی و ﻧﻮﺳﺎزی ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺗﺎرﻳﺨی

همچنین لیلا پاک روان، یکی از کارشناسان گردشگری اصفهان در این مورد معتقد است: ﻳﻜﻲ از اﻫﺪاﻓی ﻛﻪ اخیرا درراستای ﺟـﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮ و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺪت اﻗﺎﻣﺖ درمحورهای تاریخی ﺷﻬﺮصورت گرفته است  ﺑﻬﺴﺎزی و ﻧﻮﺳﺎزی ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺗﺎرﻳﺨی است ﻛﻪ پس ازمرکز شهر، تقریبا در ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه اﻧﺪ وهرکدام دارای ﻣﻌﻤﺎری ﻏﻨی و ﻣﻨﺤﺼـﺮ ﺑـﻪ ﻓﺮدی هستند.

وی تصریح می کند : ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎیی که دارای ارزش ﺗﺎرﻳﺨی، هستند ﺑﺨﺸﻲ از ﭘﻴﻜـﺮه و ﺑﺪﻧـﻪ ﺷـﻬﺮ اﺻـﻔﻬﺎن محسوب می شوند ودارای ارزش بسیاری ازلحاظ فرهنگی، معماری واقتصادی هستند ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎی ﺧﻮد میﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺟﺬب ﺗﻮرﻳﺴﻢ، نقش مهمی ایفا کنند.

به گفته این کارشناس، درواقع ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺗﺎرﻳخی، ﺟزو ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎی هر ملتی به ﺷﻤﺎر ﻣﻲ آﻳﻨﺪ وقطعا حفاظت ومرمت اﻳﻦ ﺑﺎﻓـﺖ ﻫـﺎ یک ضرورت مهم است. وی ادامه می دهد: خواه ناخواه هر اثر وبنایی هرچند مستحکم پس از گذشت مدت زمانی براثر باد، باران، آفتاب و...دچار فرسودگی می شود که ﭼﺎره اﻧﺪﻳﺸی ﺑﺮای رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﺸـﻜﻼت از راه ﺗﺸﺨﻴﺺ اﺻﻮلی وکارشناسانه ﻣﺴﺎﺋﻞ، ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎ وتهدیدات در اﻳﻦ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎ امکان پذیر است. پاک روان خاطرنشان می کند: حال درشهری تاریخی مانند اصفهان که اﻏﻠﺐ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی فرسوده والبته تاریخی آن در ﻣﺮﻛﺰ شهر واﻗﻊ ﺷﺪه، توجه به چگونگی حفظ ونگهداری آنها بسیار پر اهمیت است. چون  اینها ﻫﺴﺘﻪ ﻫـﺎی نخستین شکل گیری این ﺷﻬﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ومانند آینه  تمام روﻳـﺪادﻫﺎ و دﮔﺮﮔـﻮﻧی ﻫـﺎی شهر را از ﻫﻨﮕﺎم ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﺗﺎ ﺑﻪ امروز نشان می دهند، درحقیقت ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎیی راهکارهایی اصولی واساسی برای مرمت وبازسازی ﺑﺎﻓﺖ ﻫﺎی ﺗﺎرﻳﺨی واﺟﺪ ارزش در ﺷـﻬﺮ اﺻـﻔﻬﺎن، می توان  ﺑﺴﺘﺮی مهم برای جذب توریسم بیشترودرنتیجه درآمد زایی بالاتر فراهم کرد. این کارشناس می گوید: با توجه به ارزش آثار واماکن تاریخی برای یک شهر، باید بزرگ ترین هدف، ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن اﻳﻦ بافت ها ﺑﻪ ﭼﺮﺧﻪ زﻧﺪﮔی ﺑﺎ روﻳﻜﺮد ﺗﻮرﻳﺴﻢ ﻣﺤﻮری باشد چون که میﺗﻮاﻧﺪ در ﺟﺬب و ﻓﻌﺎل ﺳﺎزی ﮔﺮدﺷـﮕﺮی ﺷـﻬﺮﺗﺎرﻳﺨی ﭼﻮن اﺻﻔﻬﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ باشد.