به گزارش ایراسین، آمارها پر طمطراق و جذاب هستند، آمارهایی که سازمان بهداشت جهانی از آنها پرده برداشته و نشان می دهد که سالانه حدود ۵۰ میلیارد دلار صرف درمان بیماران، منطقه آسیا، در کشورهای اروپایی و آمریکایی می‌شود. حالا با یک حساب سرانگشتی به راحتی می توانیم متوجه شویم که جذب حتی اندکی از این درآمدها تا چه حد می تواند ایران را در این عرصه به سمت توسعه پیش ببرد. کشور ما در کنار امکانات درمانی سنتی و مدرن و با وجود گذشته ای پربار سهم قابل قبولی در میان کشورهای دیگر دارد، ولی این زمانی به نتیجه می رسد که زیرساخت های لازم هم فراهم باشد. به اعتقاد مصطفی نریمان، که به مدت سی سال است در امر گردشگری فعالیت می کند و اکنون در رشته گردشگری پزشکی در دانشگاه پرتغال در حال گرفتن PHD است، کارشناسی که معتقد است ما بهترین های پزشکی را داریم، اما در زمینه ارائه خدمات با مشکل روبرو هستیم.
- بر اساس تعریف های سازمان جهانی جهانگردی (UN-WTO ) یکی از اهدافی که می تواند گردشگر را تشویق به سفر کند، مسافرت برای کسب سلامتی است، موضوعی که به دلیل قابلیت های زیاد، نقشی به سزا درایجاد فرصت‌های شغلی، درآمدزایی، کاهش فقر، گسترش عدالت اجتماعی و رفاه در جامعه دارد، اما این مقوله همچنان یک حلقه مفقوده در ایران است و ما هنوز نتوانسته ایم از درآمدهای ارزی ناشی از این بخش به خوبی استفاده کنیم درست است؟
بله این حقیقتی است که نمی توان از آن گذشت. ما با وجودی که پزشکان حاذقی در حوزه درمان داریم و جزو برترین‌های دنیا محسوب می‌شویم، اما هنوز نتوانسته‌ایم در جذب گردشگر سلامت موفق باشیم و تا زمانی که زیرساخت‌های گردشگری در کشور فراهم نشود، رونق گردشگری پزشکی هم امکان‌پذیر نخواهد بود.
- شاید به این خاطر است که ما عادت داریم که به درآمد تک محصولی نفت اکتفا کنیم، چرا که از موضوع به این مهمی که پس از صنعت نفت و خودروسازی، سومین صنعت بزرگ جهان به شمار می‌رود، دور مانده ایم و چشممان را بر روی صنعتی که در آینـده‌ای نزدیک به صنعت اول جهان تبدیل خواهد شد، بسته ایم.
متاسفانه همینطور است ما هنوز نتوانسته ایم دانش آموخته ای در زمینه پزشکی توریسم داشته باشیم.
- اما این اتفاق زمانی در حال وقوع است که ما تمامی چهار آیتم اساسی در زمینه توریسم درمانی را داریم؛ تکنولوژی روز، توانمندی شاغلان در حرفه پزشکی، اقتصاد درمان و هزینه ها و مقررات داخلی مسائلی که باعث شده ما از بسیاری از کشورهای همسایه جلوتر باشیم. با این تفاسیر چرا نتوانسته ایم موفق عمل کنیم؟ آیا این هم به همان نبود دانش آموختگان ما باز می گردد یا دلایل دیگری از جمله کافی نبودن زیرساخت ها دارد؟
درست می گویید. همه این موارد هست، اما موضوعی که در نهایت باعث می شود نتوانیم به شکل درست موفق باشیم این است که ما در زمینه توریسم درمانی تبلیغات مناسبی نداریم. کشورهای دیگر در زمینه شناسایی توانمندی های ما اطلاعات کمی دارند و به همین خاطر نتوانسته ایم از اقتصاد توریسم درمانی به خوبی استفاده کنیم. ما اکنون مسئولیت های زیادی بر دوش داریم، اینکه نمی توان به این بسنده کرد که فعالیتمان تنها به جذب توریسم ختم شود، بلکه باید فراتر از این گام برداریم و جایگاه ایران را از نظر اجتماعی، سیاسی و منطقه ای تقویت کنیم. این مساله بسیار مهم است، چرا که این نکته را باید تاکید کنم که در دنیای امروز توریسم درمانی حتی فراتر از صنایع نفت و طلا رفته و درآمد برخی از کشورها از همین طریق است.
- قبول دارید که تعرفه های درمانی کشور ما بسیار پایین است و این فرصت خوبی برای جذب توریست و درآمدزایی در این زمینه است؟
بله دقیقا. ما می توانیم برای تمامی کشورهای حاشیه خلیج فارس و خواهر خوانده هایمان و حتی کشورهای مختلف پل ارتباطی باشیم و بهترین نقطه گردشگری پزشکی محسوب شویم. این البته در صورتی به سرانجام خواهد رسید که ما از برخوردهای سلیقه ای دور شویم و بروکراسی های دست و پاگیر اداری را حذف کنیم.
- پس این کج سلیقه گی ها و عدم مدیریت ها است که باعث شده هر ساله ۴۰تا۵۰ میلیارد دلار درآمد ارزی از طریق توریسم درمانی عاید کشورهای اروپایی و آمریکا شود و ایران و اصفهان که به عنوان مثال مهمترین مرکز ناباروری را دارد از این موضوع دور بماند؟
حدود ۱۰ سالی است که توریسم درمانی جدی شده است و همانطور که گفتم باید یک مدیریت درست در این زمینه ایجاد شود. این حقیقت است که ما نتوانسته ایم با وجود پتانسیل های زیادی که داریم از این مقوله استفاده کنیم. هنوز در کشور ما جایگاه این صنعت مشخص نیست و در ابتدای راه هستیم. اگر برنامه ریزی مناسبی انجام شود، می توانیم شاهد ارز آوری مناسبی به کشور باشیم. در واقع اکنون مشکل اصلی ما طرح هایی است که در حد حرف باقی مانده و به مرحله عمل درنیامده است. مجموعه های تبلیغاتی در رابطه با جذب توریسم تنها به شعارهای تبلیغاتی اکتفا می کنند و متاسفانه در این رابطه به شکل علمی برخورد نکرده ایم. به نظر من ما حتی می توانیم در صادرات خدمات پزشکی موفق عم کنیم. این در صورتی است که این مقوله را به عنوان یک اصل شناخته شده بپذیریم. برخی از کشورهای آسیایی همچون هند، تایلند، مالزی و سنگاپور از این فرصت به خوبی استفاده کرده اند ما چرا نتوانیم از فرصتی که پیش رویمان است استفاده کنیم.
- به نظر شما تا زمانی که آمار دقیقی از گردش مالی حاصل از توریسم درمانی در ایران وجود ندارد
می توان به آینده توریسم درمانی امیدوار بود؟
خب این مساله مهمی است و درست می گویید. ما هنوز به زیرساخت های این موضوع توجه نکرده ایم چه برسد به اینکه به دنبال آمار باشیم. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت امور خارجه و وزارت رفاه از جمله دستگاه هایی هستند که با توجه به حوزه اختیارات خود هر کدام به نوعی در این موضوع تصمیم‌گیرنده محسوب می‌شوند. این دستگاه ها باید با هماهنگی کامل و منسجم به این مقوله بپردازند. اطلاعات دقیق باشد و خدمات پزشکی به شکل درستی ارائه شود. یک توریست وقتی وارد ایران می شود انتظار دارد که با خدمات مناسبی روبرو باشد، حالا از هتلینگ بیمارستان گرفته تا خدمات بهداشتی مناسب. این خود تبلیغی است که ما را در جذب توریسم در این حوزه کمک می کند. در یک کلام توریست درمانی ما نیاز به درمان شدن و به روز شدن تجهیزات دارد.
- به نظر شما اگر بتوان ظرفیت های بخش خصوصی را به حوزه دولتی تزریق کرد، پتانسیل های مغفول مانده در این صنعت را می توان بالفعل کرد؟
بله به نظر من باید بخش خصوصی به عنوان بازویی قوی وارد این حوزه شود. در کنار آن با هماهنگی دستگاه ها و تعامل با پزشکان مجرب به راحتی می توان حلقه های مفقوده را به یکدیگر وصل کرد. شاید این تنها راهی باشد که بتوانیم از رقبا جلو بزنیم و موفق باشیم. فقط کافی است نگاهی گذرا به پزشکی ایران داشته باشید و متوجه شوید که می توان به پزشکی ایران به عنوان رشته ای درآمد زا در جهان نگاه کرد. ما بهترین پزشکان را در زمینه جراحی زیبایی داریم. خدمات دندانپزشکی ما بسیار ارزان است و همین موضوعات مشوق های خوبی برای توریست ها است.
- درست می فرمایید و وزارت بهداشت هم با در نظر گرفتن تشکیلاتی در این زمینه سعی در جذب توریست در این حوزه دارد، اما موضوعی که وجود دارد این است که آیا این بخش از توریست با وجود مشکلاتی که ذکر کردید به شکوفایی خواهد رسید یا تنها به کشورهای همسایه ختم خواهد شد؟
خیر من معتقدم که اگر بتوانیم به همتی مضاعف در سالی که به نام اقدام و عمل نامگذاری شده برسیم، می توان به توسعه این بخش از گردشگری در کشورمان امیدوار بود. ما رقیبان مهمی حتی در همسایگی خود در حوزه خلیج فارس داریم. اردن سالانه ۵۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی از توریسم درمانی دارد. و دبی از چند سال پیش شهرهای سلامتش را راه‌اندازی، زیرساخت های خوبی ایجاد کرده و قرادادهای مناسبی را هم بسته است، بنابراین ما با وجود پتانسیل های زیادی که در این بخش داریم، نباید از قافله عقب بمانیم.
گزارش از دریا قدرتی پور
ارسال نظر