پایگاه خبری ایراسین- محمدجواد قائدی: یکی از مهم‌ترین گلوگاه‌هایی که در همه صنایع کشور به ویژه در صنایع سنگین محدودیت‌های زیادی را به وجود آورده است، محدودیت‌های مربوط به حمل‌ونقل به خصوص حمل‌ونقل ریلی است.

حمل‌ونقل جاده‌ای به خاطر محدودیت‌ در کیفیت جاده‌ها، کم بودن میزان جاده‌ها در کشور، محدودیت‌ها در تعداد وسائط حمل‌و نقل، قدیمی‌بودن ناوگان حمل‌ونقل، بالا بودن هزینه‌های استفاده از این روش و بسیاری از مسائل دیگر باعث شده تا برخی از صنایع به فراخور نیازهایشان از روش حمل و نقل ریلی استفاده کنند.

اما به خاطر تحقق نیافتن توسعه کمی، کیفی و متوازن در صنعت حمل و نقل ریلی، این صنعت پر سابقه در کشور و صنایعی که خواستار استفاده از آن هستند با موانعی روبرو هستند. امروز بخش حمل و نقل ریلی در کشور با کمبود شدید خطوط ریلی، لوکوموتیو و واگن روبرو است. علاوه بر این امکانات موجود نیاز به نوسازی جدی دارد چرا که به طور مثال در موضوع لوکومتیوها، تعدادی زیادی از لوکومتیوهای موجود از رده خارج شده یا نیاز به تعمیرات اساسی دارد که با توجه به محدودیت در بودجه‌های مربوط به این بخش، روند الحاق لوکوموتیوهای جدید یا تعمیر لوکومتیوهای قدیمی‌تر بسیار کّند است.

هر چند مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اخیرا از افزایش ۱۵۰ درصدی حمل کالا از طریق شبکه حمل و نقل ریلی خبر داد ولی می‌توانیم به صورت قطعی بگوییم که این صنعت نیاز به تحولی شگرف دارد.

خلأ شبکه حمل و نقل ریلی پیشرفته در صنعت فولاد
صنعت فولاد یکی از صنایعی است که حمل‌ونقل ریلی می‌تواند در آن نقش مهمی داشته باشد؛ چرا که با توجه جایگاه ایران در بین ۱۰ کشور بزرگ تولیدکننده فولاد در دنیا و حجم تولید تقریبی۳۰ میلیون تنی فولاد در کشور نیاز به شبکه حمل و نقل ریلی مجهز در بسیاری از ارکان این صنعت حس می‌شود. از سویی مواد اولیه مورد نیاز در این صنعت از بخش‌های جنوبی و شرقی کشور تأمین می‌شود و رساندن آن به صنایعی مانند فولاد مبارکه و ذوب‌آهن که در مرکز کشور بوده وحجم زیادی از فولاد کشور را تولید می‌کنند بسیار حیاتی است.

از طرف دیگر رساندن حجم زیادی از محصولات فولادی که وزن بالایی نیز دارند با استفاده از جاده مقرون به صرفه نیست چرا که علاوه بر هزینه‌های بالا در عمل زیرساخت‌های کشور، قیمت تمام شده محصولات نهایی را برای مصرف‌کننده افزایش داده و تا حدی زیرساخت‌های کشور تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

خبری امیدآفرین برای صنعت کشور
روزهای واپسین سال ۱۴۰۰ بود که خبری امیدآفرین برای صنعت کشور در رسانه‌ها منتشر شد. فولاد مبارکه در پی قراردادی که برای خرید ۵۰ لکوموتیو داخلی با مپنا منعقد کرده بود ۵ دستگاه لکوموتیو ساخت داخل را از مپنا تحویل گرفت.

این روزها نیز خبرهای خوبی از بخش حمل و نقل ریلی کشور به گوش می‌رسد. به طور نمونه چند روز پیش خبری مبنی بر تحویل ۸ دستگاه لوکوموتیو دیگر و تزریق آن به صنعت حمل‌ونقل کشور با سرمایه‌گذاری فولاد مبارکه در رسانه‌ها اعلام شد که این حجم اتفاقات خوب می‌تواند آینده خوبی برای صنعت کشور رقم بزند.

تأثیرات بنیادی سرمایه‌گذاری‌ها بر بخش ریلی
با توجه به نکاتی که در بالا گفته شد سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه هم در کوتاه‌مدت، هم در میان مدت و هم در بلندمدت می‌تواند بر اقتصاد و صنعت کشور تأثیرگذار باشد.

کاهش مصرف سوخت، ارتقاء ابعاد مختلف در حوزه زیست‌محیطی، ارتقاء امنیت جاده‌ای و کاهش حوادث مربوط به آن، حمل ایمن، ارزان و سریع نسبت به سایر روش‌ها تنها بخشی از آثار کوتاه مدت این توسعه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها است. علاوه بر این با توجه به توسعه نیافتن صنعت ریلی در کشور با تکیه بر توان تولیدکنندگان داخلی، توسعه این بخش از حمل و نقل کشور می‌تواند در اشتغال‌زایی با استفاده از افزایش تولیدات داخلی و تأمین پایدار مواد اولیه صنایع بالادستی و محصولات آن‌ها که به عنوان مواد اولیه صنایع پایین‌دستی محسوب می‌شود مؤثر باشد.

این سرمایه‌گذاری‌ها، گوشه‌ای از نتیجه سرمایه‌گذاری ۴۰ هزار میلیاردتومانی فولاد مبارکه در زیرساخت‌های کشور است و با گذشت زمان می‌توانیم شاهد به ثمر رسیدن بقیه این برنامه‌ریزی‌ها برای اعتلای کشور باشیم.