به گزارش ایراسین، اکوسیستم اصفهان حال بدی دارد. این حالِ بد دیگر نیازی هم به ادله علمی و استنادهای دانشگاهی ندارد. نیازی هم نیست که یک متخصص دلواپس مسائل زیست محیطی برای اثبات این وضعیت وخیم بودجه های عریض و طویل دولتی بگیرد و پروژه ملی تعریف کند. به همین سادگی و به همین زودیها اکوسیستم اصفهان مراحل هشدار و اخطار را رد می کند و ما می مانیم با آنچه کردیم.
البته این نگرانی تنها مربوط به ممالک درپی توسعه نیست، ممالک جهان اول یا به قول امروز توسعه یافته هم به شدت این نگرانی ها را با خود دارند، اما در همه لایه های شهری درجستجوی اقداماتی هستند تا این نابودی را به تعویق بیندازند. آینده ایی که درباره بسیاری اتفاق خواهد افتاد و درباره ما نیز محتمل است. یکی از راههایی که این نابودی را به تعویق چندین دهه ایی می اندازه احداث بام سبز یا « green roof » است؛ یک بام سبز، بامی است که مقدار یا تمامی آن با پوشش گیاهی و خاک، یا با محیط کشت روینده، پوشانیده میشود.
نکته اینجاست که لفظ بام سبزهمچنین میتواند برای بامهایی که مفاهیم سبز را مد نظر قرار میدهند، نظیر پانلهای خورشیدی یا صفحات فتو ولتائیک بکاربرود. سبزپوش کردن بام نیازمند گیاهانی است که به دقت انتخاب شدهاند تا در برابر محیط خشن و بیروح محیط پشت بام در شرایط کمآبی و بی آبی، عوامل اقلیمی، یخ زدگی، نسیم دریا و خشکی و غیره مقاومت کنند. نوع گیاهان انتخابی بسته به نوع آب و هوا و شرایط اقلیمی مختلف، متفاوت بوده و بام سبز، اوج تلفیق اجرا با محیط است. حالا سوال اینجاست؛ آیا اجرای پروژه بام سبز دراصفهان در وسعتی قابل قبول و مقبول رخ خواهد داد؟
مهندس نژلا سوران، مجری پروژه های متعدد بام سبز با تایید لزوم اجرایی چنین بام هایی در اصفهان پاسخ این سوال را اینگونه می دهد: «در اینکه باید در اسرع وقت نسبت به این موارد اقدام کنیم تردیدی نیست، اما نباید از ابتدا هم جوری پیش برویم که مردم به عنوان مصرف کنندگان ازهزینه های آن هراس داشته باشند.» وی با تاکید براین نکته که شهرداری درشهری مثل اصفهان می تواند بخوبی مروج این رفتارهای زیست محیطی باشد، ادامه داد: «بهترین گزینه در این مورد اجرای سیاست های تشویقی بدون درگیرکردن سازنده ها در پروسه های اداری است. یک سازنده هرقدر هم دغدغه محیط زیست داشته باشد، باید صرفه اقتصادی و زمانی اتمام پروژه اش را مدنظرقرار بدهد و به همین دلیل شهرداری می تواند کلیدی ترین نقش را در باز کردن این قفل ایفا کند.»
حق با اوست چرا که بارها و بارها در دهه نود، کرسی نشینان متعدد شهرداری در رده های تصمیم و اجرا از این مهم سخن گفته اند ولی ایده ها در حد شفاهی و خبری در برخی خبرگزاری ها می ماند و محو می شد.
به عنوان نمونه خبری که حدود دو سال پیش از نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان رسانه ای شد مبنی بر اینکه «ضرورت توسعه بام سبز و دیوار سبز در شهر بیش از هر زمان احساس می شود». مهدی باقربیگی گفته بود: «توجه ویژه به ایجاد بام سبز و دیواره های سبز که موجب کاهش آلودگی هوا می شود، لازم و ضروری است، چرا که نشاط شهروندان را نیز به دنبال دارد».
این ضرورت را دکترزهره السادات مولاییان، درمقاله ایی با عنوان «بام سبزراه رسیدن آینده سفید» نیز تاکید کرده بود. این پژوهشگر زیست محیطی با ارائه این مقاله در داشنگاه اصفهان به موارد بسیار کاربردی و کارکردی این ساختها اشاره کرده بود که برخی از آنها عبارتند از: اصلاح کیفیت هوا و در نتیجه کاهش آلودگیهای کربنی، حفاظت از فاضلاب، عایق صوتی، کاهش اثرات جزایر گرمایی شهرها، جلوگیری از حرکت ذرات گرد و غبار در هوا و تصفیه هوا، کاهش گرما، کاهش سربار خنک کردن ساختمان بین ۵۰ تا ۹۰ درصد، کاهش متوسط دمای محیطهای شهری در فصل گرما، ایجاد زیستگاه طبیعی و ...
در هر حال یک نکته ضرورت محض دارد و باید همه نهادهای مجری و درگیر در این فقره بر اصل فرهنگسازیِ اجرای بام سبز تاکید کنند، چرا که بی تردید توسعه فضای سبز بامها باید بر اساس نگرش صحیح به نیازهای زیستمحیطی و اجتماعی شهر و نیز امکانات و قابلیتهای شهری صورت بگیرد و هر چند این فضاها جزئی فضاهای خصوصی و نیمه خصوصی به حساب میآیند ولی در بازدهی اکولوژیکی فضای سبز نقش مؤثری دارند.
از یاد نبریم رئیس دانشکده محیط زیست واحد علوم و تحقیقات ایران طی مصاحبه ایی مفصل «عملیاتی کردن پشت بام سبز درساختمان ها و کاهش ۲۰ درصدی آلودگی هوا» را پیش بین کرده بود. دکترمجید عباسپور، تنویرافکارعمومی و آموزش را از جمله مهمترین تمهیدات لازم برای فرهنگ سازی در زمینه کاهش آلودگی ها و حفظ محیط زیست دانست و تصریح کرد: در سازمان ملل به این امر توجه بسیاری می شود ما نیز نباید تنها به نامگذاری روزی خاص از جمله همین روز هوای پاک اکتفا کنیم، بلکه باید این آموزش را در تمامی اقشار جامعه بخصوص در مراکز آموزشی ازجمله دانشگاه ها و در تمامی رشته ها داشته باشیم. به یاد داشته باشیم اگر آموزش بصورت سیستماتیک در دانشگاه ها اجرا شود می تواند در فرهنگ سازی در زمینه حفاظت محیط زیست و همسو با آن معماری که به آن کمک کند تأثیر بسزایی داشته باشد. این در حالی است که بنا به تصمیم شورای عالی حفاظت محیط زیست در سال ۱۳۷۳ مبنی بر ارائه درسی در زمینه محیط زیست در کلیه رشته ها، در دانشگاه صنعتی شریف درسی اختیاری با عنوان آلودگی هوا در رشته هایی مانند مکانیک و برق ایجاد شد اما همچنان حلقه های اثرگذار علوم انسانی و زیست محیطی که می توان به عنوان «ارباب حلقه» های جهان آینده قلمداد کرد در ایران دانه های پراکنده شده یک تسبیح است که گویا نزد هیچ مسئولی همت و اهمیت جمع آوری آن وجود ندارد.
ارسال نظر