به گزارش ایراسین، تورم ۴۸ درصدی پیش از اینکه نرخ بهره رسمی بانک مرکزی را افزایش دهد، نرخ سود فروش اقساطی در بازار را بالا برد تا امروز در پلت‌فرم‌هایی مانند دیوار و شیپور فروشگاه‌داران برای فروش اقساطی خودرو، موبایل، لوازم خانگی، لپ‌تاپ و... با سودهای نجومی آگهی ثبت کنند.

در یک آگهی، موبایل فروشی آیفون ۱۳ ظرفیت ۲۵۶ گیگابایت را با ۱۰ میلیون تومان پیش پرداخت و مابقی اقساط ۱۲ ماهه عرضه می‌کند. قیمت نقدی این موبایل ۴۵ میلیون است و در صورت خرید اقساطی قیمت نهایی برای مشتری ۷۸ میلیون تومان می‌شود!

در بازار خودرو نیز واسطه‌ها همه نوع اتومبیل از نو تا کارکرده را به صورت اقساطی عرضه می‌کنند ولی سود اقساط ماهانه در بیشتر آگهی‌های ۷ درصد تعیین می‌شود. در نتیجه قیمت یک خودرو ۲۰۰ میلیون تومانی با ۳۰% پیش‌پرداخت و اقساط یک ساله به مرز ۳۰۰ میلیون تومان می‌رسد. این سود نجومی فقط مختص بازار فیزیکی نیست بلکه فروشگاه‌های مجازی بزرگ نیز طرح‌های اقساطی را با سودهای بالای ۳۰% تبلیغ می‌کنند.

آیا این سود نجومی در فروش اقساطی قانونی است؟ رسول جهانگیری رییس اتاق اصناف در گفتگو با ایراسین اظهار داشت: «در فروش چکی بین خریدار و فروشنده توافق صورت می‌گیرد و ما حق دخالت نداریم چون جزو قانون خرید و فروش نیست.» به گفته رییس اتاق اصناف «براساس قانون در فروش نقدی نباید سود نامتعارف باشد و هرگونه تخلف قابل پیگیری است ولی در فروش اقساطی این‌گونه نیست. اگر واحدی با ارزان‌فروشی بیش از حد باعث برخورد بازار شود یا گران‌فروشی داشته باشد، غیر قانونی است ولی در شرایط فروش اقساطی یا چکی ملاک توافق دو طرف هستند.»

فروشندگان نیز طرح‌های فروش اقساطی را غیر نجومی می‌دانند. ابوالفضل حاجی یکی از فروشگاه‌داران کوچه یخچال در مورد سود نجومی فروش اقساطی به ایراسین گفت:«من یک پکیج ۱۰ میلیونی را به صورت قسطی به قیمت ۱۵ میلیون تومان فروخته‌ام ولی هنوز چک‌ها پاس نشده قیمت همان پکیج ۱۸ میلیون تومان شد، یعنی سود نجومی در کار نبود، تبدیل به زیان نجومی شد.» نمایشگاه‌داران نیز همین دلیل را برای توجیه سود فروش اقساطی بیان می‌کنند، آنها عقیده‌دارند در شرایط تورمی چنین سودی نجومی نیست.

درمقابل اگرچه سود فروش اقساطی نجومی به نظر می‌رسد ولی برای آنها تقاضا کم نیست. گزارش بازاریان نشان می‌دهد در بعضی از بازارها مانند رایانه یا موبایل متقاضیان زیادی برای خرید با سودهای چند درصدی وجود دارد. مشتریان حاضرند موبایل یا دستگاه‌هایی پلی‌استیشن۵ را به صورت اقساطی تا دو برابر قیمت واقعی بخرند.