اگر ورزش راگبی را دنبال کرده باشید قطعا حرکات جالب و کمی عجیب و غریب ورزشکاران نیوزیلندی را در قبل از شروع بازی دیدهاید. اما آیا دلیل این رقص شگفتانگیز را میدانید؟
هاکا حرکتی نمادین و ارزشمند برای اهالی نیوزیلند است. قبایل مائوری برای اولین بار هاکا را به عنوان رقص جنگی به کار بردند. آنها این نوع رقص را در درجه اول برای ترساندن دشمن و رقبا اجرا میکردند، به این ترتیب که حالت چهره خود را پرخاشگرانه میکردند و با چشمهای برآمده و تکان دادن زبان و حرکت دادن سلاحها و فریاد زدن قدرتنمایی میکردند. دلیل بعدی هم به خاطر بالا بردن روحیه خودشان بود، و معتقد بودند با این کار از خدای جنگ طلب کمک و پیروزی در جنگ میکنند. این نوع رقص به آنها شجاعت و جسارت میداد و به «پروپرو هاکا» معروف بود.
با گذشت زمان نوع دیگری از هاکا به وجود آمد که شکل تکاملیافته پروپرو هاکا بود و به «نگری هاکا» مشهور شد. این هاکا برای ارزشی فراتر از جنگ استفاده میشد و نمادی از اجتماع و قدرت شد. در این نوع هاکا از سلاح استفاده نمیشود و هدفش ایجاد رعب و وحشت نیست. اجراکنندگان حرکاتی آزادتر و رهاتر را به نمایش میگذارند و هر شرکتکننده آزاد است که هرطور میخواهد ابراز وجود کند.
نیوزیلندیها هنوز هم هاکا انجام میدهند. هم در سطح ملی در رویدادهای مهم، مانند بازی راگبی، و هم در سطح شخصی مانند مراسم عروسی و خاکسپاری و رویدادهای محلی و هر اتفاقی که نیاز به نشان دادن همبستگی و احترام داشته باشد. هاکا منحصر به افراد مائوری نیست بلکه هرکسی میتواند در رقص هاکا شرکت کند به شرط اینکه از معنای حرکات آگاه باشد و این کار را با جدیت و احترام انجام دهد.
هاکایی که بیشتر در مسابقات راگبی قبل از بازیهای مهم با تیمهای خارجی انجام میشود «کاماته» است. این هاکا کمی تشریفاتی است و شخصی به نام «تهراوپاراها» آن را به دلیل جشن پیروزی زندگی بر مرگ نوشت. تهراوپاراها هنگام فرار از قبایل دشمن به نامهای «نگاتی مانیاپوتو» و «وایکاتو» در گودالی از مواد غذایی پنهان شد و اینگونه زنده ماند و این هاکا را نوشت.
مطالعات نشان دادند که اگر هاکا به خوبی اجرا شود میتواند بر عملکرد بازیکنان در بازی تاثیر بگذارد زیرا فعالیت و حالات بدن نتایج ذهنی ایجاد میکند. هنگام اجرای هاکا در زمین مسابقه بازیکنان حریف باید با جدیت سر جای خود بایستند و فاصله خود را با اجراکنندگان هاکا حفظ کنند، نه خیلی دور بروند و نه خیلی نزدیک بیایند. این محترمانهترین پاسخی است که حریفان میدهند. چنانچه حریفان طبق چارچوب رفتار کنند و احترام بگذارند به شدت مورد احترام رقصندگان هاکا قرار خواهند گرفت اما اگر فاصله را رعایت نکنند یا جو را به هم بریزند و احترام نگذارند احترام نخواهند دید و خطری واقعی در طول بازی آنها را تهدید خواهد کرد. به همین دلیل است که در تمام مسابقات ورزشی آگاهی از قوانین آیینی و تشریفاتی تیم حریف بسیار مهم است.
ارسال نظر