پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، کیوان جعفری طهرانی، کارشناس ارشد حوزه فلزات: زنجیره فولاد وابسته به بازار چین است. در ماه آوریل نشست دوقلو چین برگزار شد که این نشست برای نخستین بار به‌طور بی‌سابقه یک هفته یعنی از ۶ تا ۱۲ مارس زمان برد و درنهایت چین از ترسیم حرکتی متفاوت برای سال ۲۰۲۴ خبر داد. درواقع ترسیم چنین حرکتی به شرایط اقتصادی خاص چین باز می‌گردد که ناشی از بحران فعلی در حوزه مسکن این کشور است. نکته جالب این نشست هدف‌گذاری برای رشد اقتصادی چین در سال جاری بود و چین در ابتدای نشست دوقلو از هدف‌گذاری برای رشد اقتصادی پنج درصدی چین در سال ۲۰۲۴ مانند ۲۰۲۳ خبر داد. چین در سال ۲۰۲۳ نه‌تنها رشد اقتصادی پنج درصدی را پشت سر گذاشت بلکه به رقم ۵.۲ درصد دست یافت. ولی چینی‌ها به شرایط اقتصادی در سال ۲۰۲۴ بدبین هستند و این بدبینی بر بازار آن‌ها منعکس شد، تا جایی که تصمیم‌سازهای بازار طی حرکتی با کاهش تقاضای صوری و افزایش عرضه صوری باعث تغییرات هیجانی قیمت سنگ آهن و محصولات فولادی در این کشور شدند و نتیجه آن ورود قانونگذار چین و از همه بالاتر انجمن آهن و فولاد چین به بازار جهت کنترل وضعیت بود. نتیجه این اقدامات نیز جبران رشد حدود ۱۸ تا ۱۹ درصدی قیمت سنگ آهن این کشور بود زیرا پیش‌تر قیمت سنگ آهن طی یک روند نزولی از ۱۳۰ دلار به حوالی ۹۸.۵ دلار رسید ولی با مداخله تصمیم‌سازها این روند متوقف شد. در حال حاضر بازار فولاد چین چه در رابطه با محصولات بالادستی و چه میانی و پایین دستی وضعیت تعادلی به نسبت پایداری دارد و انتظار افزایش قیمت هیجانی ماندگار بیش از این حداقل برای ادامه ماه آوریل و حتی ماه می متصور نیست.

من معتقدم بازار فولاد چین سه ماه دوم سال ۲۰۲۴ را با شرایط کم و بیش مشابه حال حاضر پشت سر خواهد گذاشت ولی پیش‌بینی شرایط بازار برای سه ماه سوم یا چهارم سال ۲۰۲۴ غیر ممکن است و متغیرهای تأثیرگذار زیادی وجود دارد.

یکی از مسائل بسیار تأثیرگذار بر بازار محصولات فولادی بازگشت اوکراین به بازار است. شرکت فراکسپو بزرگ‌ترین تولیدکننده گندله در اوکراین به شمار می‌رود که پیش‌تر نیاز بازار اروپا را تأمین می‌کرد ولی به علت جنگ با روسیه تولیدات این کارخانه به شدت کاهش یافت. این شرکت چند ماهی می‌شود که با تولید بالا به بازار بازگشته و محصولات خود را با قیمت کمتری عرضه و به اصطلاح زیر فروشی می‌کند و بر قیمت گندله به ویژه محصولات وارداتی چین تأثیر بسزایی داشته است. از سوی دیگر شاهد زیر فروشی ونزوئلا هستیم که بر قیمت بازار سنگ آهن و کنسانتره تأثیر سو گذاشته است. تمامی این متغیرها فارغ از قضیه خود چین بازار را متشنج می‌کنند.

همچنین نباید از مسائل پیش آمده در سطح خاورمیانه غافل شد چراکه اتفاقات هفته‌های اخیر خود به خود شرایط حمل محموله‌های دریایی را از نظر روانی تحت تأثیر قرار داده و باید منتظر بود تا وضعیت با ثباتی ایجاد شود. درنهایت کمی زود است تا تحلیلی از بازار جهانی فولاد برای سه ماه سوم و چهار سال ۲۰۲۴ ارائه داد.

تقاضا برای محصولات فولادی در سال ۲۰۲۴ افزایشی نمی‌شود

درمجموع روند افزایشی برای محصولات فولادی در سطح جهان پیش‌بینی نمی‌شود زیرا چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف کننده فولاد است که در ماه فوریه ۲۰۲۴ از کاهش میزان صادرات خود خبر داده بود. این کشور در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۹۰ میلیون تن فولاد صادر کرد و در ابتدای سال جاری از کاهش این میزان حوالی ۱۰ تا ۱۵ میلیون تن خبر داد. در مقابل بررسی‌ها نشان می‌دهد شرایط صادرات فولاد چین در ادامه ماه مارس و آوریل تا حدودی تغییر کرد و به طور موقت افزایشی شد که این مسئله به کاهش مصرف داخلی فولاد در چین باز می‌گردد. از طرفی اندونزی اقدام به افزایش صادرات فولاد میانی نموده که این موضوع باعث افزایش عرضه و تحت تأثیر قرار گرفتن قیمت‌ها می‌شود. در نتیجه منطقه‌ای در جهان وجود ندارد که تقاضا در آن‌جا برای محصولات فولادی به صورت هیجانی افزایش یابد. در گذشته پیش‌بینی می‌شد تقاضا برای محصولات فولادی در خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ صعودی شود زیرا با وجود طرح‌های توسعه‌ای عربستان سعودی یعنی پروژه نئوم و دیوار(The Wall) مصرف فولاد بالا رود. پروژه دیوار بزرگ‌ترین پروژه بی‌سابقه عربستان بود که در این طرح احداث شهر دیجیتالی به صورت دو دیوار موازی به ارتفاع ۵۰۰ متر و به طول ۱۷۰ کیلومتر پیش بینی شده بود. ولی هفته گذشته این پروژه حدود ۹۹ درصد کوچک سازی شد و از ۱۷۰ کیلومتر به ۲.۵ کیلومتر تغییر کرد و بسیار بر بازارهای جهانی تأثیر گذاشت زیرا حجم وسیعی ماشین‌آلات و شمار زیادی پیمانکار برای این طرح در نظر گرفته شده بود. ولی این پروژه ۹۹ درصد کوچک شد و پیش‌بینی‌ها از افزایش مصرف آینده فولاد عربستان به حقیقت نپیوست و به نوعی یاس بر بازار جهانی حاکم شد. اگرچه پروژه نئوم طبق برنامه پیش‌می‌رود ولی پروژه بسیار بزرگی که رشد مصرف هیجانی فولاد در دنیا را به دنبال داشته باشد نه در ادامه ۲۰۲۴ و نه حتی سال آینده تعریف نشده است.