به گزارش ایراسین، با توجه به تغییرات اقلیمی ایجاد شده در ایران طی یک دهه گذشته بسیاری از ساکنان شهرهای مرکزی و جنوبی ایران تمایل به خرید مسکن و ویلا برای اقامت در مناطق خوش آب و هوای شمالی ایران پیدا کردند، به این ترتیب حجم بالایی از تقاضا به مناطق خوش آب و هوایی شمال وارد شد و همین روند مشوق ورود سرمایه‌گذاران در بخش املاک و مستغلات شد.

تمایلی که علاوه بر مهاجرات غیرمتوازن از منطقه‌ای به منطقه دیگر در ایران شد بلکه سطح بالایی از ساخت‌وسازهای غیرضروری را هم در نوار ساحلی خزر ایجاد کرد .تاجایی که این رشد نا همگون اکنون به معضلی در بخش زیرساخت‌ها مثل تامین آب، برق، خدمات شهری و ... شده است، اما شیوع بیماری کرونا یک واقعیت نگران کننده را هم در این زمینه نمایان کرد که فریز شدن منابع قابل توجه در این منطقه است.

برآوردهای اولیه غیررسمی نشان می‌دهد هم اکنون چیزی در حدود 1000 میلیارد تومان ارزش املاک مسکونی سرمایه‌گذاری شده – درحال ساخت یا تازه تمام شده - نوار ساحلی خزر است، رقمی که اگرچه به ظاهر می‌توانست در رونق صنعت ساختمان کمک شایانی داشته باشد، اما به دلیل رکود حاکم بر بازار اکنون فریز شده است.

کارشناسان اقتصادی در این زمینه می‌گویند: در شرایط فعلی اقتصاد هر یک ریال می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای برای ایجاد رونق و حفظ جریان تولید در کشور ایجاد کند و مسئولان می‌توانند با هدایت سرمایه‌های سرگردان در بخش‌های مولد بحران را مدیریت کنند، اما بی‌توجهی به این مهم عاملی بوده تا سرمایه‌های بسیاری در بخش‌های مختلف فریز شده باشد.

ویلاهایی که خاک می‌خورند

رسول چمستانی، یکی از فعالان عرصه ساخت و ساز در این زمینه به خبرنگار  ما گفت: از نیمه دوم سال گذشته با توجه به مشکلات ایجاد شده در اقتصاد کشور، رفته رفته تقاضای خرید کاهش چشم‌گیری داشت و اکنون این روند به اوج خود رسیده است.

چمستانی در ادامه افزود: اوایل دهه 90 رونق ساخت و ساز در منطقه باعث اشتغال و گردش مالی قابل توجهی شده بود که البته اغلب افراد بومی از آن منافعی داشتند اما همانطور که قبل اشاره شد از نیمه دوم سال قبل رفته رفته رکود در این بخش حکم فرما شد.

وی تاکید کرد: اصولا خرید ویلا با توجه به خشکسالی‌های اخیر و همچنین حفظ سرمایه افراد در برنامه سرمایه‌گذاری‌های افراد قرارگرفته‌بود که تقریبا طبقه متوسط جامعه نیز می‌توانند در این بخش وارد شوند، درحالی که با افزایش قیمت‌ها رفته رفته متقاضیان کمتر و کمتر شدند.

چمستانی درباره میزان واحدهای خالی در منطقه تصریح کرد: در منطقه‌ای که فعالیت داریم شاید بالغ بر 300 واحد ساخته شده اکنون خالی باقی مانده و هیچ تقاضایی برای آنها نیست درحالی که سال گذشته در همین تاریخ حداقل روزانه بیست تا سی معامله صورت می‌گرفت.

این فعال ساخت و ساز در منطقه چمستان به خبرنگار ما گفت: مشکلات در شش ماه گذشته باعث شده تا قیمت ویلاها به دلیل نیاز مالی سازندگان حداقل 30 درصد نزولی شده باشد و در نهایت آن گروه از تولیدکنندگان که تعهداتی دارند بعضا به فروش اقساطی رو آورده باشند.

چمستانی تصریح کرد: البته ورود به این شرایط شاید در برخی موارد به نفع خریداران باشد اما با توجه به فاصله‌دار شدن زمان انتقال اسناد می‌تواند مشکلاتی برای خریداران ایجاد کند و سودجویی‌ را دامن بزند که مسئولان و البته خریداران باید در این زمینه دقت نظر بالاتری داشته باشند.

سرمایه‌ها زمینگیر شده است

از سوی دیگر مجتبی هنرورنیا کارشناس مسکن در شهرستان جویبار به خبرنگار ما گفت: اصلاح بافت فرسوده و البته برخی ساخت‌و سازها در بخش مسکونی یا تجاری در مناطق روستایی و ساحلی دریای خزر در نگاه اول مناسب است اما اگر برای آنها برنامه‌ریزی نداشته باشیم این امتیاز به معضل تبدیل می‌شود.

هنرورنیا در ادامه افزود: بروز مشکلات زیرساختی در برخی مناطق سواحل شمالی امروز بیانگر بی‌توجهی مسئولان نسبت به تامین زیرساخت‌ها بوده که متناسب رشد و ورود جمعیت غیربومی نبوده و نیست، ولی اصلی‌ترین مشکل همزمان با نا مناسب بودن زیرساخت‌ها درگیر شدن سرمایه‌های مربوط به این ساخت‌وسازها بوده که اکنون زمینگیر شده است.

وی معتقد است امروز سرمایه‌های خرد بسیاری در مناطق ساحلی یا جنگلی شمال کشور وارد شده که می‌توانست با مدیریت دقیق به تولید صنایع دیگر کمک کند نه اینکه به صورت مصالح ساختمانی در میان طبیعت شمالی ایران خودنمایی کند.

این کارشناس مسکن به خبرنگار ما گفت: توقف ساخت و ساز یا بطور کلی ویلاسازی در شمال ایران موجی از بیکاری و بحران‌های اقتصادی ایجاد می‌کند که اگر برای مدیریت آنها برنامه‌ریزی نداشته باشیم قطعا هزینه‌های بالایی به اقتصاد استان‌های مربوطه تحمیل می‌کند.

وی درباره آینده قیمت‌ها و بازار ساخت و ساز ویلا در سواحل شمالی کشورمان اظهار کرد: آنچه از شواهد می‌بینیم حداقل تا دوسال آینده خبری از رونق در این بخش نیست و اغلب مالکان با توجه به نیازهای مالی خودشان اقدام به عرضه می‌کنند که این روند کاهشی قیمت‌ها و ارایه تسهیلات مختلف را به همراه دارد.

هنرورنیا همچنین تاکید کرد: بهتر است موضوع ساخت و ساز در استان‌های شمالی ایران به دقت از سوی مسئولان رصد شود تا علاوه بر جلوگیری از زمین‌خواری توسعه همگان و براساس آمایش سرزمین ایجاد شود، چون در غیر این صورت استان‌های شمالی ایران به زودی کانون‌های بحرانی می‌شوند که نمی‌توانیم آنها مدیریت کنیم.

تقاضا نداریم، چک‌ها برگشت می‌خورد

فرهاد محمدی یکی دیگر از فعالان بازار ساخت و ساز ویلا در استان گیلان به خبرنگار ما گفت: از ابتدای دهه 90 یکباره موج تازه‌ای از تقاضای خرید ویلا به مناطق شمالی کشور وارد شد که میان آنها ورود گردشگران خارجی بی‌تاثیر نبود، اما از نیمه دوم سال گذشته رفته رفته رونق از بین رفت.

محمدی در ادامه افزود: افزایش تقاضا در سال‌های اخیر باعث ساخت و سازهای بیشتر از حد نیاز شد و اکنون که بازار با مشکلی با نام کرونا روبرو شده تقریبا بیشتر سازندگان با چالش جدی روبرو شده‌اند و رکود باعث شده تا چک‌های سازندگان که نزد فروشندگان مصالح ساختمانی بوده یکی پس از دیگری برگشت بخورد.

وی تاکید کرد: اغلب سازندگان به امید اینکه می‌توانند در نیمه راه تولید و ساخت ویلا یا واحد خودشان را بفروشند تا منابع تازه‌ای به دست آورند وارد مراحل تولید شده‌اند و اکنون با اتمام واحدها هیچ خبری از خریدار نیست و همین موضوع مشکلات مالی قابل توجهی به تولید کنندگان تحمیل کرده است.

این فعال و سازنده ویلا در استان گیلان تصریح کرد: از دی ماه گذشته تا امروز تقاضای خرید ویلا تقریبا صفر شده و امیدی هم به صعود آن در تابستان امسال نیست چون مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا قدرت خرید بسیاری را کاهش داده است.

وی اظهار کرد: احتمالا تابستان امسال شاهد افت قیمت قابل توجهی در املاک شمال ایران هستیم و شرایط فروش تولید کنندگان به نفع خریداران تغییر می‌کند این درحالی است که نباید فراموش کنیم سرمایه‌های زیادی در این بین از بین خواهد رفت.