به گزارش ایراسین، ماجرا از اینجا شروع شد که فیلم زنده بگور کردن جوجه‌های یکروزه به دلیل نبود خریدار دست به دست شد و یکباره واکنش کسترده‌ای چه ادر میان مردم عادی و چه مسئولان ایجاد کرد، درحالی که این اتفاقی غریب در صنعت مرغداری نیست و نباید واکنش احساسی به این موضوع داشته باشیم.

بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد زنجیره تولید گوشت مرغ به گونه‌ای است که از واحدهای جوجه‌کشی شروع می‌شود و تا بازار مصرف ادامه دارد که همانند سایر صنایع در هربخشی از این روند اگر اختلالی داشته باشیم قطعا باقی بخش‌ها نیز زمینگیر می‌شوند و اکنون ظاهرا دو بخش از زنجیره تولید گوشت مرغ یعنی کمبود خوراک و عدم امکان کشتار بلای جان تولیدکنندگان شده است.

آمارها چه می‌گوید

انطور که امارها نشان می‌دهد در ایران ماهانه چیزی حدود 240 هزار تن گوشت مرغ تولید می‌شود که با یک حساب سرانگشتی به رقمی معادل 5/2 میلیون تن سالانه گوشت مرغ می‌رسیم و برای تولید این میزان گوشت مرغ اصولا نزدیک به 130 میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام می‌شود و در دوره‌های زمانی مشخص گوشت تولید شده روانه کشتارگاه می‌شود.

این درحالی است که براساس مجوز رسمی ستاد تنظیم بازار واحدهای مرغداری اجازه 115 میلیون قطعه جوجه‌ریزی داشتند و به دلیل کاهش یکباره مصرف گوشت مرغ در آخرین ماه سال گذشته و عدم پذیرش کشتارگاه‌ها از مرغ زنده اصولا ظرفیتی برای جوجه‌ریزی در واحدهای تولیدی نبوده که محصول واحدهای جوجه‌کشی تخلیه و روانه سالن‌های پرورشی بشود.

البته لازم به‌یادآوری است با ایجاد اختلال در این روند یکباره تامین خوراک طیور مشکل شده به هر دلیل واحدهای جوجه‌کشی که امکاناتی هم برای نگهداری نداشتند دست به معدوم سازی جوجه‌ها زده‌اند ونکته جالب توجه این است که اصولا این روند امری کاملا طبیعی در این صنعت شناخته می‌شود.

حالا فارغ از اینکه معدومسازی جوجه‌های یکروزه امری منطقی یا اصولی بوده یا اینکه اصلا نباید چنین اتفاقی می‌افتاد برخی کارشناسان براین باورند که جریان ایجاد شده حکایت از مشکلاتی زیربنایی در صنعت مرغداری کشورمان دارد که باید برای آن برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم که حداقل در آینده شاهد اتفاق‌های مشابه نباشیم.

کرونا بلای جان جوجه‌ها شد

محمدرضا صدیق پور دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه‌یکروزه در این زمینه به خبرنگار ما گفت: براساس دوره زمانی تولید جوجه و تکمیل زنجیره تولید در این صنعت همواره دستورالعمل‌هایی وجود دارد که متناسب با نیازهای ماهانه واحدهای جوجه‌کشی اقدام به تولید می‌کنند.

صدیق‌پور در ادامه افزود: برهمین اساس و با درنظر گرفتن هر دوره 21 روزه واحدهای مذکور با درنظر گرفتن ایام پیشر رو یعنی عید نوروز و البته ماه مبارک رمضان که هرسال روند افزایش 10 تا 15 درصدی مصرف را ایجاد می‌کند آماده شده و اقدام به تولید کردند که متاسفانه همه‌گیر شدن ویروس کرونا تمام معادلات را برهم زد.

صدیق‌پور تصریح کرد: این اتفاق و با توجه به تعطیلی صنوف مختلف مثل رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌ها باعث شد تا علاوه بر کاهش تقاضای مردم عادی خریدهای عمده از سوی صنوف هم کاهش داشته باشد که برآوردها حکایت از 30 درصد نزول تقاضا در بازار دارد و در پی آن مازاد تولید.

وی به خبرنگار ما گفت: مشکل از اینجا آغاز می‌شود که زنجیره تولید گوشت مرغ کاملا به هم پیوسته است و هرگونه خلل در یک بخش بخشهای دیگر را عملا از دور خارج می‌کند و چالش‌های قابل توجهی به روند تحمیل می‌کند، به صورتی که وقتی کشتارگاه تقاضای بازاری نداشته باشد هیچ مرغی برای کشتار قبول نمی‌کند و به دنبال آن وقتی سالن مرغداری خالی نشده باشد اماکن جوجه ریزی هم نداریم.

دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه‌یکروزه تصریح کرد، اشکال در این بخش ایجاد می‌شود که وقتی صحبت از جوجه یکروزه می‌کنیم باید درنظر داشته باشیم اصولا واحدهای جوجه‌کشی امکانات نگهداری برای دوره بلند مدت جوجه‌ها را نداشته و اصلا شرایط آنها برای این منظور مهیا نیست بنابراین آنچه تولید شده باید از محوطه خارج شود.

این مقام صنفی با رد هرگونه کوتاهی و همچنین سوء مدیریت تاکید کرد آنچه اکنون رسانه‌ای شده و جریانسازی هم صورت گرفته مشکلاتی بوده که ناخواسته به این بخش تحمیل و نتایجی به همراه داشته است نه اینکه فعالان عرصه با سوء مدیریت مشکلات را ایجاد کرده باشند.

نبود آمار و سوء‌مدیریت بلای جان همه صنایع شده است

علی وقف‌چی، عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی درباره آنچه اتفاق افتاد به خبرنگار ما گفت: اصولا اینکه جوجه‌ها معدوم شوند از نظر انسانی کار صحیح و منطقی نیست اما نباید فراموش کنیم تولید غذا به صورت صنعتی در ابعاد گسترده بعضا چنین شرایطی هم خواهد داشت که باید با استفاده از آمار دقیق و برنامه‌ریزی این اتفاقات را به حداقل برسانیم.

وقف‌چی در ادامه افزود: تولیدکنندگان عمده و کشورهای توسعه یافته برای هرگونه فعالیت ابتدا برنامه‌ریزی دقیقی کرده و کل زنجیره از تولید تا مصرف را رصدمی‌کنند تا براساس آن گام بردارند، اما متاسفانه در ایران ثابت شده که بخصوص در بخش کشاورزی چنین چیزی نداریم.

وی با اشاره به نوسان‌های قیمتی در نهاده‌ها و قیمت فروش گوشت مرغ تاکید کرد: ببینید هردوره‌ای درگیر مشکلاتی بوده‌ایم که یکبار افزایش قیمت و بار دیگر کاهش قیمت که کمتر تولید را شکسته تجربه شده است. این یعنی بی‌برنامه بودن و نبود هیچ نقشه راهبردی برای مدیریت تولید در بخش کشاورزی که باید برای ان دقت عمل بالاتری داشته باشیم.

این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی معتقد است بهترین راهکار برای مدیریت زنجیره تولید برنامه‌ریزی برای صادرات یا ایجاد کارخانه‌های صنایع تبدیلی و تکمیلی است که در این زمینه هم مشکلاتی دیده می‌شود.

وقف‌چی به خبرنگار ما گفت: صدور مجوز جوجه‌ریزی بیشتر با درنظر گرفتن ایام پرتقاضا اگرچه سیاستی منطقی بوده اما مسئولان مربوطه باید مدنظر قرار می‌دادند که ممکن است شرایط بحران کرونا شرایط خاصی به کشور تحمیل کند که کرد و به‌جای اجازه جوجه‌ریزی بیشتر از ذخایر قبلی استفاده می‌شود در صورت نیاز که متاسفانه چنین سیاستی هم نبود.

این نماینده مجلس معتقد است نبودآمارهای قابل قبول و علمی در بخش کشاورزی باعث شده در تمامی موارد دوره‌ای با مازادتولید مواجه باشیم و در مواقعی هم کمبودها روند افزایش قیمت را ایجاد کرده باشد که در هر دو صورت زیان متوجه جامعه و تولید کنندگان است.

وی اظهار کرد: برای تولید گوشت مرغ زنجیره‌ای وجود دارد که هرگز این زنجیره نباید قطع یا با اختلال روبرو شود پس الزامی است که سیاست‌گذاران و مسئولان مربوطه همواره برنامه‌ریزی‌های دقیق و بلند مدتی داشته باشند که حداقل زیان در بخش ایجاد شود چون درصورت خروج تولیدکنندگان از صنف قطعا برای تامین نیاز جامعه وابسته به خارج خواهیم شد.