به گزارش ایراسین، برنا فیروزی در هفتمین اجلاس سراسری مسئولیت‌پذیری اجتماعی و فرهنگ سازمانی اظهار کرد: موضوع مسئولیت اجتماعی با فرهنگ و تمدن ما آمیخته است. هرچند که در قالب ساختارهایی که امروزه در سطح دنیا مطرح است نبوده، اما همواره به اشکال مختلف اقشار و طبقات گوناگون با ابعاد آن در ارتباط بوده‌اند.

وی افزود: حتی در قرآن کریم هم در زمینه‌های متفاوتی به توجه و احساس مسئولیت نسبت به جامعه پرداخته شده است: ««إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَی» (نحل/۹۰). به تعبیری، مفهوم مسئولیت اجتماعی می‌تواند عقبه‌ای به بلندای تاریخ داشته باشد؛ زیرا همواره بشر برای اجتماعی که در آن زندگی می‌کرده و از آن بهره می‌برده توجه ویژه‌ای داشته است. این توجه از حیث گستره جغرافیایی نیز می‌تواند از محیط خانه تا کره خاکی را در بر بگیرد.

معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت ورزش و جوانان خاطر نشان کرد: اما شما بزرگواران بهتر از بنده می‌دانید که برداشتی که امروزه از مفهوم مسئولیت اجتماعی می‌شود از نیمه‌ی دوم قرن بیستم در دنیا مورد توجه قرار گرفته است و بیش از نیم قرن هم زمان برد تا جای پای خود را بخصوص در دنیای ذی‌نفعان اقتصادی محکم کند به طوری که در اوایل قرن بیست و یکم این مفهوم، با عنوان «گفتمان مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها» رواج یافته و به تدریج تبدیل به فراگفتمان شده است.

وی افزود: به بیان دیگر، مفهوم مسئولیت اجتماعی در شکل نوین آن با شکل‌گیری شرکت‌های بزرگ اقتصادی که ثروت‌های کلانی را از قِبَل جامعه به دست می‌آوردند توسعه یافته و روند توسعه‌یافتگی آن با نوعی مطالبه‌گری اجتماعی پیش رفته است. به این معنی که به مرور و با افزایش آگاهی اجتماعی نسبت به این موضوع که برخی در همان محیطی که همه زیست می‌کنند امکان بهره‌مندی اقتصادی بیشتری را دارند، پس باید بیش از دیگران نسبت به جامعه مسئولیت بپذیرند و به حل مسائل و مشکلات عموم بپردازند.

فیروزی یادآور شد: حتی در عرف ایرانی هم این موضوع رایج بوده که نگاه مردم به ثروتمندان این بوده که بخشی از درآمد خود را به فقرا اختصاص بدهند. اما این موج اولیه مسئولیت اجتماعی بود که بسیار هم به مدل سنتی نزدیک بوده و به امور خیریه محدود می‌شد.

معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت ورزش و جوانان تصریح کرد: در موج دوم دغدغه‌های مختلفی مطرح می‌شود و فضای مطالبه‌گری گسترده‌تر از بذل و بخشش به فقرا می‌شود. به طوری که این مطالبه در فضای دانشگاهی هم مورد توجه قرار می‌گیرد و آرچی کارل در مقام یک استاد دانشگاه هرم مسئولیت اجتماعی را در انتهای قرن بیستم منتشر می‌کند.

وی افزود: بر اساس این هرم چهار بعد مختلف از مسئولیت‌های اجتماعی مطرح می‌شود که شامل مسئولیت‌های اقتصادی، حقوقی، اخلاقی و بشردوستانه می‌شود. از اینجا به بعد است که شرکت‌های مختلف به فراخور نوع فعالیت اقتصادی، توان و سلیقه خود بخشی از این مسئولیت‌ها را می‌پذیرند. اما از آنجایی که یک شرکت و سازمان اقتصادی هرگز نمی‌تواند برنامه‌ای را بدون در نظر گرفتن سود و منافع مادی پیش ببرد بحث برندینگ هم در پس همه این فعالیت‌ها قرار می‌گیرد.

فیروزی ادامه داد: اما از بین لایه‌های مختلف توجه به محیط زیست به نقطه اشتراک همه سازمان‌ها و شرکت‌ها به عنوان بخشی از مسئولیت اجتماعی مورد توجه قرار می‌گیرد. شاید یکی از دلایل این موضوع پررنگ شدن بحث‌های محیط زیستی در لایه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی در سطح جهانی بوده است.

وی ادامه داد: نکته جالب دیگر اینکه رفته ‎رفته مسئولیت اجتماعی در دوران مدرن و پویای امروز نه تنها برای شرکت‌های تجاری بلکه برای سایر سازمان‌ها نیز به موضوع مهمی تبدیل شده است. حال بنده به فراخور حوزه فعالیت خود که مرتبط با ورزش است در این زمینه صحبت می‌کنم. اگر نگاهی به وضعیت مسئولیت اجتماعی در سطح دنیا بیاندازیم خواهیم دید که در حوزه ورزش، مسئولیت اجتماعی از حاشیه فعالیت‌های سازمانی به جایگاهی رسیده است که اکنون بخش مرکزی مدیریت استراتژیک باشگاه‌ها است.

فیروزی با بیان اینکه اگرچه از یک منظر خود ورزش و تلاش برای اشاعه فعالیت‌های ورزشی خود به عنوان یکی از راهکارهای سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ در انجام مسئولیت اجتماعی تبدیل شده است، گفت: اما از سوی دیگر با توجه به پویایی بالایی که محیط ورزشی و سازمان‌های فعال در این زمینه دارند، ناگزیر از تمرکز بر مسئولیت اجتماعی در میان سهامداران کلیدی (کارکنان، جامعه، شرکا، جوانان و غیره) هستند. مسئولیت اجتماعی بر نگرش این ذی‌نفعان و رفتار آنها نسبت به سازمان تأثیر می‌گذارد و بنابراین سازمان‌ها و مراکز ورزشی باید تعهد اجتماعی خود را نسبت به آنها انجام دهند. سازمان‌های ورزشی باید مسئولیت اجتماعی را در فرهنگ خود ادغام و در فعالیت‌های خود سهیم کنند.

وی گفت: یکی از جذابیت‌های مسئولیت اجتماعی در حوزه ورزش، ظرفیت چندبعدی آن است. یعنی ورزش هم می‌تواند به عنوان سوژه مسئولیت اجتماعی قرار بگیرد؛ کما اینکه شاهدیم بسیاری از صنایع بزرگ در کشورمان اقدام به تأسیس باشگاه ورزشی با نام خود می‌کنند. اگرچه این موضوع جنبه تبلیغاتی دارد، اما به هر حال در دل خود ارتقا ورزش از بعد همگانی تا حرفه‌ای را نیز به دنبال دارد. رابطه دیالکتیک ورزش و مسئولیت اجتماعی آنجا آشکار می‌شود که وقتی این باشگاه‌ها و مراکز ورزشی گسترش می‌یابند دوباره نیازمند توجه به بعد مسئولیت اجتماعی به عنوان یک واحد سازمانی و یا سودآور شده و مورد مطالبه عمومی قرار می‌گیرند.

فیروزی بیان کرد: از بعد رسانه‌ای نیز همگی شاهدیم که هر رفتاری در زمین ورزش و به‌ویژه از سوی ورزشکاران سر بزند اصطلاحاً در جامعه ترند و همگانی می‌شود. پس اگر بتوان این رفتارها را مدیریت کرده و به سمت توجه و احترام به محیط زیست پیش برد به نوعی مسئولیت فردی و سازمانی ورزشکار در قبال محیط زیست را شکل داده‌ایم. حال اینکه چه اقداماتی می‌توان در این زمینه انجام داد جای کار دارد.

وی افزود: درواقع اجرای صحیح فعالیت‌های فردی در حوزه مسئولیت اجتماعی به سازمان‌های ورزشی کمک می‌کند که نه تنها مزیت رقابتی خود را افزایش بدهند بلکه حتی موقعیت مطلوبی در جامعه کسب کنند.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت ورزش و جوانان پیشنهاداتی برای پرداخت به حوزه مسئولیت اجتماعی به‌خصوص در بعد انسانی ارائه داد و گفت: در این زمینه چند کار ویژه مهم می‌توان برای سازمان‌ها، مراکز خصوصی و دولتی ورزشی و باشگاه‌های بزرگ تعریف شده است که عبارتند از تمرکز بر نیازهای نسل Z نسلی که در اوج جوانی قرار دارند و باید سازمان‌های ورزشی به این موضوع توجه کنند که این گروه از جامعه خواسته‌های متفاوتی نسبت به نسل X و Y دارند.
اتفاقاً یکی از ویژگی‌های مثبت این نسل این است که در این حوزه‌ها به‌خصوص «زیست محیطی» نه تنها بیشتر فکر می‌کند، بلکه انتظار دارد سازمان‌هایی که با آنها در ارتباط هستند، بیشتر “حامی جامعه” باشند و بر نیازهای جامعه تمرکز کنند. هر سازمانی فارغ از دولتی یا خصوصی باید مسئولیت اجتماعی را در فرهنگ سازمانی خود بگنجاند. باید واقعاً رصد کند که آیا کارمندانش ایده مسئولیت اجتماعی را درست درک کرده‌اند. این فرایند را از همان زمان استخدام و یا عضویت اعضا باید پیش بگیرد. این گزینه در مورد مراکز ورزشی بسیار حائز اهمیت است. همانطور که پیش‌تر اشاره کردم، فضای ورزشی یک فضای رسانه‌ای بسیار تأثیرگذار دارد و می‌تواند مسئولیت اجتماعی خود در مورد محیط زیست و یا هر لایه دیگر را با برنامه‌های بسیار ساده به فرهنگ همگانی تبدیل کند.

وی گفت: از این ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی نیز بهره برده‌اند تا رسالت خود را نسبت به محیط زیست ادا کنند.

به عنوان مثال فیفا در طول یک دهه گذشته، دست به تقویت الزامات و برنامه‌های خود در رابطه با حفاظت از محیط زیست زده و موضوعاتی مانند تغییرات آب و هوا، مدیریت زباله، بازیافت، ساخت و ساز پایدار را به عنوان اهداف ویژه خود تحت پوشش قرار داده است.

وی افزود: از جمله مهم‌ترین اقدامات عملیاتی می‌توان به تلاش‌های مشخصی برای کاهش و سپس جبران انتشار گازهای گلخانه‌ای اجتناب‌ناپذیر در طول مسابقات جام جهانی فوتبال برزیل ۲۰۱۴، روسیه ۲۰۱۸، قطر ۲۰۲۲ اشاره کرد. برای جام جهانی ۲۰۲۲ قطر استادیوم‌ها طوری طراحی شدند که از کارآمدی انرژی برخوردار باشند؛ حمل و نقل کم‌آلاینده و شیوه‌های مدیریت زباله پایدار نیز بسیار مورد علاقه مسئولین برگزاری قرار گرفته بود.

فیروزی ادامه داد: ریشه مفهوم مسئولیت اجتماعی در تاریخ و تمدن ما نهفته است و از سویی با نگاه عمیق‌تر در می‌یابیم مفهومی چون ایثار غایت مسئولیت اجتماعی است.

وی با اشاره به تلاش‌های جبهه مقاومت گفت: فرهنگ ایثار به عنوان غایت مسئولیت اجتماعی نمود پیدا می‌کند.

فیروزی ادامه داد: بنگاه‌های اقتصادی و کارآفرینان اگر چه نقشی مهم در ایفای مسئولیت اجتماعی دارند و انتظار می‌رود در این بخش حضور جدی و فعال داشته باشند اما جوانی هم که با ارزش‌ترین سرمایه‌اش که همان جان اوست، به طبق اخلاص می‌گذارد، نمود عینی مفهوم ایثار را به تصویر می‌کشد و این مهم تلنگری است که نباید از آن غافل شد.

وی در پایان اظهار داشت: آخرین توصیه‌ام در حوزه مسئولیت انسانی است؛ و تمرکز بر جوانان و اقداماتی در جهت توسعه ابعاد همه جانبه انسانی و اجتماعی آنان است. لازم است سازمان‌ها اعم از ورزشی و غیرورزشی نه تنها به انجام فعالیت‌ها و توسعه برنامه‌هایی با هدف توسعه توانمندی‌های جوانان بپردازند، بلکه در فعالیت‌های سازماندهی شده توسط جامعه یا سایر سازمان‌های عمومی با هدف توسعه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های جوانان نیز همکاری کنند. زیرا جوانان برای آینده یک ملت و در سطحی خردتر برای آینده همه سازمان‌ها بسیار مهم هستند. هر فعالیتی که امروز تحت عنوان مسئولیت اجتماعی برای ارتقا جوانان در ابعاد و سطوح مختلف انجام شود درواقع نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده و نوعی برندینگ برای امروز خواهد بود.