به گزارش خبرنگار ایراسین، جایزه جهانی MIKE (Most Innovative Knowledge Enterprise) به عنوان یک افتخار بین‌المللی معتبر، سازمان‌هایی را مورد تقدیر قرار می‌دهد که در زمینه مدیریت دانش و نوآوری سرآمد هستند. بر اساس اطلاعات موجود، تنها ۳ شرکت ایرانی یعنی شرکت فولاد مبارکه، شرکت ایریسا و سیناژن تاکنون موفق به دریافت جایزه جهانی MIKE شده‌اند. فولاد مبارکه در سال ۲۰۲۱ و هم در سال ۲۰۲۴ این جایزه را به خود اختصاص داده و ایریسا در سال ۲۰۲۴ و شرکت سیناژن در سال ۲۰۱۸ این جایزه را دریافت کرده‌اند.

تمرکز این جایزه بر نحوه مدیریت و بهره‌برداری سازمان‌ها از دانش برای پیشبرد نوآوری است، نه صرفاً نوآوری در محصولات یا خدمات. دریافت چنین جایزه بین‌المللی می‌تواند اعتبار و شهرت شرکت‌های ایرانی را در عرصه جهانی ارتقا داده و فرصت‌های جدیدی را برای همکاری، سرمایه‌گذاری و توسعه بازار فراهم آورد.

پیشینه و اهداف جایزه MIKE

پیشینه جایزه MIKE به سال ۱۹۹۸ بازمی‌گردد، زمانی که جایزه MAKE (Most Admired Knowledge Enterprise) توسط شرکت Teleos و با همکاری The KNOW Network تأسیس شد. ایده اصلی این جایزه، تقدیر از سازمان‌هایی بود که به طور مؤثر از دانش خود برای دستیابی به موفقیت استفاده می‌کردند. با گذشت زمان و با توجه به اهمیت روزافزون نوآوری در دنیای کسب‌وکار در سال ۲۰۱۸ و پس از بازنشستگی آقای روری چیس از Teleos، گروه مطالعاتی جهانی MIKE (GMSG) شکل گرفت و جایزه با نام جدید MIKE (Most Innovative Knowledge Enterprise) به فعالیت خود ادامه داد. تغییر نام از "تحسین‌شده‌ترین" به "نوآورترین" نشان‌دهنده تغییر تمرکز به سمت نوآوری به عنوان محرک اصلی موفقیت سازمانی در قرن بیست و یکم بود.

از اهداف این جایزه می‌توان به تقدیر از عملکرد نوآورانه شرکت‌ها اشاره داشت که هدف اصلی آن، شناسایی و تقدیر از شرکت‌ها و سازمان‌هایی است که عملکرد نوآورانه آن‌ها ناشی از شیوه‌های مدیریت دانش و سرمایه فکری آن‌ها بوده است. این امر با هدف ایجاد فهرستی از ۱۰۰ سازمان برتر نوآور دانش‌محور در سطح جهان صورت می‌گیرد. دستیابی به فهرست ۱۰۰ شرکت برتر MIKE جهانی، نشان‌دهنده تمایل به ایجاد یک رتبه‌بندی معتبر از برترین سازمان‌ها در این حوزه است.

ایجاد فرصت یادگیری نیز از دیگر اهداف است که این جایزه فرصتی را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند تا از طریق یادگیری متقابل و خودارزیابی در مقایسه با دیگر سازمان‌ها در فرآیندهای دانش و نوآوری، شیوه‌های خود را بهبود بخشند. تأکید بر "یادگیری متقابل" نشان‌دهنده جنبه همکاری این جایزه و فراتر از صرفاً یک رقابت است. علاوه بر این، متقاضیان می‌توانند از سازمان میزبان بازخورد تخصصی دریافت کنند که به آن‌ها در بهبود مستمر و سنجش عملکرد خود در سطح جهانی کمک می‌کند. ارائه بازخورد تخصصی، ارزش افزوده‌ای فراتر از خود جایزه برای شرکت‌کنندگان فراهم می‌کند.

البته باید ذکر کرد که این جایزه بستری را برای شرکت‌ها با علایق مشابه فراهم می‌کند تا در یک مجمع سالانه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این جنبه شبکه‌سازی، تبادل ایده‌ها و ایجاد همکاری‌های بالقوه را تسهیل می‌کند.

معیارهای ارزیابی جایزه MIKE

فرآیند ارزیابی جایزه جهانی MIKE در دو بخش انجام می‌شود که شامل عوامل پایداری (بخش A) و عملکرد نوآوری (بخش B). این تقسیم‌بندی نشان‌دهنده رویکرد جامع ارزیابی است که هم شیوه‌های بنیادین و هم نتایج ملموس نوآوری را در نظر می‌گیرد.

بخش A که ۸۰ درصد وزن کل ارزیابی را در جایزه جهانی MIKE به خود اختصاص می‌دهد، شامل هشت معیار پایداری شامل توانمندسازی کارکنان دانش‌محور برای نوآوری، رهبری استراتژیک، آینده‌نگر و تحول‌آفرین، تأمین انتظارات و نیازهای مشتریان و ذینفعان، توسعه شبکه‌ها و ارتباطات داخلی و خارجی، پرورش فرهنگ نوآوری سازمانی، سرمایه‌گذاری در محصولات/ خدمات/ راهکارهای دانش‌محور، اجرای شیوه‌ها و سیستم‌های دانش برای خلق دانش و پیاده‌سازی مفاهیم و فضاهای خلاقانه و مجازی برای ایجاد ارزش برای ذینفعان است.

بخش B که ۲۰ درصد برای جایزه جهانی MIKE را دارد، به شاخص‌های عملکرد نوآوری می‌پردازد. سازمان‌ها می‌توانند شاخص‌های مرتبط با بخش و اهداف خود را انتخاب کنند. این انعطاف‌پذیری نشان می‌دهد که یک رویکرد یکسان برای اندازه‌گیری عملکرد نوآوری در بخش‌های مختلف مؤثر نخواهد بود که توسعه محصولات/خدمات/مدل‌های کسب‌وکار جدید، سهم بازار / فروش محصولات جدید، ثبت اختراعات و مجوزها وحق امتیازها، درآمدها و سود وگردش مالی، رضایت مشتری و کارفرما و ذینفعان، جوایز و افتخارات، بهبود فرآیندها، فناوری یا کانال‌های توزیع و ایده‌های موجود در خطوط نوآوری از جمله این شاخص‌ها است.

فرآیند ارزیابی در دو مرحله انجام می‌شود. در مرحله اول، یک هیئت ۵ تا ۸ نفره از متخصصان پایگاه داده خبرگان MIKE، درخواست‌ها را به صورت آنلاین بررسی می‌کنند. سازمان‌هایی که میانگین امتیاز آن‌ها ۷۰ یا بالاتر باشد، به مرحله دوم راه پیدا می‌کنند.

در مرحله دوم، یک هیئت ۷ تا ۱۰ نفره از متخصصان، بررسی نهایی را به صورت آنلاین انجام می‌دهند. سازمان‌های منتخب، نیز نمایندگان خود را برای پاسخگویی به معیارهای نهایی و شرکت در جلسه پرسش و پاسخ با متخصصان به صورت آنلاین معرفی می‌کنند.. متخصصان نیز بر اساس عملکرد کلی سازمان در طول جلسه دفاعیه امتیاز می‌دهند و پیشنهادات بهینه‌سازی و بهبود را ارائه می‌کنند.

برتری فولادمبارکه در تمرکز بر فناوری و شرکت برگزیده ایریسا

امسال رویداد نهایی مدیریت سازمان‌های دانشی نوآور (KIMPACT 2025) در روزهای ۲۳ و ۲۴ اسفند ماه در شهر بانکوک تایلند برگزار و جایزه جهانی 2024 MIKE به شرکت فولاد مبارکه (Msc)، یکی از برجسته‌ترین شرکت‌های ایرانی، اهدا شد. این شرکت در این رویداد مقاله‌ای با عنوان «پیاده‌سازی و موفقیت نگاه دانش‌محور در تحقق چشم‌انداز و استراتژی‌های شرکت» ارائه کرد، باید توجه داشت که این شرکت از سال ۱۹۹۱ به طور پیوسته بر مدیریت دانش و نوآوری تمرکز داشته است. همچنین شرکت ایریسا، یکی دیگر از شرکت‌های زیرمجموعه فولاد مبارکه، امسال با قرار گرفتن در جمع ۲۰ شرکت برنده، جایزه MIKE 2024 به افتخارات گروه فولادمبارکه افزود.

عمده‌ترین دلایل انتخاب شرکت فولاد مبارکه برای دریافت جایزه MIKE، تمرکز مستمر بر مدیریت دانش، همسویی استراتژیک با اهداف تجاری، بهره‌گیری زودهنگام از ابزارهای مدیریت دانش، تکامل مداوم رویکرد مدیریت دانش، استراتژی‌های مدون دانش، سنجش عملکرد، توسعه ابتکارات کلیدی مدیریت دانش، برنامه‌ریزی استراتژیک، مزایای تجاری ملموس، ادغام دانش در گردش کار، رویکرد نوآوری باز، انطباق‌پذیری در شرایط بحرانی، تعهد به بهبود مستمر، تمرکز بر روندهای آینده، حمایت قوی رهبری و دریافت گواهینامه استانداردهای مدیریت دانش عنوان شده است.

همچنین شیوه‌های مدیریت دانش شرکت فولادمبارکه منجر به مزایای تجاری ملموسی از جمله افزایش درآمد حاصل از تولید محصولات با گریدهای ویژه، کاهش مصرف آب، کاهش مصرف انرژی، افزایش ارزش، افزایش تولید، صرفه‌جویی اقتصادی قابل توجه از طریق پروژه‌های بهبود شده است.