به گزارش ایراسین به نقل از ایسنا، با افزایش ناترازی برق و رشد بی‌سابقه مصرف، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به یکی از اولویت‌های اصلی دولت تبدیل شده است. در همین راستا، برنامه‌ریزی برای احداث ۴۲۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در کوتاه مدت و افزایش ظرفیت این بخش تا ۳۰ هزار مگاوات در افق بلندمدت، نشان‌دهنده عزم جدی دولت برای تقویت این حوزه است.

سرمایه‌گذاری در تجدیدپذیرها؛ گامی برای تأمین برق پایدار

مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل توانیر با اشاره به ضرورت سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی و بادی، تأکید کرد که این بخش می‌تواند نقشی کلیدی در جبران ناترازی برق کشور ایفا کند. همه مردم، از صاحبان منازل مسکونی گرفته تا صنایع بزرگ، می‌توانند در این حوزه مشارکت داشته باشند.

وی همچنین با اشاره به اینکه ۲۵ درصد از مشترکان برق بیش از الگوی مصرف برق مصرف می‌کنند، پیشنهاد داد که این گروه به استفاده از پنل‌های خورشیدی روی آورند. این پیشنهاد در شرایطی مطرح می‌شود که میزان رشد مصرف برق در سال گذشته به ۶۴۰۰ مگاوات رسید، رقمی که ضرورت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را دوچندان می‌کند.

رشد ظرفیت تجدیدپذیرها؛ سرعتی که باید حفظ شود

بر اساس اعلام وزیر نیرو، در هفت ماه گذشته ماهانه به طور میانگین ۵۷ مگاوات به ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر کشور افزوده شده است. این رقم در مقایسه با سال‌های گذشته، جهشی قابل توجه محسوب می‌شود. در این مدت، ۴۰۰ مگاوات ظرفیت جدید وارد مدار شده که معادل یک‌سوم کل توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر در تمام سال‌های گذشته است.

وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای افزایش ظرفیت تجدیدپذیرها تا ۵۰۰۰ مگاوات در تابستان ۱۴۰۴، اعلام کرد که آزادسازی نرخ برق تجدیدپذیر و تسهیل فرایند معامله آن در بورس انرژی، از جمله اقدامات دولت برای جذب سرمایه‌گذاری در این بخش است.

در همین راستا، توانیر اعلام کرده است که تاکنون ۱۱۲۳ ساختگاه مناسب برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی شناسایی شده که مجموع ظرفیت آن‌ها به ۳۸۶۵ مگاوات می‌رسد. این ساختگاه‌ها عمدتاً برای احداث نیروگاه‌های سه مگاواتی در نظر گرفته شده‌اند، واگذاری این زمین‌ها به سرمایه‌گذاران از سوی سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق (ساتبا) در حال انجام است.

پیش‌بینی می‌شود که تا تابستان، تعداد این ساختگاه‌ها به ۲۰۰۰ مورد افزایش یابد. این زمین‌ها عمدتاً از منابع طبیعی تأمین شده و برای احداث یک مگاوات نیروگاه خورشیدی، حدود ۱.۲ تا ۱.۵ هکتار زمین نیاز است که برای یک نیروگاه سه مگاواتی این مقدار به چهار تا ۴.۵ هکتار می‌رسد.

توسعه نیروگاه‌های خورشیدی یکی از راهکارهای کم‌هزینه و سریع برای افزایش ظرفیت تولید برق است چرا که احداث یک نیروگاه سه مگاواتی تنها حدود چهار ماه زمان می‌برد.

مشوق‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی

بر اساس اعلام توانیر، ساتبا برق تولیدی نیروگاه‌های خورشیدی را با قیمت ۲,۲۰۰ تومان به ازای هر کیلووات‌ساعت خریداری می‌کند و این نرخ احتمالاً در ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر، امکان فروش برق این نیروگاه‌ها در بورس انرژی نیز وجود دارد که متوسط قیمت آن حدود ۴,۰۰۰ تومان به ازای هر کیلووات‌ساعت است.

در این مدت اقبال سرمایه‌گذاران خصوصی و هلدینگ‌های بزرگ برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی در ظرفیت‌های ۱۰۰ تا بیش از ۱۰۰۰ مگاوات نیز افرایش یافته و ظرفیت پیش‌بینی‌شده برای توسعه تجدیدپذیرها تا پایان دولت چهاردهم شامل ۲۵ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی و ۵ هزار مگاوات نیروگاه بادی است.

مزایای زیست‌محیطی انرژی‌های تجدیدپذیر

افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر علاوه بر کاهش فشار بر شبکه برق، تأثیرات زیست‌محیطی مثبتی نیز به همراه دارد. تاکنون استفاده از ۱۵۶۱.۶۶ مگاوات انرژی تجدیدپذیر باعث جلوگیری از انتشار ۱۰۶ هزار تن گازهای گلخانه‌ای و ۵۹ هزار تن آلاینده‌های محلی شده است. همچنین، این میزان تولید برق از منابع پاک، موجب صرفه‌جویی ۴۲ میلیون لیتر آب و جلوگیری از مصرف ۵۱ میلیون مترمکعب گاز طبیعی شده است.

با وجود پیشرفت‌های اخیر، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر همچنان با چالش‌هایی مانند تأمین مالی، دسترسی به زمین و تسریع در فرآیندهای مجوزدهی مواجه است. برای رفع این موانع، دولت چهاردهم اقدام به تشکیل شورای انرژی‌های تجدیدپذیر کرده است تا مسیر توسعه این صنعت هموارتر شود.

در نهایت، به نظر می‌رسد که در سایه حمایت‌های دولت و مشارکت بخش خصوصی، انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توانند نقش کلیدی در تأمین برق پایدار و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی ایفا کنند. با اجرای برنامه‌های اعلام‌شده، می‌توان انتظار داشت که سهم تجدیدپذیرها در سبد تولید برق کشور طی سال‌های آینده به شکل قابل توجهی افزایش یابد.