پایگاه خبری تحلیلی ایراسین - صنعت معدن که به پیچیدگی‌ها و چالش‌های عملیاتی‌اش معروف است، برای اطمینان از ایمنی نیروی کار و بهره‌وری موثرِ تجهیزات سنگین به کنترل‌های سخت‌گیرانه‌ای نیاز دارد. تجهیزات معدن از کامیون‌ها و مته‌ها، تسمه نقاله‌ها و سنگ شکن‌ها، به دلیل استفاده پیوسته در معرض استهلاک است. بازرسی‌های انسانی سنتی از فرآیندهای استاندارد این صنعت، زمان‌بر و مستعد خطاهای انسانی است. افزون بر اینها، امکان ارائه فوری ارزیابی‌ها در این شیوه نیز محدود است. کارشناسان می‌گویند هوش مصنوعی با افزایش بازرسی‌های ایمنی در عملیات استخراج معدن تغییردهنده معادلات این حوزه خواهد بود.

هوش مصنوعی شیوه انجام بازرسی‌های ایمنی معادن را تغییر می‌دهد و این امکان را برای اپراتورها فراهم می‌کند که نه تنها فرایندهای بازرسی را بهینه کنند، بلکه میزان دقت و ایمنی را نیز بهبود بخشند. در ادامه نگاهی می‌اندازیم به روش‌های بکارگیری هوش‌مصنوعی در ایمنی استخراج معدن که نویدبخش تحولی بزرگ در بالا بردن ایمنی عملیات معدنی است.

تجزیه و تحلیل تصاویر و عیب یابی

فناوری تشخیص تصویر مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند با تجزیه و تحلیل تصاویرِ با وضوح بالایی که از تجهیزات معدنی مانند کامیون‌ها، بیل‌های مکانیکی و مته‌ها ارائه می‌شوند به شناسایی تَرک‌ها، خوردگی‌ها، نشتی‌ها و دیگر نقص‌های مکانیکی بپردازد، یعنی همان مواردی که ممکن است از دید بازرسان انسانی پنهان بمانند. این فناوری دقت و استمرار بازرسی‌ها را افزایش می‌دهد، بویژه در محیط‌های ناهموار و خطرناک که انجام بازرسی‌های انسانی پی‌درپی دشوار است.

تعمیر و نگهداری پیش‌بینی‌کننده و مدیریت ریسک

هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده از بازرسی‌های قبلی تجهیزات می‌تواند پیش‌بینی کند که قطعات ماشین‌آلات احتمال دارد چه زمانی خراب شوند. این شیوه تعمیر و نگهداری پیش‌بینی‌کننده، میزان از کارافتادگی‌های پیش بینی نشده تجهیزات را کاهش می‌دهد و تضمین می‌کند که تجهیزات معدنی حیاتی بخوبی کار کنند. این راهکار همچنین به شرکت‌ها اجازه می‌دهد پیش از وقوع یک خرابی بزرگ، برای تعمیرات برنامه‌ریزی کنند و ایمنی و بهره‌وری کلی معدن را افزایش دهند.

این موضوع از زاویه مدیریت ریسک هم اهمیت دارد، هوش مصنوعی با تحلیل عوامل مختلفی مانند الگوهای استفاده از تجهیزات، سن، فرسودگی و شرایط عملیاتی، میزان ریسک را برای هر یک از ماشین‌آلات تعیین می‌کند. این ارزیابی کمک می‌کند اقدامات تعمیر و نگهداری در نظر گرفته شده برای تجهیزات آسیب‌پذیرتر اولویت‌بندی شوند و منابع طوری تخصیص یابند که ایمنی محیط کار حفظ شود.

نظارت بلادرنگ

فناوری هوش مصنوعی می‌تواند با حس‌گرهای اینترنت اشیا که روی تجهیزات استخراج معادن نصب شده‌اند یکپارچه شود تا برای شاخص‌های عملکرد¬ مختلف، مانند دمای موتور، فشار هیدرولیک و بار ماشین، داده‌های لحظه‌ای فراهم کند. هوش مصنوعی با تحلیل این داده‌ها و درنتیجه شناسایی زودهنگام نقص‌های عملکردی از بروز خرابی‌ها و حوادثی که ممکن است ایمنی کارگران را تهدید کنند جلوگیری می‌کند.

گزارش‌دهی خودکار و مدیریت انطباق

هوش مصنوعی می‌تواند گزارش‌های خودکار و دقیقی از بازرسی‌ها ارائه کند، این گزارش‌ها شامل تصاویر، نقص‌های شناسایی شده، اقدامات اصلاحی پیشنهادی و ملاحظاتی در مورد انطباق با استانداردها هستند. این کار نه¬تنها در زمان صرفه‌جویی می‌کند بلکه خطر بروز خطاهای انسانی در ارائه سندها را از بین می‌برد و اطمینان می‌دهد که پروتکل‌های ایمنی بدرستی پیگیری و دنبال می‌شوند.

عملیات استخراج معدن باید از مقررات ایمنی سختگیرانه و استانداردهای صنعت مانند MSHA و ISO پیروی کند. هوش مصنوعی به خودکارسازی بررسی‌های انطباق کمک می‌کند، گزارش‌های جامع و آماده بازرسی ارائه می‌کند و اطمینان می‌دهد که تجهیزات معدنی-تان با تمام استانداردهای ایمنی مطابقت دارند، بدون اینکه نیاز به بررسی عوامل انسانی باشد.

۱. افزایش ایمنی

هوش مصنوعی با شناسایی زودهنگام نقص‌های احتمالی تجهیزات، به کاهش خطر حوادثی کمک می‌کند که می‌توانند جان معدنچیان را به خطر بیندازند و باعث تأخیرهای عملیاتی پرهزینه شوند. اتخاذ این رویکرد پیش‌بینی‌کننده در مورد ایمنی تضمین می‌کند که هرگونه نقص در ماشین¬آلات به سرعت برطرف و امنیت کارگران در محیط‌های خطرناک حفظ شود.

۲. افزایش کارایی

خودکار شدن جمع‌آوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل و گزارش‌دهی، فرایند بازرسی را آسان‌تر می‌کند و باعث می‌شود اپراتورها و کارکنان بخش ایمنی روی وظایف حیاتی دیگر تمرکز کنند. با استفاده از هوش مصنوعی، سطوح ایمنی بهینه در عملیات استخراج معدن حفظ می‌شود و همزمان، کارایی عملیاتی افزایش می¬یابد.

۳. بهبود تصمیم‌گیری ها

هوش مصنوعی با ارائه بینش‌های آنی و تحلیل‌های پیش‌بینی‌کننده کمک می‌کند تصمیمات آگاهانه‌تری برای تعمیر و نگهداری تجهیزات و پروتکل‌های ایمنی اتخاذ شود. اپراتورهای معدن می‌توانند در برنامه ریزی برای تعمیرات یا تعویض‌ها، به داده‌های هوش مصنوعی تکیه کنند و به این ترتیب زمان توقف کار را کاهش و طول عمر تجهیزات را افزایش دهند.

۴. انطباق بهتر

اطمینان از انطباق با مقررات ایمنی استخراج معدن، کاری زمان‌بر است اما هوش مصنوعی با خودکارسازی بررسی‌ها و ارائه گزارش‌هایی که به راحتی می‌توانیم آنها را در اختیار نهادهای نظارتی بگذاریم، فرایند بازرسی را آسان‌تر می‌کند. این امر مسئولیت اداری مدیران ایمنی را کاهش می‌دهد و در عین حال مطابقت ماشین آلات با استانداردهای لازم را تضمین می¬کند.

۵. کاهش هزینه‌ها

با کاهش زمان توقف کار، به حداقل رساندن ریسک حوادث و بهینه‌سازی برنامه‌های تعمیر و نگهداری، می‌توانیم در هزینه‌های عملیات معدن صرفه‌جویی‌هایی قابل توجهی کنیم. بازرسی‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، از تعمیرات پرهزینه، تعویض تجهیزات و جریمه‌های نظارتی جلوگیری می‌کند.

سید مهدی حسینی

مدیر ارشد صنعت هوشمند فناپ زیرساخت