هشتـمین نمایشگاه بین‌المللی «صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب اصفهان» از ۲۱ تا ۲۴ آذرماه سال جاری در محل دائمی نمایشگاه‌های استان اصفهان باهدف معرفی تولیدات، خدمات و محصولات مرتبط با صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب و همچنین ارائۀ دستاوردهای علمی در جهت کمک به بهینه‌سازی مصرف آب و فناوری‌های نوین تصفیۀ آب و فاضلاب برگزار شد و مدیران و مسئولان حوزۀ انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه ضمن حضور در غرفۀ این شرکت در این نمایشگاه، آخرین دستاوردهای فولاد مبارکه درزمینۀ روش‌های تصفیه و بازچرخانی آب در سیکل تولید را با بازدیدکنندگان نمایشگاه و سایر صاحبان صنایع به اشتراک گذاشتند.

به گزارش خبرنگار فولاد، در همین خصوص جواد نیلی، مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه در مصاحبه با خبرنگاران حاضر در نمایشگاه به سؤالات ایشان این‌گونه پاسخ داد:

هدف فولاد مبارکه از حضور در این نمایشگاه چیست؟

با توجه به اهمیت آب در زندگی و صنعت، شرکت فولاد مبارکه از هر فرصتی استفاده می‌کند تا با استفاده از خرد جمعی، دانش خود را ارتقاء دهد. درعین‌حال این شرکت در راستای مسئولیت‌های اجتماعی خود تلاش می‌کند تا تجارب خود را به دیگران منتقل کند. فولاد مبارکه به دلیل فرایندهای بزرگ خود، تعداد زیادی تصفیه‌خانه‌های آب در مجموعۀ خود دارد؛ بنابراین برای ارتقای آن‌ها نیاز است که با فنّاوری روز بیشتر آشنا شود.

اساساً نقش آب در فولاد مبارکه چیست؟ میزان مصرف و تولید آب چقدر است؟

هم‌زمان با آغاز بهره‌برداری فولاد مبارکه، بنا بر توافق و قرارداد منعقدشده با وزارت نیرو مقررشده بود که فولاد مبارکه بتواند به ازای تولید ۴/۲ میلیون تن فولاد، چهل میلیون مترمکعب آب برداشت کند. بااین‌حال خوشبختانه با توجه به سیستم‌ها و فرایندهای بسیار خوب تصفیه و بازچرخانی آب در فولاد مبارکه، هیچ‌گاه این میزان آب برداشت نشد؛ تا آنجا که در حال حاضر که تولید فولاد مبارکه با رشد سه برابری به بیش از
۷ میلیون تن رسیده است، حدود ۶۸ درصد صرفه‌جویی آب داشته‌ایم و این میزان به ازای هر تن تولید فولاد به حدود ۴ مترمکعب آب کاهش‌یافته است. این رقم کمترین میزان مصرف آب در مقایسه با سایر رقبای جهانی است؛ ضمن اینکه تولید نیز افزایش‌یافته است.

چه روش‌هایی برای مصرف بهینۀ آب در شرکت در نظر گرفته‌شده است؟

ازآنجاکه آب جایگزین ندارد، از همان زمان آغاز به کار فولاد مبارکه، نصب تصفیه‌خانه‌ها و استفادۀ بهینۀ آب مدنظر بوده است؛ چراکه آب در چرخۀ فولاد ازجمله در خنک کاری تجهیزات اهمیت اساسی دارد. مشابه انرژی و مواد اولیه، بدون آب عملاً تولید فولاد غیرممکن خواهد بود. ازاین‌رو با هر اقدامی تلاش خواهیم کرد تا درراه مصرف بهینه و بازچرخانی آب در سیکل تولید گام برداریم. به همین منظور همواره اصلاح فرایندهای تولید و استفاده از فنّاوری جدید، ازجمله خنک‌سازی خشک مدنظر قرارگرفته است. عمده‌ترین راهکار کاهش مصرف آب در تصفیۀ مجدد آن است. آبی که در چرخۀ تولید استفاده و به پساب تبدیل می‌شود، مجدداً با فناوری‌های بسیار پیشرفته تصفیه و به چرخه بازمی‌گردد.

تصفیۀ این آب‌ها تا چه حد است؟ آیا می‌توان از آن در مصارف دیگر ازجمله در فضای سبز استفاده کرد؟

بله. با اقدامات انجام‌شده بر روی پساب‌ها در تصفیه‌خانه‌های فولاد مبارکه، شرایطی فراهم‌شده که بتوان از همین پساب‌ها برای آبیاری ۱۶۰۰ هکتار فضای سبز گسترده شده در شرکت استفاده کرد.

ولی مهم‌تر از فرایند آب فضای سبز، آب صنعت هست که کیفیت آن باید به‌مراتب بالاتر از آب موردنیاز برای فضای سبز باشد. آبی که حتی کیفی‌تر از آب شرب است؛ چون میزان سختی آب و هدایت الکتریکی آن باید پایین باشد. این اقدامات در فولاد مبارکه انجام و موجب شده از پساب‌های صنعتی، آب صنعتی برای چرخۀ تولید بسازیم.

دستاوردهای فولاد مبارکه در حوزۀ شرکت است یا اقدامات بیرونی هم داشته؟

فولاد مبارکه اولین شرکتی بود که در راستای مسئولیت‌های اجتماعی خود در مسیر استفاده از پساب‌های شهری در چرخۀ تولید خود گام برداشت. ممکن است شرکت‌های دیگر نیز اقدامات مشابهی انجام داده باشند، اما در این احجام، فولاد مبارکه در اقدامی بی‌نظیر با همکاری سازمان‌های مربوطه برای جمع‌آوری و تصفیۀ پساب‌های ۹ شهر از شهرستان‌های هم‌جوار سرمایه‌گذاری کرد. در این راه فولاد مبارکه دو هدف عمده، یعنی کمک به بهبود شرایط زیست‌محیطی و استفاده از پساب‌های شهری در چرخۀ صنعت و تأمین بخشی از آب موردنیاز خطوط تولید خود را دنبال کرده است. این کار از سال ۱۳۹۱ آغازشده و اکنون با ۸۰ درصد پیشرفت به مراحل پایانی خود نزدیک شده است و احتمالاً در سال ۹۷ به پایان خواهد رسید.
به بار نشستن این پروژۀ ملی علاوه بر بهبود شرایط زیست‌محیطی و پیشگیری از سرریز شدن پساب‌های شهری به رودخانه، باعث می‌شود به همین میزان از رودخانه کمتر برداشت کنیم.

در این زمینه چقدر سرمایه‌گذاری کرده‌اید؟

جمعاً با سرمایه‌گذاری‌هایی که در داخل و خارج از شرکت برای نصب شبکه و ایجاد تصفیه‌خانه‌ها انجام‌شده، ۳۵۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری صورت گرفته است.

آیا در این نمایشگاه سایر شرکت‌ها از تجارب فولاد مبارکه استفاده کردند؟

یکی از اهداف حضور ما در این نمایشگاه اطلاع‌رسانی است. همکاران ما در نمایشگاه حضور دارند تا اقدامات فولاد مبارکه را به‌عنوان شرکتی بزرگ و پیشگام در این عرصه اطلاع‌رسانی کنند.

درعین‌حال، فولاد مبارکه با حضور در این نمایشگاه تلاش کرد تا به مسئولیت‌های اجتماعی خود بیش‌ازپیش عمل کند؛ نه‌فقط از دیدگاه کاهش مصرف آب، بلکه از دید کمک به فرایند دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی. به خاطر داشته باشیم که یکی از اهداف بزرگ این نمایشگاه، مشخص شدن ظرفیت‌های شرکت‌های داخلی برای فرایند تصفیۀ آب و پساب است. شرکت‌ها در این نمایشگاه علاوه بر اینکه اطلاعات خود را در اختیار شرکت‌های مشابه قرار می‌دهند، از ظرفیت‌های پیمانکاران، سازندگان و تولیدکنندگان داخلی حداکثر استفاده را می‌برند و نیازهای خود را برای ارتقای شرایط فعلی خود برطرف می‌کنند. این امر به فرایند تولید بهتر تجهیزات داخل کشور و استفاده از تجهیزات بومی در صنایع آب و پساب کمک ارزنده‌ای می‌کند.

گفتنی است در هشتمین نمایشگاه بین‌المللی «صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب اصفهان» ۳۷ شرکت فعال و معتبر از استان‌های تهران، اصفهان، البرز، قزوین، فارس، اهواز، ارومیه حضور داشتند.