به گزارش خبرنگار ایراسین، صبح یکشنبه پنجم دی‌ماه سمینار تخصصی چالش گاز در زنجیره فولاد با حضور مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه، معاونین و مسئولان وزارت صمت، نیرو، نفت، انجمن فولاد، شرکت ملی گاز و مدیران عامل شرکت‌های فولادی و معدنی آغاز شد.

بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در آغاز سمینار تخصصی چالش گاز در زنجیره فولاد، ضمن خیرمقدم به حضار، اظهار کرد: محدودیت تامین گاز باعث شد به رغم محدودیت‌های کرونا از مسئولان شرکت گاز ایران و وزارت نفت برای برگزاری سمینار چالش گاز دعوت کنیم تا به طرح موضوع بپردازیم.

وی با تاکید بر اینکه چالش گاز در زنجیره فولاد در کوتاه‌مدت قابل حل نیست، ادامه داد: صنایع فولادی این آمادگی را دارند که چنانچه فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری در میادین گازی به علت کسری بودجه محقق نشده است، در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند.

سبحانی با اشاره به تحقق چشم‌انداز تولید ۵۵ میلیون تن فولاد و حفظ جایگاه دهم فولاد دنیا با رفع محدودیت تامین انرژی، تصریح کرد: متاسفانه صنایع فولادی در فصل تابستان با چالش تامین برق مواجه شدند و در فصل سرما هم محدودیت تامین گاز منجر به کاهش تولید در صنایع فولادی شده است.

وی با بیان اینکه روزانه بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب گاز در کشور مصرف می‌شود، گفت: سهم صنایع فولادی از مصرف روزانه گاز بالغ بر ۳۰ میلیون مترمکعب است که کمتر از ۵ درصد مصرف روزانه کشور خواهد بود اما متاسفانه محدودیت‌ها در این بخش اعمال می‌شود که شاید هنوز اهمیت تولید صنایع فولادی در اقتصاد و تولید کشور تبیین نشده است.

رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تاکید کرد: محدودیت گاز در شرکت فولادمبارکه به عنوان بزرگترین واحد صنعتی کشور باعث افت تولید می‌شود و صنایع پایین‌دستی نظیر خودروسازی، لوازم خانگی و سایر صنایع وابسته اعم از پتروشیمی و... را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

وی بیان کرد: دو واحد فولادسازی کشور اعم از ذوب‌آهن اصفهان و فولاد زرند برای تولید فولاد به گاز وابسته نیستند که سهم ۴ میلیون تن از تولید ۳۳ میلیون تنی فولاد کشور را دارند. از سوی دیگر ماده اولیه واحدهای فولادسازی قوس الکتریکی، آهن اسفنجی است که برای تولید به گاز وابستگی دارد و محدودیت گاز دومینو وار منجر به کاهش تولید فولاد در کشور شده است.

سبحانی با اشاره به اینکه کاهش محدودیت تامین گاز به ۸۰ درصد به معنای تعطیلی واحد فولادسازی است، گفت: این شیوه اعمال محدودیت گاز به ۷۰ یا ۸۰ درصد به معنای توقف کامل فرایند تولید در واحد فولادسازی است. در صورتی‌که می‌توان به صورت استانی و منطقه‌ای، محدودیت را اعمال کرد اگرچه باز هم اعلام آمادگی می‌کنیم که صنایع فولادی آماده هرگونه سرمایه گذاری در پروژه های گازی هستند.

به ظرفیت ۵۵ میلیون تن می‌رسیم اما تولید نه

وی در بخش دوم سخنان خود در این سمینار اظهار کرد: تقریبا ده سال است که افق ۱۴۰۴ تعریف شده است و در هر همایشی به این اشاره می شود که به ۵۵ میلیون تن می‌رسیم یا نه و من می‌گویم به ایجاد ظرفیت می‌رسیم اما به تولید نه.

بهرام سبحانی افزود: در حال حاضر ایران با ۳۰ میلیون تن تولید فولاد در سال ۲۰۲۰ در جایگاه دهم قرار دارد که چین نزدیک ۵۴ درصد تولید را دارد. ۳۰ میلیون تن تولید یعنی حدود ۱۸ میلیارد دلار ارزش کالا.

وی ادامه سخنان خود به شیوه تولید فولاد اختصاص داد و گفت: برای فولاد آهن باید دو مرحله انجام شود، در روش احیای مستقیم اکسیژن از سنگ آهن گرفته می‌شود. مصرف گاز نه سوخت است که بتوانیم جایگزین کنیم و نه خوراک است مانند پتروشیمی بنابراین جایگزین ندارد.

رییس انجمن تولید کنندگان فولاد تصریح کرد: در روش دوم سنگ آهن از بالای کوره بلند شارژ می شود و ذغال سنگ در واحد کک سازی تبدیل به کک می‌شود و کک را به عنوان احیا کننده و عامل ایجاد حرارت استفاده می کنیم. در این فرایند نه تنها هیچ گاز و برقی مصرف نمی شود بلکه انرژی تولید می کند و از آن انرژی استفاده می شود.

سبحانی ادامه داد: در جهان ۷۵ درصد تولید به روش کوره بلند و ۲۵ درصد به روش کوره الکتریکی است. در ایران ۷۶ درصد قوس داریم و استفاده از آهن اسفنجی و فقط ۲۴ درصد کوره بلند داریم. به علت داشتن مزیتن نسبی گاز این زیرساخت ها را ایجاد کرده ایم. اگر دنیا به سمت کوره بلند رفته به این خاطر است که گاز برای آنها مزیت نبوده است.

رییس انجمن تولید کنندگان فولاد ادامه داد: برای هر تن فولاد تا تولید شمش به ازای ۴۰۰ متر مکعب به ازای هر تن مصرف گاز طبیعی داریم و برای تولید ۳۰ میلیون تن فولاد در سال رقمی حدود ۱۲ میلیارد متر مکعب مصرف گاز داریم که روزانه ۳۲ میلیون متر مکعب می‌شود. سه میلیون تن مصرف روزانه در واحد های نورد داریم که مجموعا می شود ۳۵ میلیون متر مکعب در روز و این می شود کمتر از ۵ درصد.

سبحانی با اشاره به اینکه در آب هم همین روند را داریم، گفت: ۹۲درصد آب در کشاورزی است و اگر ۱۰ درصد در آن بخش صرفه جویی شود آب کل صنعت ایران تامین می شود.

وی تصریح کرد: تبعات این قطعی گاز به طور زنجیره وار تاثیر می گذارد. یک میلیون واحد مسکونی در سال نیاز به فولاد دارد و اگر فولاد نرسد اثر بر قیمت می گذارد همینطور ورقی که برای صنعت خورد، لوله و پروفیل و لوازم خانگی انجام می شود. نهایتا بر زیرساخت ها اثر می گذارد. اثر قطعی گاز در فولاد یک ماه طول می کشد و بسیار سنگین است.

رییس انجمن تولید کنندگان فولاد افزود: برنامه ریزی شود تا در محدودیت های گازی، تا جایی که می شود کمترین اولویت را به صنعت فولاد دهید و تا جایی که می شود مصرف خانگی کاهش یابد.

سبحانی بیان کرد: با چه راهکاری در کوتاه مدت و بلند مدت می شود این مصرف را تعدیل کرد. اگر بخواهیم به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد برسیم باید به منابع دقت شود. حیف است که منابع را بر زمین بریزیم و بهره نبریم چون گاز یا برق نداریم.