به گزارش ایراسین، همایش "هفتمین دوره جایزه ملی مدیریت انرژی" یکم تیرماه با حضور مسئولین، مدیران ارشد و متخصصان حوزه انرژی در مرکز همایش‌های سازمان مدیریت صنعتی برگزار و از برگزیدگان با اهدای تندیس‌های نقره‌ای و برنزی تجلیل شد.

بنا به این گزارش، پتروشیمی نوری در بخش فرایندهای انرژی‌بر و در بازه امتیازی ۹۰۰ تا ۹۵۰ موفق به کسب تندیس طلایی دو ستاره شد.

در همین بخش پتروشیمی زاگرس و شرکت نفت پارس در بازه امتیازی ۸۰۰ تا ۸۵۰ حائز دریافت تندیس نقره ای سه ستاره شدند.

شرکت نفت بهران، مجتمع فولاد خراسان و شرکت کشت و صنعت نیشکر دهخدا در همین بخش دربازه امتیازی ۷۰۰ تا ۸۵۰ تندیس نقره ای دوستاره دریافت کردند.

شرکت صنایع چوب خزر کاسپین نیز موفق به دریافت تندیس برنزی دو ستاره شد.

در بخش ساختمان‏های غیر مسکونی اداری، شهرداری مشهد در بازه امتیازی ۶۰۰ تا ۶۵۰ تندیس برنزی دو ستاره و شرکت گاز استان تهران، شرکت گاز استان هرمزگان و شرکت گاز استان گیلان و شرکت گاز استان سیستان و بلوچستان در بازه امتیازی ۵۵۰ تا ۶۰۰ تندیس برنزی تک ستاره دریافت کردند.

در بخش پروژه‏های صرفه‏ جویی انرژی، شرکت نفت پارس و مجتمع گاز پارس جنوبی - پالایشگاه نهم تندیس نقره ای سه ستاره، مجتمع گاز پارس جنوبی - پالایشگاه ششم تندیس نقره ای تک ستاره، شرکت پالایش گاز شهید هاشمی‏ نژاد و مجتمع گاز پارس جنوبی - پالایشگاه پنجم تندیس برنزی سه ستاره، مجتمع گاز پارس جنوبی - پالایشگاه هفتم تندیس برنزی دو ستاره و مجتمع گاز پارس جنوبی - پالایشگاه هشتم و پالایشگاه دوم، شرکت پالایش گاز سرخون و قشم، شرکت پالایش گاز فجر جم و شرکت پالایش گاز ایلام تندیس برنزی تک ستاره دریافت کردند.

حرکت کشورها به سوی انرژی های نوپدید

ابوالفضل کیانی بختیاری مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در این سخنرانی ضمن برشمردن سابقه سازمان مدیریت صنعتی در نظام‏ های رتبه‏ بندی و برگزاری جوایز از صد شرکت برتر، تعالی سازمانی، نماد اعتماد الکترونیک، شرکت های طراحی و مونتاژ آسانسور و شرکت های مهندسی، تدارکات و ساخت و جایزه مدیریت انرژی نام برد.

وی خاطرنشان کرد نظام‏های رتبه‏بندی و جوایز، عامل محرک در افزایش قابلیت رقابت پذیری، افزایش سودآوری با تکیه بر توانمندی داخلی، افرایش بهره وری و جلوگیری از اتلاف ها، ارتقای توانمندسازی و حرکت به سوی توسعه هستند.

به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی، جایزه ملی مدیریت انرژی مروج افزایش سودآوری از طریق افزایش بهره‌وری منابع انرژی است و سازمان مدیریت صنعتی به عنوان مجری برگزاری جایزه ملی مدیریت انرژی بر اساس تفاهم‏نامه فی‏مابین سازمان مدیریت صنعتی، سازمان ملی استاندارد ایران، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، شرکت بهینه سازی مصرف سوخت، سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهروری انرژی برق (ساتبا) این مهم را به عهده دارد.

کیانی بختیاری درخصوص اهمیت و ضرورت مدیریت انرژی اظهارداشت: انرژی عنصر اصلی تولید است. تولید انرژی با راندمان بالا و قیمت کمتر عامل توسعه پایدار است. اقتصاد پایدار باعث افزایش تولیدات با صرفه اقتصادی است. همچنین امنیت سیاسی و اقتصادی ایجاد موازنه در قدرت بوده و محدودیت‏های اکو انرژی (منابع مهم زیست محیطی، انرژی‌های فسیلی و تجدیدپذیر) باید مورد توجه قرار بگیرند. افزایش نگرانی‌ها درباره تبعات تغییرات آب و هوایی و آلودگی هوا و اتخاذ سیاست‌های ارتقاء بهره‌ وری انرژی و کاهش انتشار گازهای آلاینده مطابق روند جهانی نیز از دیگر نکات حائز اهمیت در این حوزه اند.

کیانی در ادامه به روند های نوپدید در صنعت انرژی پرداخت و در خصوص انرژی های تجدید پذیر، انقلاب چهارم صنعتی و شبکه‌های هوشمند انرژی شامل حوزه های اینترنت اشیا، چاپ سه بعدی، بلاک چین، داده های عظیم، ربوتیک و مکاترونیک، رایانش ابری، هوش مصنوعی، فناوری های پوشیدنی و قابل کاشت، واقعیت افزوده توضیحاتی ارائه کرد.

وی افزود مدیریت تولید، توزیع و مصرف آب، برق و منابع انرژی از طریق فناوری های قابل استفاده در حوزه مصرف انرژی در صنعت از جمله اینترنت اشیا، زنجیره بلوکی، مدیریت شبکه و کلان داده و تحلیل داده و غیره امکان پذیر می شود.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در خصوص اثر پلتفرم ها بر افزایش بهره وری گفت: در پلتفرم ها با استفاده از ابزارهای پردازش اطلاعات و هوش مصنوعی بطور مستمر کلیه منابع سازمان یا شرکت مورد پایش، اندازه گیری و بهبود مستمر قرار گرفته و چرخه بهبود مستمر بهره‌وری ایجاد می شود.

کیانی در ادامه به خدمات قابل ارائه در واحدهای صنعتی هوشمند پرداخت و در در این خصوص مدیریت منابع انرژی، امنیت و ایمنی، مدیریت نیروی کار، مدیریت لجستیک، مراقبت های امنیتی، مدیریت پسماند، مراقبت های زیست محیطی و مدیریت فضای سبز را برشمرد.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی ضمن تشریح اپراتور واحد هوشمند صنعتی و سیستم هوشمند مدیریت انرژی از سامانه هوشمند مدیریت شبکه آب واحد صنعتی مدیریت منابع آب ( رودخانه ، چاه و شبکه توزیع آب شهری)، مدیریت کیفیت آب ( ورودی از مخازن ذخیره، ورودی و خروجی به ایستگاه بازیافت)، نظارت و کنترل بر سطح و کیفیت انواع مخازن آب ( آشامیدنی و بهداشتی، تولید، سرمایش و گرمایش، آبیاری ، اطفای حریق و موارد دیگر)، مدیریت شبکه توزیع شهرک، نظارت و کنترل بر میزان مصرف آب در هر بخش ، مدیریت شبکه فاضلاب و تصفیه خانه ها ، استخراج الگوها و پیش بینی روند مصرف ، مدیریت تقاضا و بکارگیری فناوری های نو در مصرف آب ( مانند تولید همزمان آب مورد نیاز گرمایش و سرمایش از فرایند تولید الکتریسته) نام برد.

وی راهکار هوشمند پایش آنلاین پارامترهای زیست محیطی را در نظارت بر میزان آلودگی هوا (ذرات فیزیکی و شیمیایی ) پایش آنلاین میزان آلودگی خاک، مدیریت و کنترل بر میزان نویز موجود در محیط، حرارت ایجاد شده در شهرک ها، نظرت بر کیفیت عوامل زیست محیطی و فضای سبز محوطه ساختمان (آبیاری هوشمند) خواند.

کیانی بختیاری گفت: بهینه سازی سامانه های تهویه و کیفیت هوا شامل نظارت بر دمای داخلی/ خارجی، نظارت بر رطوبت داخلی / خارجی، نظارت بر وجود گازهای خطرناک ، سیستم سرمایش و گرمایش هوشمند و نظارت بر جریان هوای مطلوب است که منجر به صرفه جویی در مصرف انرژی، کنترل کیفیت هوا، کنترل مناطق خاص، کنترل مناطق چندگانه (انبار ، دیتاسنتر، ساختمان ها، تجهیزات تامین نیرو) ، ترتیب گذاری سیستم تهویه و افزایش عمر دارائی ها می شود.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی افزود: کارکرد سیستم یکپارچه روشنایی هوشمند در قابلیت اجرا در محیط بیرونی و درونی، نمایش خرابی ها، ثبت آلارم های مختلف، قابلیت برنامه ریزی زمانی، یکپارچگی با سیستم های امنیتی و تنظیم میزان نور متناسب با شرایط و مناطق محیطی متخلف است و منجر به مصرف بهینه انرژی، امنیت و روشنایی هوشمند می شود.

کیانی از دیگر موارد مراقبت های زیستی به مدیریت کارآمد شبکه پساب و پسماند های صنعتی، مدیریت هوشمند پارکینگ ها (عمومی / اختصاصی پرداخت.

وی ضمن شرح سامانه امنیتی هوشمند و یکپارچه اظهار داشت: امنیت فیزیکی شامل سیستم کنترل دسترسی بر اساس برنامه از پیش تعیین شده، برنامه دسترسی به هر بخش ( ورودی شهرک، انبار، مخازن و غیره)، ردیابی آنلاین متحرک های غیر پیش بینی شده و نظارت و کنترل دقیق بر تردد افراد، خودرها و محموله ها در محوطه و تطبیق با برنامه و از سوی دیگر امنیت سایبری شامل نظارت و کنترل بر دیتا سنتر، تعریف لایه های امنیتی برای شبکه ، ایجاد پایگاه داده ای از نرم افزارهای مورد نیاز و تعریف و کنترل دسترسی و سطوح مختلف آن از این جمله اند.

کیانی بختیاری در ادامه موارد ایمنی به سامانه هوشمند وآنلاین ایمنی پرداخت، سیستم آنلاین اعلام و اطفای حریق، شناسایی نشتی لوله های آب، شناسایی نشتی و انفجار لوله های گاز، شناسایی اتصالی برق، اندازه گیری مستمر فاصله خطی و روند گسترش خرابی بناها، پیش بینی عمر مفید بنا و برنامه های تخریب و باز سازی، قطع و وصل از راه دور کلید های برق و آب و گاز، مدیریت ایستگاه آتش نشانی و مدیریت موارد اورژانسی از این قبیل هستند.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در ادامه سخنرانی مدیریت بهینه و آنلاین هشدار ها و امداد رسانی و سامانه مدیریت هوشمند نیروی کار عمومی را تشریح کرد.

وی در خصوص مدیریت نیروی کار و لجستیک درباره سامانه مدیریت بهینه محموله ها و انبار داری مشتمل بر بارگیری کالا از مبداء ( کارخانه ، بندر ، فرودگاه)، ورود کالا به محوطه مطابق با لیست نیازمندی ها و برنامه زمانی، مدیریت انبار و نگهداری کالا، نظارت بر سلامت کالا و توزیع کالا و سیستم مسیر یابی بهینه از این جمله اند. کیانی در پایان تشریح شبکه های هوشمند به پلتفرم مدیریت بهره وری هوشمند توضیحاتی ارائه نمود.

کیانی بختیاری در خصوص سومین مورد از روند های نوپدید در صنعت انرژی، انرژی سبز یا نسل ۵صنعت - ۲۰۲۱ (اروپا) گفت: نسل پنجم صنعت اهداف و گستره ای فراتر از تولید کالاها و خدمات و سود آوری دارد و بر سه عنصر پایداری و انرژی سبز، تاب آوری و انسان محوری تاکید دارد.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی به شرح رویکردهای پایداری ( انرژی و نوآوری سبز) درشرکتها و سازمان ها پرداخت وبا ارائه تعریفی از انرژی سبز گفت: تلاش اقتصادها برای یافتن راهی پایدار به سمت رشد از طریق سرمایه‌گذاری سبز و پیاده‌سازی اقداماتی که منجر به سرمایه‌گذاری‌های مسئولیت‌پذیر هم در بخش خصوصی و هم دولتی شو است. درآمریکا درآمد نرژی سبز، ۱.۳ تریلیون دلار، معادل ۹ درصد GDP این کشور است. در انگلستان گردش مالی انرژی سبز، معادل ۴۶ میلیارد پوند است.

کیانی گفت: انرژی سبز به انرژی ای اطلاق می شود که در تأمین مواد اولیه، فرایندهای تولید، مدیریت چرخه مواد و محصولات و مدیریت پسماندها، به‌گونه‌ای عمل می‌کنند که کمترین آثار زیست‌محیطی را به جا می‌گذارند. انرژی دوستدار محیط زیست از مواد اولیه پایدار برای تولید استفاده می‌کنند و محصولات دوستدار محیط زیست تولید می کنند.

وی در ادامه به برنامه زیست سازگار دولت ها در نسل ۵ صنعت پرداخت و برنامه مدیریت و ممیزی زیست محیطی کمیسیون اروپا و نسل ۵ صنعت را تشریح کرد. وی هدف از این برنامه را تشویق شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف در همه بخش‌ها برای رعایت استاندارد های زیست محیطی و توسعه صنعت سبز دانست. در این برنامه شرکت‌ها و سازمان‌ها باید عملکرد زیست‌محیطی خود را ارزیابی، گزارش و بهبود دهند. اعتبارسنجی این برنامه در هر کشور توسط یک نهاد مستقل ذی‌صلاح (Third Party) تأیید می‌شود. شرکت‌ها برای آغاز این برنامه، باید با یک نهاد مستقل را انتخاب کنند.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در خصوص برچسب تعالی زیست محیطی EU Ecolable که مصوب پارلمان اروپا است گفت: این یک برنامه برچسب‌گذاری اختیاری است. هدف از آن محصولات و خدمات است. این برچسب تعالی زیست‌محیطی به محصولات و خدماتی داده می‌شود که استانداردهای تعالی زیست‌محیطی را در چرخه عمر خود (از ماده خام تا تولید، توزیع و بازیافت) رعایت کنند. این برچسب شرکت‌ها را تشویق می‌کند که محصولات ماندگار، قابل ترمیم و قابل بازیافت تولید کنند. این برچسب توسط نهادهای مستقل ذی‌صلاح در هر کشور داده می‌شود.

کیانی همچنین CANADA ECP مصوب دولت کانادا را معرفی کرد و گفت: این برنامه یک شیوه برچسب‌گذاری زیست‌محیطی است. در حال حاضر، ۳۰۰ دسته محصول و ۱۲۲ نوع برچسب زیست‌محیطی در این برنامه وجود دارد. هدف از آن کمک به مصرف‌کنندگان برای تشخیص محصولات دوستدار محیط زیست و قابل بازیافت است.

کیانی بختیاری گفت: تاب آوری امکان تجهیز بهتر فناورانه تولید ات صنعتی با هدف حمایت از زیرساخت های کلیدی و ارتقای راندمان و بهره وری بالابویژه در دوران بحران است. تغییرات ژئوپلیتیکی و بحرانهای طبیعی مانند بیماری همه گیر کوید ۱۹ و توسعه فناوری و غیره ایجاب می کند زنجیره های ارزش راهبردی و بویژه امنیت انرژی به اندازه کافی تاب آور شوند.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در خصوص انسان محوری گفت: یک پیش شرط مهم صنعت نسل پنجم این است که به جای اینکه مردم به فناوری خدمات رسانی کنند، فناوری به مردم خدمات ارائه دهد. در ساختار صنعتی، این امر بدان معناست که به جای اینکه کارگران به ِ طور پیوسته ناگزیر باشند که خود را با فناوری به سرعت متغیر وفق دهند، فناوری مورد استفاده در تولید با نیازها و تنوع کارگران صنعت تطبیق داده می شود.

کیانی قرن بیست و یکم را قرن آب نامید و گفت: پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ بیش از ۴.۵ میلیارد نفر از مردم جهان در معرض صدمات و زیان های ناشی از کمبود و آلودگی منابع آب قرار بگیرند. این شرایط رقابت در زمینه ی منابع آب جهانی را افزایش داده و بهره برداری از منابع آب به چالشی اساسی مبدل خواهد شد. لذا برنامه ریزی منابع آب از جایگاه مهمی در روابط سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی حاکم بر ملت ها و دولت ها ، برخوردار است.

وی گفت: آب مجازی، مفهومی جدید در مدیریت منابع آب است. به بیان ساده آب مجازی جمع کل آب مورد نیاز برای تولید مقدار معینی از محصول،با توجه به شرایط اقلیمی ،مکانی،زمان و راندمان تولید می باشد. از زمانی که بحث آب مجازی مطرح و تا زمانی که مورد توجه مجامع علمی قرار گرفت ، نزدیک به ۱۰ سال طول کشید. اولین گردهمایی بین المللی در خصوص این موضوع دسامبر سال ۲۰۰۲ در دلف هلند برگزار شد.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی با تشریح تجارت آب مجازی گفت: آب مجازی بیانگر آب ذخیره شده یا بکار رفته در فرایند تولید محصولات است. توسعه تجارت مواد غذایی بر مبنای مزیت نسبی و استفاده بهینه از فرصت های ایجاد شده، می تواند علاوه بر دستیابی به منابع آب جهانی سبب ارتقا رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی شود.

وی گفت: پتروپالایش رویکرد جدید صنعت نفت جهان است. پتروپالایشگاه نسل جدید پالایشگاه‌های نفت ایجاد پتروپالایشگاه از ادغام جریان‌های مواد و انرژی بین پتروشیمی و پالایشگاه‌های نزدیک هم است. صنعت نفت و گاز دنیا با سرعت در حال گذار از صنعت پالایشگاهی به سمت پتروشیمی و شکل‌گیری مفاهیمی نظیر پتروپالایشگاه است. وجود واحدهای آروماتیک و اولفین در پتروپالایشگاه‌ها موجب جلوگیری از هدر رفت انرژی و تبدیل بخشی از مواد سوختی به مواد با ارزشی مثل اتیلن، پروپیلن، زایلن‌، بنزن و غیره شده که مواد بالادستی واحدهای پتروشیمیایی هستند. افزایش تولید مواد پایین‌دستی پتروپالایشی بیش از ۲ برابر و تقاضای آن‌ها بیش از ۵۰% تا سال ۲۰۵۰ خواهد بود.

کیانی بختیاری باجمع بندی مسائل بخش انرژی گفت: بحران آلودگی محیط زیست بر اثر استفاده بیش از حد سوخت های فسیلی است. سهم انرژی های تجدیدپذیر و در سبد انرژی کشور نا چیز است. لزوم ارائه راه حل های نوآورانه در جهت پاسخگویی به تغییرات اقلیمی و چالش های آن ضروری به نظر می رسد. لزوم افزایش هوشمندی و ارائه راه حل های نوآورانه در جهت بهینه سازی مصرف است. انرژی در بخش های خانگی، صنعتی و حمل و نقل باید مورد توجه قرار بگیرد. حضور بخش غیردولتی در بخش انرژی است.

وی توسعه خدمات و مدل های کسب و کاری جدید و افزایش تولید انرژی از متابع پایدار را به عنوان راهکار ارائه داد.

مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی دیگر مسائل بخش انرژی را بالا بودن هدر رفت در بخش های تولید، تبدیل و عرضه انرژی در کشور ، لزوم افزایش بهره وری و ایجاد تنوع در منابع و مکان های تولید و توزیع انرژی، لزوم تولید و توزیع انرژی با هزینه و بهره وری متناسب در مناطق دوردست و محروم ، لزوم بهره گیری موثر از جمع آوری و تحلیل کلان داده ها به منظور مدیریت و برنامه ریزی بهینه حوزه انرژی و لزوم افزایش هوشمندی و ارائه راه حل های نوآورانه در جهت بهینه سازی مصرف انرژی در بخش های خانگی، صنعتی و حمل و نقل دانست و راهکار آن را استفاده از سیستم های هوشمند و راهکارهای داده محور برای بهینه سازی توزیع مصرف انرژی معرفی کرد.

کیانی بختیاری در پایان، دیگر مسائل بخش انرژی را لزوم ارائه راه حل های نوآورانه در جهت پاسخگویی به تغییرات اقلیمی و چالش های آن ، لزوم بهره گیری موثر از جمع آوری و تحلیل کلان داده ها به منظور مدیریت و برنامه ریزی بهینه حوزه انرژی، لزوم افزایش بهره وری و ایجاد تنوع در منابع و مکان های تولید و توزیع انرژی دانست و راهکار آن را بهبود فرآیندهای تولید انرژی و بهینه سازی نیروگاه ها دانست.

تاثیر یارانه ها بر شدت مصرف انرژی

مهدی صادقی نیارکی، معاون توسعه و برنامه ریزی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران دیگر سخنران هفتمین همایش جایزه ملی مدیریت انرژی بود.

وی به میزان یارانه ها و تاثیر آن بر شدت مصرف انرژی پرداخت و گفت: این میزان در جهان رو به کاهش است و لازم است در کشور ما نیز سیاست های تشویقی و ترویجی اخذ شود تا این میزان روند کاهشی به خود بگیرد.

صادقی نیارکی افزود: سیاست های قیمتی با پدیدار گردانیدن فرهنگ صرفه جویی انضباط بخش مصرف را به مردم باز می گرداند.

معاون توسعه و برنامه ریزی ایدرو سپس به مصرف انرژی در در بخش صنعت و حمل و نقل پرداخت و گفت: رده بندی و ممیزی انرژی در دو بخش فرآیند و تجهیزات و بخش محصولات و تولیدات امکان پذیر است.

وی یادآور شد: بخش عمده ای از برق در جهان در الکتروموتورها مصرف می شود. در ایران نیز بخش بالایی از مصرف برق خانگی مربوط به الکتروموتورهای کولرهای آبی است.

صادقی نیارکی گفت: ماموریت نوسازی صنایع از ماموریت های اساسنامه ای سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران است و وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز این امر را به سازمان تنفیذ کرده است.

معاون توسعه و برنامه ریزی ایدرو گفت: با یک اقدام یعنی اصلاح الکتروموتورها طی یک برنامه منسجم می توان نیروگاه های بیشتری از گرو صرفه جویی در کشور احداث کرد. جایگزینی ناوگان ریلی در برابر ناوگان جاده ای که در افق ۱۴۰۴ پیشبینی شده بود و اصلاح الکتروموتورها در برخی بخش های مهم صنعتی از جمله صنایع فولاد و سیمان و بخش خانگی می توان معادل هشت نیروگاه هزارمگاواتی صرفه جویی اقتصادی انجام داد.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد با در دستور کار قرار گرفتن اصلاح حمل و نقل جاده ای و بحث حائز اهمت نوسازی صنایع در تمامی ارکان دولت علی الخصوص شرکت ملی نفت، وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه بتوان شدت مصرف انرژی را کاهش داد.