پایگاه خبری تحلیلی ایراسین – مریم یاوری: مهارت‌آموزی در کشوری که عمده درآمدهایش به صنعت و کشاورزی بر می‌گردد امری حیاتی است و این در حالی است که یکی از چالش‌های مهم نظام آموزشی کشور که به‌طور مستقیم بر بازار کار و اشتغال تاثیرگذار است، ضعف در ارائه آموزش‌های مهارتی و فنی‌وحرفه‌ای است.

بیش از یک دهه است که سهم مدرک تحصیلی به‌عنوان ملاک اصلی جذب نیروی کار کاهش یافته است. به عبارت دیگر در سال‌های اخیر و به‌دنبال اشباع فضای کار، سیاستگذاران حوزه اشتغال به این نتیجه رسیده‌اند که کشور، فقط به کارشناس، کارشناس‌ارشد و دکتری نیاز ندارد بلکه نیروی کار ماهر که توانایی، آمادگی و مهارت کافی برای رفع نیاز بخش‌های مختلف اقتصادی داشته باشد، بیش از همیشه نیاز است.

به منظور بررسی وضعیت مهارت‌آموزی در کشور گفت‌وگویی را با علی‌حسین شهریور، معاون سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور داشته‌ایم که متن آن را در ادامه می‌خوانید...

وظیفه سازمان فنی و حرفه‌ای در زمینه مهارت آموزی چیست؟

سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای متولی آموزش‌های غیررسمی است، وظیفه اصلی این سازمان تربیت نیروی کار ماهر برای ورود به بازار کار است، همه می‌دانیم اقتصاد کشور تشنه نیروی کار ماهر است و این امر بیانگر نقش کلیدی سازمان است. اما این سازمان با اعتبار محدود و نیروی انسانی کم روبه‌رو است.

برای تربیت نیروی ماهر چه وظایفی را دارید و چه اقداماتی را در دستور کار دارید؟

تدوین استانداردهای آموزش مهارت‌ها مهم‌ترین وظیفه است، بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ استاندارد شغلی در کشور تعریف شده است که پس از ۴۰ سال این استانداردها را به روز رسانی کرده‌ایم و تاکنون ۳ هزار و ۳۰۰ استاندارد به روز رسانی شده است، باید توجه داشت که تدوین استانداردها با مشارکت بخش خصوصی است.

برخی کارشناسان بر این باور هستند که همچنان فاصله مراکز صنعتی با مراکز آموزشی مهارتی زیاد است، برای این امر چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟

ما آموزش‌های مهارتی را در دو بخش دولتی با ۶۴۱ کارگاه تحت پوشش آموزش فنی و حرفه‌ای کشور و بخش غیر دولتی را داریم اما سیاست ما این است که آموزش را بخش خصوصی انجام دهد.

در این ارتباط باید توجه داشت که تجهیزات موجود در آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای به روز نیست و اگر دولت بخواهد سرمایه‌گذاری کند پنج سال آینده بازهم باید این تجهیزات با توجه به رشد تکنولوژی به‌روزرسانی شود که این کار عملاً از عهده دولت خارج است.

در این زمینه چه حمایت‌هایی را از بخش خصوصی خواهید داشت؟

در این زمینه دریافت مجوز را تسهیل خواهیم کرد، از سوی دیگر باید توجه داشت که بخش خصوصی از این نیرو بهره خواهد برد.

سنجش مهارت حرفه‌ای و صدور شناسنامه برای افراد را چگونه انجام می‌دهید؟

این وظیفه را ما انجام می‌دهیم اما امکان واگذاری آن به بخش خصوصی نیز وجود دارد، قانون نظام جامع مهارت آموزی نیز در دست تصویب است و بخش خصوصی به راحتی می‌تواند در این آزمون مشارکت کند و مجوز مورد نیاز را دریافت کند.

چه حمایت‌هایی از صنایع برای برگزاری آزمون مهارت سنجی از بخش خصوصی دارید؟

در این زمینه باید توجه داشت که سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای آمادگی مشارکت در خصوص واگذاری مکان برای آزمون را دارد، اما بخش خصوصی باید مکان را تجهیز کند.

در زمینه آزمونگر نیز با مشکلاتی رو به رو هستیم، ما صلاحیت آزمون‌گرها را خودمان مشخص می‌کنیم، در چهار سطح به آنها آی دی کارت می‌دهیم تا آزمون‌ها را برگزار کنند.

برای آزمونگری نیاز به ۳۰ هزار آزمونگر داریم و تاکنون ۱۲ هزار نفر برای این کار اعلام آمادگی کرده‌اند، همچنین باید توجه داشت که برای آزمون‌ها نیز سعی داریم رفتار پروژه محور داشته باشیم و نگاه یکسان نداشته باشیم چرا که قرار نیست با شعار و حرف نیروی کاری را تربیت کنیم که مهارت نداشته باشد.

در حوزه مربی‌گری نیز اعلام فراخوان کرده‌ایم، ۱۰۰ هزار مربی نیاز داریم و برای این امر به بخش خصوصی نیز اعلام آمادگی کرده‌ایم.

طی ۵ سال آینده دو هزار مربی از مجموع مربیان ما کاهش می‌یابد، اجازه استخدام جدید هم نداریم و از این رو به صورت حق الزحمه با مربیان همکاری خواهیم کرد که مربیان در این زمینه در قالب مجموعه‌های خیریه‌ای نیز می‌توانند همکاری داشته باشند.

فرایندهای صدور شناسنامه مهارت به کارآموزان به درستی انجام می‌شود؟

در این زمینه باید بگویم خیر، آن چیزی که از آموزش‌های غیر رسمی در کشور انتظار داریم اتفاق نیفتاده است، با تائیدیه حضور نمی‌توان به مهارت داشتن فرد تکیه کرد، باید سنجش مهارت را به صورت واقعی دنبال کنیم و صلاحیت حرفه‌ای افراد را اینگونه تصویب کنیم.