‌به گزارش ایراسین، دولت چین برای احیای اقتصاد این کشور، پول نقد را به سمت شرکت‌های تولیدی سوق داده است. نتیجه این کار، افزایش قابل توجه تولید به‌ویژه در بخش‌هایی مانند باتری‌های لیتیوم یون، خودروی برقی و پنل‌های خورشیدی است. این سیاست جدید کشور چین باعث رکوردهای بسیار بالای قیمت شن و ماسه با درجه خلوص بیش از ۹/۹۹ درصد سیلیکون شده است. محصولی که برای ساخت شیشه‌های فوق شفاف مورد نیاز در گوشی‌های هوشمند و پنل‌های خورشیدی استفاده می‌شود.

شن و ماسه همه جا پیدا می‌شود. اما برای ساخت شیشه‌های فوق شفاف مورد نیاز در گوشی‌های هوشمند و پنل‌های خورشیدی، فقط یک نوع خاص از آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شن‌ها باید بیش از ۹/۹۹ درصد سیلیکون داشته باشند تا بتوان شیشه گوشی یا پنل خورشیدی با آنها ساخت. در حالی که برای مصالح ساختمانی، میزان سیلیکون کمتر از ۸۰ درصد هم کافی است. شن و ماسه با چنین کیفیتی کمیاب است. از ۵۰ میلیارد تنی که هر سال استخراج می‌شود، کمتر از ۱ درصد برای تولید شیشه‌های معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرند. درصد بسیار اندکی از آن هم خلوص کافی برای پنل‌های خورشیدی دارد.

از آنجا که رهبران چین می‌خواهند اقتصاد این کشور را احیا کنند و با فاصله گرفتن از ملک و املاک نوعی توازن اقتصادی ایجاد کنند، پول نقد را به سمت شرکت‌های تولیدی برده‌اند. نتیجه این کار افزایش قابل توجه تولید، به‌ویژه در بخش‌هایی است که شیء جین‌پینگ آنها را برای آینده چین مهم می‌داند؛ بخش‌هایی مثل باتری‌های لیتیوم یون، خودروی برقی و پنل‌های خورشیدی. خیلی از اینها به حجم زیادی شن و ماسه نیاز دارند. در نتیجه، تقاضا برای آن بیشتر هم خواهد شد. قیمت شن و ماسه همین الان هم به رکوردهای بسیار بالایی رسیده است. سال گذشته، هر تن شن و ماسه حدود ۵۵ دلار بود.

بازار، گنگ و بخش‌بندی شده است. اما شرکت داده Crux Investor می‌گوید با توجه به گسترش تولیدات سبز و افزایش محبوبیت گوشی‌های هوشمند، طی ۵ سال گذشته، قیمت شن و ماسه باکیفیت، در مقایسه با شن و ماسه‌ای که کیفیت پایین‌تری دارد، دوبرابر افزایش یافته است. قیمت‌ها بر اساس این واقعیت افزایش می‌یابند که بیشتر کشورهای آسیایی صادرات را کنترل می‌کنند تا جلوی تخریب محیط‌زیست را بگیرند. در آمریکا که ماسه ریز عمدتاً در رودخانه آب شیرین یافت می‌شود، مقررات سختگیرانه، استخراج را سخت می‌کند. برخی تولیدکنندگان حالا به دنبال مواد جایگزین هستند. یک گزینه این است که شن و ماسه‌ای که برای شیشه‌های معمولی استفاده می‌شود و ۵/۹۹ درصد سیلیکون دارد را پالایش کنند. اما مشکل این است که این کار بسیار گران تمام می‌شود.

در نتیجه، معدن کاران – چه قانونی و چه غیره – مخفی‌کاری می‌کنند. این مخفی‌کاری باعث شده تا بازار سیاه که ارزیابی می‌شود صدها میلیارد دلار در سال ارزش داشته باشد، رشد داشته باشد. به گفته «بریان لینرز» از شرکت معدنی Homerun Resources، احتمالاً استرالیا و برزیل بهترین موقعیت را برای سودآوری قانونی دارند. اگرچه این کشورها به خاطر سواحل سفید و درخشانشان بیشتر شناخته می‌شوند، اما ذخایر قابل توجه شن و ماسه صنعتی دارند. این ذخایر معمولاً دور از سکونت‌گاه‌های شهری هستند که استخراج آنها را آسان‌تر می‌کند. شرکت‌های معدنی می‌گویند که تا پیش از این، قیمت شن و ماسه آنقدر زیاد نبوده که حتی هزینه حمل و نقل با کشتی را پوشش دهد. اما افزایش قیمت‌ها این معادله را تغییر داده است.

هیچ‌کدام از این کشورها در حوزه نفوذ چین نیستند. در نتیجه، این موضوع ممکن است به انعطاف‌پذیری بیشتر زنجیره‌های تأمین غربی کمک کند. آقای لینرز اشاره می‌کند که خطوط کشتیرانی برزیل هم کمتر در معرض اختلال هستند، چون از کانال پانامایی که تحت تأثیر خشکسالی است و دریای سرخ که این روزها درگیری نظامی در آن زیاد شده، دوری می‌کنند.

کالاهای دیگر مثل کبالت، نیکل و لیتیوم که برای تحول سبز حیاتی هستند نیز با افزایش قیمت مواجه شده‌اند و تنها زمانی قیمتشان پایین می‌آید که منابع جدید یا جایگزین‌های ارزان‌تر برای آنها کشف شوند. شن و ماسه باکیفیت، به محض اخذ مجوز استخراج، می‌تواند در آینده این مسیر را طی کند. اما این وقفه فعلاً برای خیلی از تولیدکنندگان ناخوشایند است.

منبع: ماهنامه تحلیلی صنعت، معدن و تجارت_ کارخانه