پایگاه خبری تحلیلی ایراسین- شیرین عظیمیان: بازار کلیه محصولات معدنی در سراسر جهان پس از آغاز جنگ در اوکراین دچار آشفتگی شده است و پس از اعمال تحریم‌ها علیه روسیه نگرانی در مورد در دسترس بودن مواد خام وجود دارد.

قیمت محصولات معدنی، از اورانیوم گرفته تا نیکل و مس، از آغاز جنگ روسیه و اوکراین به شدت افزایش یافته است. شاخص کالاهای بلومبرگ پس از افزایش بیش از ۲۵ درصدی از ابتدای سال به بالاترین حد خود رسیده است.

افزایش قیمت‌ها نشان دهنده این نگرانی است که تحریم‌های اعمال شده توسط کشورهای غربی علیه روسیه منجر به کمبود مواد خام برای بسیاری از بخش‌های صنعتی شود.

روسیه ۴ درصد از صادرات مس در جهان را سهیم است اما با توجه به سهم صادراتی ۴۲ درصدی اورانیوم فرآوری شده، ۴۰ درصد پالادیوم، ۱۷ درصد گاز طبیعی، ۳ درصد تیتانیوم، ۱۰ درصد پلاتین، ۱۰ درصد طلا، ۱۰ درصد نیکل و همچنین آلومینیوم، ذغال، کبالت و فولاد نقش تعیین کننده‌ای در توازن حاکم بر بازار کالاها و محصولات خام و فرآوری شده معدنی دارد.

از سوی دیگر اوکراین نیز به عنوان یک تولید کننده مهم در برخی از این محصولات در جهان نقش بازی می‌کند که بالطبع توقف یا کاهش تولید و صادرات آن نیز در روند قیمت کالاهای معدنی تاثیر مهمی دارد.

در این راستا گفتگویی کردیم با ابوالفضل صالح آبادی، دبیر انجمن مس ایران، که مشروح آن را می‌خوانید:

- دلیل اصلی افزایش قیمت محصولات ذکر شده از جمله مس را چگونه تبیین می‌کنید و آیا این افزایش قیمت پایدار خواهد بود؟

دلیل افزایش ناگهانی قیمت‌ها از جمله مس طبیعتا اثرات جنگ روسیه و اوکراین و تحریم‌های غرب نسبت به روسیه است. اما در خصوص مس، با توجه به اینکه ظرفیت مازاد در کشورهایی از جمله شیلی، چین، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا وجود دارد به نظر می‌رسد تعدیل قیمت‌ها در طول زمان محتمل باشد.

کما اینکه رشد قیمت مس در اثر جنگ به نسبت فلزاتی مانند نیکل و اورانیوم چندان زیاد نبوده است و در کل مس بر اساس یک ترند بنیادی پیش از این در مسیر رشد بوده است.

پیش بینی کارشناسان از قبل عبور قیمت مس در آینده نزدیک به عبارتی تا ۵ سال دیگر از مرز ۱۵ هزار دلار برای هر تن است.

لذا در کوتاه مدت، قیمت تحت تاثیر جریان اخبار جنگ و تحریم‌ها خواهد ماند اما در بلند مدت، عرضه سایر کشورها به تدریج برای جایگزین صادرات از دست رفته روسیه و اوکراین وارد عمل می‌شوند و قیمت‌ها به سمت تعدیل خواهد رفت.

- این افزایش قیمت چه تاثیری بر قیمت مس در ایران می‌گذارد و قیمت مس در ایران چه تغییراتی ار تجربه خواهد کرد؟

در ایران طبیعتا متاثر از شرایط قیمت جهانی، قیمت مس روند رو به رشدی را تجربه می‌کند و تولیدکنندگان مس و محصولات مسی اعم از صنعتی و معدنی، رشد قیمت‌ها را در محصولات خویش اعمال می‌کنند؛ اما همانطور که گفته شد این رشد، اولا در مسیر ترند رشد قیمت مس در چند سال اخیر بوده است و ثانیا تاثیر روسیه در صادرات این فلز کمتر از ۴ درصد است لذا موقعیت حال حاضر به نسبت قیمت پایه ۱۰ هزار دلاری مس برای سال ۲۰۲۲ تاثیر کمتر از مثبت یا منفی ۵ درصد دارد. البته هیجانات و اخبار جهانی ممکن است رقم درج شده در تابلو معاملات را نهایتا چند ساعت یا چن روز به خارج از این بازی بکشاند.

اما پر واضح است که این موارد در بازار معاملات محصولات معدنی و فرآورده‌های مس تاثیر خاصی نمی‌گذارد؛ لذا نظر اینجانب آن است که قیمت مس در ایران مسیر طبیعی خود را پس از فروکش کردن تاثیر اخبار جهانی در خصوص جنگ روسیه و اوکراین ادامه خواهد داد.

- سهم ایران از صادرات مس تا چه اندازه افزایش خواهد یافت؟

طبیعتا جهان به جهت تعدیل شرایط به سمت جایگزینی این کاهش پیش آمده در توازن صادرات و واردات پیش خواهد رفت و کشورهایی از جمله شیلی، چین، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا سریعا در جهت گرفتن این سهم از بازار اقدام خواهند کرد و برنامه‌های تولیدی خود را به جهت اخذ سهم ۴ درصدی روسیه پیش خواهند برد اما اینکه تولیدکنندگان در ایران چه میزان بتوانند در این عرصه پویا وارد شوند و سرمایه گذاری‌های سریعی در خصوص رشد تولید داشته باشند جای بحث و بررسی بیشتری دارد.

از آنجا که تولید مس در کشور مازاد بر نیاز داخلی است و کشور می‌تواند در صادرات این محصول نقش بیشتری ایفا کند، موقعیت حاضر فرصت مناسبی است که در خصوص استراتژی‌های صادراتی محصولات معدنی مس از جمله کنسانتره، آند، کاتد مس یا حتی محصولات نیمه ساخته مس با قیمت‌های رقابتی در بازار جهانی حضور فعال ‌تری داشته باشیم.