پایگاه خبری تحلیلی ایراسین- احسان چلونگر: بیش از ۷۰درصد موسسات بزرگ بین‌المللی معتقدند قیمت کالاها به طور کلی در سال ۲۰۲۳ روند نزولی خواهند داشت و اکثر موسسات اقتصادی مورد مطالعه بر این باورند که تقاضا عامل اصلی تعیین قیمت در ۲۰۲۳ خواهد بود و در پس زمینه کاهش تقاضای جهانی به دلیل سیاست‌ بانک‌های مرکزی، قیمت کالاها با کاهش و نوسان همراه خواهد بود. بانک جهانی پیش‌بینی می‌کند که با کاهش رشد اقتصاد جهانی، قیمت کالاها در دو سال آینده کاهش خواهد یافت، اما با وجود این کاهش، قیمت‌ها بالاتر از میانگین ۵ سال گذشته خواهد بود. صندوق بین‌الملل پول و سازمان ملل نیز پیش‌بینی می‌کنند که برخلاف گرانی گاز طبیعی، قیمت نفت خام، فلزات و محصولات کشاورزی روند نزولی خواهند داشت. واحد اطلاعات اکونومیست پیش‌بینی می‌کند قیمت بیشتر کالاها در سال ۲۰۲۳ به دلیل کاهش تقاضای جهانی نزولی شود و نرخ فلزات اساسی به طور متوسط ۱۱درصد کمتر از ۲۰۲۲ باشد. با این حال ۳۰ درصد از موسسات مورد بررسی معتقدند به دلیل عواملی همچون بالا رفتن ارزش دلار، کاهش سرعت افزایش نرخ بهره فدرال رزرو و بهبود اقتصاد چین، قیمت کالاها در سال جاری افزایش می‌یابند.

گلدمن ساکس و تعدادی دیگر بر این باورند که کالاها در ۲۰۲۳ در یک چرخه فوق‌العاده قرار می‌گیرند. رشد ضعیف عرضه و سرمایه ‎گذاری ناکافی منجر به روند صعودی قیمت کالاها خواهد شد و رشد اقتصادی چین باعث افزایش تقاضا می‌شود. ولزفارگو ومورگان استنلی بر این باورند که بسیاری از کالاها هنوز در وضعیت کمبود ساختاری هستند و انتظار می‌رود قیمت این کالاها در سال ۲۰۲۳ افزایش یابد. سیتی گروپ نیز معتقد است تقاضا برای فلزات به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد و از تقاضا برای سایر کالاها مانند نفت پیشی می‌گیرد. با این حال داده‌های اقتصادی اخیر نشان می‌دهد، تورم کلی در حال کاهش و نرخ آن کمتر از ایالت‌متحده است و با عبور از بحران انرژی منطقه یورو، ممکن است رکود اقتصادی منطقه یورو کوتاه‌تر و خفیف‌تر از پیش‌بینی‌های قبلی باشد. جهت‌گیری فدرال رزرو یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر بازار کالاها و کامودیتی‌ها است. تأثیر پوپولیسم، خطرات ژئوپلیتیک، تغییرات اقلیمی و حرکت به سمت کربن‌زدایی، ساختار عرضه و تقاضا را متأثر می‌کند و باعث بر هم خوردن تعادل بازارها طی سال‌های اخیر بوده است. بیشتر موسسات پژوهشی بر این باورند قبل از کاهش قابل توجه تورم، فدرال رزرو افزایش نرخ بهره را متوقف نخواهد کرد اما سرعت افزایش، کاهش خواهد یافت .

با وجود گذشت بیش از یک‌سال از درگیری روسیه و اکراین گر چه تأثیر آن بر عرضه و تقاضای کالا در سطح جهان تا حد زیادی کاسته شده اما هنوز کامل از بین نرفته و به گفته نهادهای متعدد کمبود کالایی در برخی اقلام باقی خواهد ماند. با درس گرفتن از بحران‌های به وجود آمده، کشورهای غربی شروع به بازسازی ذخایر استراتژیک مواد معدنی کلیدی و ایجاد اتحاد استراتژیک کرده‌اند.

از سوی دیگر، تقاضا برای زغال‌سنگ به عنوان جایگزین گاز طبیعی به خصوص در اروپا بالا خواهد بود. این پیش بینی به طور همزمان از سوی صندوق بین‌المللی پول، سازمان ملل، OECD و آژانس بین المللی انرژی منتشر شده است. عرضه گاز طبیعی کم و قیمت آن بالا خواهد ماند و در سال ۲۰۲۳ بازار گاز طبیعی همچنان در وضعیت نامتعادل عرضه و تقاضا باقی خواهد ماند و قطع گاز طبیعی روسیه بر اتحادیه اروپا تاثیری ماندگار خواهد داشت. قیمت پلاتین نیز همچنان بالا خواهد ماند اما قیمت پالادیوم کاهش خواهد یافت. هرچند قطع عرضه پالادیوم از سوی روسیه به دلیل کاهش تقاضا ، با افت قیمت همراه خواهد بود اما بهبود تقاضا برای پلاتین عامل افزایش قیمت می‌شود.براساس نظرسنجی اخیر انجمن فلزات گرانبهای لندن، قیمت پلاتین در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل ۱۲درصد افزایش می‌یابد. با بهره برداری از ظرفیت‌های جدید تولید انتظار می‌رود عرضه جهانی آلومینیوم مازاد باشد و عرضه و تقاضای فلز روی هم با کاهش مواجه شود. پیش‌بینی کاهش برای قیمت نیکل نیز وجود دارد. بازار سرب موجودی پایینی دارد اما عرضه تعادل را حفظ و شاید در مقاطعی با کمبود جزئی مواجه شویم. بازار قلع نیز شرایط متفاوتی دارد، تولید قلع محدود و شکاف بزرگی بین عرضه و تقاضا در حال آشکار شدن است. عرضه در بازار لیتیوم کمی بیشتر از تقاضاست اما منابع لیتیوم محدود است. همین شرایط برای کبالت نیز وجود دارد. همچنین قیمت آنتیموان ، مولیبدن، تنگستن و زیرکونیوم در حال افزایش است.

کارشناسان آکادمی علوم چین معتقدند روند آتی قیمت فلزات از گسترش بحران بانکی آمریکا و اروپا و بهبود اقتصادی چین متأثر خواهد شد. آنها معتقدند، قیمت سنگ‌آهن به دلیل ثبات عرضه، تغییر چشمگیری نخواهد داشت؛ هرچند که با افت قیمت جهانی فولاد و کاهش حاشیه سود فولادسازان چینی، قیمت سنگ آهن نیز با فشار نزولی مواجه است.

منبع: ماهنامه تحلیلی کارخانه