به گزارش ایراسین، از مجموع ۵۰ فقره پروانه بهره برداری معدنی گناباد در زمینه کانی‌های غیر فلزی از جمله خاک صنعتی، کائولن، بنتونیت، سیلیس، سنگ ساختمانی، فلورین، خاک نسوز، سنگ آهک، سنگ لاشه و خاک گچ با ذخیره قطعی ۴۲ میلیون تن، ۳۵ معدن در این منطقه فعال است و سالانه حدود ۸۰۰ هزار تن مواد معدنی از آن‌ها استخراج و به واحدهای فرآوری در منطقه و دیگر نقاط کشور حمل می‌شود.

شهرستان گناباد از نظر تعداد و ظرفیت معادن فعال رتبه هشتم را در استان خراسان رضوی دارد و فعالیت‌های معدنی در این بخش برای ۳۰۰ نفر به صورت مستقیم و ۷۰۰ نفر به صورت غیر مستقیم اشتغال ایجاد کرده است و حدود ۸۰ درصد فعالیت ناوگان حمل بار شهرستان نیز متأثر از فعالیت معادن است.

بخش معدن کشور برای تحول در تولید، نیازمند اکتشافات جدید است و شهرستان گناباد با توجه به ظرفیت‌ها و ذخایر خود از مناطق مستعد برای فعالیت‌های اکتشافی معدنی به شمار می‌رود و توجه به این بخش، خطر سرمایه‌گذاری در معدن و استخراج را به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش داده و منجر به رونق معدن و صنایع معدنی می‌شود.

با توجه به ظرفیت‌های غنی گناباد در زمینه مواد معدنی، از ۲ سال پیش اکتشافات معدنی توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی به عنوان یکی از شرکت‌های تابعه ایمیدرو (سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران) در محدوده‌های «چاه مسی، کلاته آهنی، چیلار، کلاته رود گز و بی بی غیبی» این شهرستان در دستور کار قرار گرفت.

رئیس نظام مهندسی معدن گناباد و بجستان به خبرنگار ایرنا گفت: در سال‌های گذشته اکتشافات معدنی تنها در عمق کم معادن و در گستره پروانه بهره برداری و حداکثر به میزان ۵۰ متر در این منطقه انجام می‌شد و انجام فعالیت‌های اکتشافی در عمق بیشتر، مستلزم هزینه‌های زیادی بود.

محمد علیزاده ریابی ادامه داد: ورود ایمیدرو به عنوان یک سازمان دولتی و وابسته به وزارت صمت به اکتشاف مواد معدنی در شهرستان گناباد و تأمین هزینه‌های بالای آن اهمیت زیادی دارد و نویدبخش رونق اقتصادی گناباد و شهرستان‌های اطراف آن است.

وی با اشاره به انجام فعالیت‌های اکتشافی تا گستره افزون بر ۵۰۰ متر توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در گناباد و به خصوص منطقه "نجم آباد" گفت: میزان مرغوبیت و عیار مس به دست آمده از این فعالیت‌های اکتشافی بسیار بالا و در حد مس سرچشمه کرمان است.

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد گفت: بررسی مطالعاتی عملیات اکتشافی کانی‌های فلزی در این شهرستان از سال ۱۳۹۶ و ابتدا در گستره هزار کیلومتر آغاز شد و بعد از انجام اقداماتی نظیر تهیه نقشه‌های توپوگرافی، نقشه‌های زمین شناسی، پردازش داده‌های ماهواره‌ای، ژئوفیزیک هوایی، پی جویی و نمونه‌های ژئوشمیایی از بستر رودخانه و مطالعه کانی سنگین، در نهایت محدوده‌ای به گستره ۴۰ کیلومتر مورد توجه قرار گرفت.

هادی ایزدی افزود: در پیمایش نخست عناصر پلی متال از جمله مس، سرب، طلا، نقره، روی، قلع، آهن و غیره در این گستره و در قالب ۱۱ نقطه امیدبخش معدنی در گناباد و سه نقطه در بجستان مشخص شد.

وی خاطر نشان کرد: ادامه فعالیت‌های اکتشافی تا سال ۱۴۰۰ به دلایل متعدد متوقف شد و با پیگیری مجدد سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی و اداره تابعه آن در گناباد و بجستان نماینده وقت این شهرستان دوباره مورد عنایت قرار گرفت و از خردادماه سال ۱۴۰۱ منجر به صدور پروانه اکتشاف برای پنج محدوده معدنی در مناطق چاه مسی، چیلار، کلاته آهنی و کلاته رودگز شد.

وی مهم‌ترین اقدامات اکشافی که از آذر ۱۴۰۱ تاکنون توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در این منطقه انجام گرفته را جمع آوری اطلاعات، تهیه نقشه‌های زمین شناسی و توپوگرافی، حفاری و برداشت نمونه‌ها، برش و مغزه گیری، ارسال نمونه به آزمایشگاه، مدل سازی و تهیه گزارش ذکر کرد.

ایزدی، مجموع هزینه برای انجام این فعالیت‌های مطالعاتی را حدود ۱۵۰ میلیارد ریال ذکر کرد و گفت: بیشترین فراوانی مواد اکتشافی شامل سرب، روی و مس است که برای رسیدن به نتایج بهتر نیاز به تکمیل عملیات اکتشافی تفصیلی و در مرحله بعد تخمین ذخایر و صدور گواهینامه کشف است.

مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) نیز از انجام حدود هفت هزار متر اکتشاف مواد معدنی در یکسال گذشته توسط این شرکت در شهرستان گناباد خبر داد و گفت: این اکتشاف‌های معدنی در پنج محدوده اکتشافی از جمله «کلاته آهنی» صورت گرفت که منجر به شناسایی ذخایر ارزشمندی نظیر سرب، روی و مس شد.

خدایار کریم نژاد ادامه داد: فعالیت‌های اکتشافات عمومی و تفصیلی در محدوده‌های اولویت‌دار شهرستان گناباد شامل محدوده‌های چاه مسی، کلاته آهنی، چیلار، کلاته رود گز و بی بی غیبی از ۲ سال قبل در دستور کار قرار گرفته بود و برای ایجاد جاده‌های دسترسی، حفر ترانشه و حفاری‌های اکتشافی در محدوده‌های مذکور اقدام شد.

وی بیان کرد: با توجه به ظرفیت‌های ارزشمند معدنی شناسایی شده در گناباد، اقداماتی برای واگذاری این معادن به بخش خصوصی در حال انجام است و از حضور شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در این زمینه حمایت می‌شود.

وی اظهار کرد: با عنایت به قابلیت‌های معدنی شهرستان گناباد، توسعه سرمایه گذاری بخش خصوصی موجب رونق اقتصادی و اشتغال‌زایی در منطقه خواهد شد.

کریم نژاد، خواستار افزایش ارتباط بخش صنعت و معدن با دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و انعقاد تفاهم نامه‌هایی در بخش‌های مختلف به خصوص معادن به منظور بهره گیری هر چه بیشتر از ظرفیت‌های این منطقه شد و آن را لازمه رونق اقتصادی منطقه دانست.

وی گفت: با توجه به ظرفیت‌های شاخص معدنی گناباد، دفتر سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در آینده نزدیک در این شهرستان راه اندازی می‌شود.

فرماندار گناباد نیز گفت: ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار سال گذشته برای اکتشاف طلا و مس در این شهرستان اختصاص یافته است.

رضا نصیری اضافه کرد: عملیات اجرایی اکتشاف مس و طلا از عمق ۱۰۰ تا هزار متری در گستره‌ای از روستای نجم آباد بخش کاخک این شهرستان از ۲ سال گذشته توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران آغاز شده است.

وی با اشاره به نتایج امیدبخش اکتشاف طلا و مس در شهرستان گناباد، تصریح کرد: برآوردهای نخست حاکی از آن بود که در عمق ۵۰۰ متری به مس و در عمق هزار متری به طلا دست خواهیم یافت و این در حالی است که تاکنون در عمق ۸۰ متری نیز به رگه‌هایی از طلا دست یافته ایم.

وی گفت: با اتمام مراحل اکتشاف و انجام عملیات استخراج طلا و مس در گناباد، شاهد اشتغال چهار هزار نفر در این منطقه و بازگشت معکوس مهاجرت جوانان از سایر نقاط استان و کشور به این شهرستان خواهیم بود که این نویدبخش آینده روشنی برای توسعه و رونق اقتصادی منطقه است.

نماینده مردم گناباد و بجستان در مجلس شورای اسلامی گفت: حضور سازمان‌های مهمی مانند ایمیدرو و شرکت‌های تابعه آن در شهرستان گناباد، مقدمات رونق بخش معدن و ایجاد رغبت در سرمایه گذاران برای ورود به بخش معدن را هموار می‌کند.

هادی محمدپور افزود: با وجود ذخایر ارزشمند معدنی در شهرستان گناباد، کارهای انجام شده در حوزه معادن و صنایع معدنی این شهرستان کافی نیست.

وی بر لزوم انجام فعالیت‌های اکتشافی نظام مند برای استفاده از ظرفیت‌های مغفول مانده در این حوزه تأکید کرد و گفت: در این راستا اولین اقدامات شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران با انجام هفت هزار متر حفاری مغزه گیری در محدوده‌های معدنی گناباد آغاز شده و آمادگی آن وجود دارد هر میزان اعتبارات و سرمایه گذاری مورد نیاز باشد به این شهرستان اختصاص دهیم.

وی همچنین از راه اندازی دفتر ایمیدرو در این شهرستان در سال جاری خبر داد و خواستار ایجاد زمینه مشارکت بخش خصوصی و تعاونی‌ها در بهره برداری از محدوده‌های معدنی شد و برای رفع موانع پیش روی این حوزه قول مساعد داد.

با وجود معادن غنی در شهرستان گناباد، وجود برخی معادن غیرفعال و یا کوچک مقیاس از مشکلات مهم این بخش است، به طوری که ایمیدرو به راه اندازی این معادن در کنار اکتشافات معدنی توجه داشته است.

مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران گفت: با وجود ذخایر ارزشمند معدنی در شهرستان گناباد، کارهای انجام شده در حوزه معدن و صنایع معدنی این منطقه کافی نیست و در سال‌های گذشته متناسب با ظرفیت‌های موجود توسعه نیافته است.

خدایار کریم نژاد، با تاکید بر لزوم انجام فعالیت‌های اکتشافی روش‌مند برای استفاده از ظرفیت‌های مغفول مانده این حوزه، خواستار تشکیل کارگروه بررسی مسائل و مشکلات معادن کوچک در بخش‌های زیرساختی، فناوری، فرآوری و فروش شد.

رئیس نظام مهندسی معدنی گناباد و بجستان گفت: بعد از انجام فعالیت‌های اکتشافی ایمیدرو، محدوده‌های معدنی مزبور به سرمایه گذاران و شرکت‌های معدنی واگذار می‌شود تا با بهره برداری از آن، زمینه رونق اشتغال و توسعه را رقم بزنند.

علیزاده ریابی از مسؤولان مرتبط خواست تا بعد از انجام فعالیت‌های اکتشافی و یا تحقق بخش اعظم آن از شرکت‌های خصوصی متقاضی سرمایه گذاری در این بخش حمایت بیشتری کنند.

وی خام‌فروشی و افزایش هزینه‌ها را از معضلات مهم حوزه معدنی گناباد و بجستان ذکر کرد و گفت: تجهیزات و دستگاه‌های به کار گرفته شده در معادن این منطقه قدیمی است که این مساله موجب افزایش هزینه‌های معدن کاری و بروز مشکلاتی برای معدن کاران شده است.

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد هم گفت: کمبود نقدینگی، فرسودگی ماشین آلات و تجهیزات، افزایش حقوق دولتی، کمبود زیرساخت‌هایی نظیر آسفالت و بهسازی راههای ارتباطی، رکود بازار و مشکلات بازاریابی مواد معدنی به دلیل عدم فروش مواد معدنی، موجب تعطیلی برخی از معادن منطقه شده است.

هادی ایزدی تصریح کرد: فرسودگی شدید ماشین آلات بخش معدن و تعدد واگذاری پهنه‌های اکتشافی در چند سال اخیر سبب رکود در بخش معدن شده است.

وی قبول نکردن ذخیره قطعی معادن به عنوان وثیقه شرکت‌های معدنی به منظور دریافت وام از شبکه بانکی و نبود وسیله نقلیه مناسب برای فعالیت‌های معدنی را از دیگر مشکلات مهم معدن کاران در گناباد برشمرد.

وی بیان کرد: از مجموع ۵۱۰ هزار تن استخراج سالیانه معادن گناباد، ۵۵ درصد آن در شهرستان فرآوری و بقیه به صورت خام، برای فرآوری به شهرهای دیگر فرستاده می‌شود.

ایزدی، کمبود واحدهای فرآوری را از مشکلات مهم بخش معدنی گناباد برشمرد و گفت: با افزایش این واحدها، خام فروشی به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

براساس گزارش ایرنا، مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران هم گفت: توسعه فعالیت‌های معدنی در شهرستان‌های گناباد و بجستان با نگاه اقتصادی به طرح‌ها مدنظر این شرکت است و توسعه و اشتغال پایدار رویکرد مهم ایمیدرو و شر کت‌های تابعه آن است که از طریق انعقاد تفاهم نامه در حوزه آموزش و پژوهش از ظرفیت‌های دانشگاه‌های شهرستان استفاده خواهیم کرد.

کریم نژاد اضافه کرد: در این راستا و برای ایجاد اشتغال پایدار و توسعه معدنی در این منطقه، کارهای اساسی توسط شرکت انجام شده است و به طور حتم در این مسیر از ظرفیت‌های بخش خصوصی بهره گرفته خواهد شد.