پایگاه خبری ایراسین- مدیریت داده‌محور، از تمرکز بر جمع‌آوری و دسترسی به داده‌ها به سوی استفاده از شیوه‌های فناورانه برای تجزیه و تحلیل داده‌ها پیش می‌رود در این میان معادن که با حجم بالایی از داده‌ها سر و کار دارند، نیاز وافری به تحلیل پیوسته این داده‌ها دارند. از همین‌رو بهره‌گیری از هوش مصنوعی در عملیات معدنی، به ویژه برای تجزیه و تحلیل داده‌های معدنی و پیش‌بینی‌های مرتبط، به یک رویکرد پیشرو در صنعت معدن تبدیل شده است.

بکارگیری هوش مصنوعی در اکتشاف معدنی

بررسی روند کنونی صنایع معدنی نشان می‌دهد که نفوذ هوش مصنوعی در حوزه اکتشافات معدنی و عملیات مرتبط با زمین‌شناسی در حال افزایش است. این حوزه شامل پیش‌بینی موقعیت و میزان ذخایر با ارزش است که می‌تواند مرز موفقیت و شکست در عملیات معدنی را تعیین کند.

در این زمینه، هوش مصنوعی برای مدل‌سازی زمین‌شناسی و انجام اکتشافات بکار می‌رود. ورود آن به فعالیت‌هایی مانند پیش‌بینی موقعیت مواد معدنی و بهینه‌سازی استراتژی‌های اکتشاف، امکان تجزیه و تحلیل هوشمند داده‌های معدنی را فراهم می‌کند.

هوش مصنوعی، داده‌های معدنی را معنادار می‌کند

توانایی تجزیه و تحلیل دقیق اطلاعات در حوزه‌های مختلف از پایش تجهیزات، کارکنان و سایت‌های معدنی گرفته تا ردیابی فرصت‌های جدید برای کاوش و برداشت از ذخایر نهفته، به یکی از شاخص‌ترین مزیت‌های رقابتی برای معادن تبدیل شده است. شرکت‌های پیشتاز در این صنعت از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی زمان خرابی تجهیزات، سناریوسازی برای چالش‌های عملیاتی و تجاری، بهبود مدیریت انرژی و سرمایه، و افزایش کارایی تمام اجزای معدنی بهره می‌برند.

تحلیل داده‌ها در تعیین دقیق محل استقرار نیروی انسانی، ماشین‌آلات معدنی و وسایل نقلیه نقش مهمی ایفا می‌کند. استفاده از داده‌های اینترنت اشیا صنعتی و تحلیل آنها با کمک هوش مصنوعی، به بهینه‌سازی لجستیک کمک کرده و موجب می‌شود تا خودروهای معدنی نیاز کمتری به ترمز داشته باشند، پیش از خرابی تعمیر شوند و استفاده غیراستاندارد از آنها شناسایی و مدیریت شود. همچنین، این فرایندها به صرفه‌جویی در مصرف انرژی، کاهش ساعات کاری و شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کمک می‌کنند که همه این موارد بطور مستقیم به تحلیل‌های پیش‌بینی‌کننده و یکپارچه‌سازی آنها با هوش مصنوعی مرتبط است.

برای بهره‌گیری بهینه از هوش مصنوعی و استفاده هوشمندانه از انبوه داده‌ها در تمام فرایند پیچیده و گسترده معدنی، ایجاد یک زیرساخت یکپارچه برای دریافت و ذخیره‌سازی داده‌ها ضروری است. این زیرساخت باید تمامی مراحل پیچیده معدن را به صورت یک مجموعه یکپارچه به هم متصل کند. اجزای این زیرساخت شامل دوربین‌ها، حس‌گرهای محیطی، تجهیزات کارکنان و زیرساخت‌های شبکه ارتباطی است که به همراه مراکز داده و پردازنده‌ها می‌توانند با یک نرم‌افزار جامع سازمانی (ERP)، مدیریت بهینه را در تمام سطوح و اجزای فعالیت‌های معدنی تضمین کنند.

یکپارچه‌سازی اینترنت اشیا صنعتی ( IIoT) و سامانه مکان‌یابی بلادرنگ

اینترنت اشیا صنعتی (IIoT) در روند دگرگون‌سازی بنیادی صنعت معدن به ایجاد کارایی بی‌سابقه در عملیات و بهینه‌سازی مصرف منابع کمک می‌کند. حس‌گرهای دیجیتالی و تجهیزات هوشمند بطور پیوسته و خودکار داده‌های عملیات سایت‌های معدنی را جمع‌آوری می‌کنند. با این حال، انجام فعالیت‌های مرتبط با دریافت و ذخیره‌سازی داده‌ها در مناطق سخت‌گذر همچنان چالش‌برانگیز است و در بسیاری از موارد تبادل مستمر و بهینه داده‌ها بین ذی‌نفعان و کارکنان معادن وجود ندارد.

برای حل این چالش‌ها، به ترکیبی از سامانه‌های مکان‌یابی بلادرنگ (RTLS) و راهکارهای اینترنت اشیا صنعتی نیاز هست. سامانه‌های مکان‌یابی بلادرنگ مجموعه‌ای از فناوری‌های تحلیلی هستند که چشم‌اندازی کلی از شرایط عملیات معدن در ابعاد مختلف زمانی ارائه می‌کنند. یکپارچه‌سازی این قابلیت با داده‌های استخراج‌شده از اینترنت اشیا، نوار پیوسته‌ای از اطلاعات را فراهم می‌آورد.

با یکپارچه‌سازی اینترنت اشیا صنعتی و سامانه مکان‌یابی بلادرنگ، تعریفی نو و بهبود یافته از بهینگی در عملیات معادن شکل می‌گیرد. تحلیل‌های هوشمند و دقیق می‌توانند در کاهش مصرف برق، آب و سوخت تأثیر بسزایی داشته باشند. پیش‌بینی‌های حاصل از این یکپارچه‌سازی نیز در کاهش میزان مصرف انرژی و افزایش کارایی عملیات تعمیر و نگهداری، همچنین جلوگیری از خرابی تجهیزات حیاتی و وقفه‌های عملیاتی نقش مهمی ایفا خواهند کرد.

افزون بر این، پیشرفت‌های مرتبط با اینترنت اشیا صنعتی می‌تواند مدیریت لجستیک معدن را بطوری بنیادین متحول کند. با تحلیل داده‌های تجهیزات اینترنت اشیا، معادن می‌توانند برداشت دقیق‌تری از چالش‌های موجود داشته باشند، خطرها را از نظر مکان و شدت واضح‌تر تشخیص دهند و نیاز به مداخله انسانی را بهینه‌سازی کنند.

پایان‌بندی

در این نوشتار به بررسی تأثیر فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا صنعتی (IIoT)، سامانه مکان‌یابی بلادرنگ (RTLS) و یکپارچه‌سازی فناوری‌های نوین در صنعت معدنکاری داده‌محور پرداخته شد. با بکارگیری هوش مصنوعی در اکتشافات معدنی، پیش‌بینی موقعیت و میزان ذخایر معدنی بهبود یافته و امکان تجزیه و تحلیل دقیق داده‌های معدنی فراهم می‌شود. همچنین، اینترنت اشیا صنعتی با جمع‌آوری مستمر داده‌ها از حس‌گرهای دیجیتال، به بهینه‌سازی مصرف منابع و افزایش کارایی عملیات کمک می‌کند. یکپارچه‌سازی این فناوری‌ها امکان مدیریت بهینه فرایندهای معدنی را فراهم کرده و با تحلیل‌های هوشمند، به کاهش مصرف انرژی و هزینه‌ها و همچنین پیشگیری از خرابی تجهیزات حیاتی کمک می‌کند. سرانجام این تحولات به افزایش بهره‌وری و موفقیت در عملیات معدنی منجر می‌شوند و معادن را در رقابت در بازار جهانی توانمندتر می‌کنند.

محمد حمیدی

مدیر دفتر مدیریت پروژه‌های فناپ زیرساخت